مقالات

    • سخن آغازین


      آرمان ۲۵

      شمارۀ بیست و پنجم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم.
      درکنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به هنرهای فولکلورایران زمین. از همۀ محققان، نویسندگان و شاعران مشارکت کننده در این شماره و پروندۀ ویژۀ آن، سپاس صمیمانه داریم.


      ادامه مطلب


      سرمقاله


      آرمان ۲۵

      شمارۀ بیست و پنجم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم.
      درکنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به هنرهای فولکلورایران زمین. از همۀ محققان، نویسندگان و شاعران مشارکت کننده در این شماره و پروندۀ ویژۀ آن، سپاس صمیمانه داریم.


      ادامه مطلب


      نوروز در بازارچه‌ی ما
      یاد مانده هایی از نوروز در شیراز
      برهان ابن یوسف


      آرمان ۲۵

      در شیراز تا آن جا که می‌دانم، سده‌هایی همچون یزد، کرمان و تهران برگزار نمی‌شد. تنها در دهه‌ی ١٣٥٠ بود که چند جشن سده‌ی بسیار باشکوه، با همکاری «بانو پریچهر مهر» در تخت جمشید و نخش (نقش) رستم برگزار کردند. به هر روی سده پیشگام نوروز است و به گفته‌ای: آتش افروزی سده، رهنمون مردمان سوی روشنی‌ست و بهار زندگی.


      ادامه مطلب


      پرونده ویژه هنرهای فولکلور ایران زمین
      با یادی از انجوی شیرازی
      با مشارکت:
      شیریندخت دقیقیان
      ناصر کنعانی
      مرتضی حسینی دهکردی
      علی سجادی
      اردوان مفید
      بهرام گرامی
      نادر مجد
      مجید نفیسی
      جواد مفرد کهلان


      آرمان ۲۵

      سرزمین پهناور ما ایران زمین، طی هزاره ها بستر پیدایش آثار درخشان هنر مردمی در میان اقوام، زبان ها و گویش های رنگارنگ بوده است. کیفیت فرم و محتوای این آثار، درخشان و نوآورانه بوده، اما کارکرد تاریخی هنرهای فولکلور ایرانیان برجستگی قهرمانانه ای دارد: این ژانر از هنرها از ۱۴ قرن پیش در خط اول مقاومت فرهنگی دربرابر هجوم اعراب و مغول ها و تاتاران بوده و فرهنگ و زبان ایرانی را در قالب های سینه به سینه در دل مردمان، در حریم خانه ها و روستاهای دور زنده و از تطاول اقوام بیابانگرد و فرهنگ ستیز دور نگه داشته است. چه بسیارگویش ها یا ملودی های محلی، روستایی و شهری که تنها در سینه امواج هنرهای مردمی امروز به دست ما رسیده- اند. شیریندخت دقیقیان


      ادامه مطلب


      یادداشت دکتر مهدی سیاح زاده، مدیر مسئول فصلنامه آرمان


      آرمان ۲۵

      بعد از وفات تربت ما در زمین مجوی در سینه های مردم دانا مزار ماست
      دوستی نادیده، اما هم قلمی وفادار و متعهد بود. دکتر ساموئل دیان و من در گفتگوهای تلفنی با دکتر هادی بهار، این طبیب ادیب، او را انسانی بس دانشمند فروتن و سرزنده می یافتیم. او همواره با سردبیر آرمان، خانم شیریندخت دقیقیان، از نزدیک همیاری داشت. ستون ادب جوان در آرمان که بیش از پنج سال است به ابتکار دکتر هادی بهار منتشر می شود و ادامه خواهد یافت، از عمق اندیشه، ظرافت زیبایی شناسی ادبی، و صفای درون زنده یاد دکتر هادی بهار نشان دارد. به احترام نام بلند او این مجموعه از یادنامه ها را تقدیم داشته، به خاندان پرافتخار بهار و یاران او تسلیت می گوییم.


      ادامه مطلب


      صداش می زنم: بلینسکی!
      منیرو روانی پور
      دربارة کتاب لحظة همداستانی: کارگاه داستان نویسی و نقد ادبی


      آرمان ۲۵

      شانه به شانۀ هم از زیر پل گیشا رد می شویم تا برسیم به خانۀ او. ترجمۀ او دلبند تازه منتشر شده و من مثل تشنه- ای در بیابان گیر کرده و به پیالۀ آبی خنک رسیده؛ کتاب را نوشیده ام.
      و امشب دوباره صدایش می زنم.
      مدتهاست درگیر پروتوتایپ ها هستم.


      ادامه مطلب


      تازه های باهمستان
      در کمپین نوروزی باشگاه فوتبال پارسیان و تیم فوتبال مردم نهاد ایرانیان در سوئد شرکت و از آنها حمایت کنیم!
      اطلاعیۀ هیات امنای کتابخانۀ مطالعات ایرانی (مرکز فرهنگی کاسپین)


      آرمان ۲۵

      باشگاه فوتبال پارسیان باشگاهی برای ایرانیان، تیم فوتبالی است که در سال ۲۰۱۳ به ابتکار دو برادر شهرام و شاهین شبانی برای مهاجران ایرانی تبار با تمرکز بر اعضا و بازیکنان فارسی زبان در شهر استکهلم تشکیل شد. در حال حاضر، سیاوش مصداقی سیاوش مصداقی مدیر این باشگاه فوتبال است.


      ادامه مطلب


      مجید جهانبانی
      نقش امان الله میرزا جهانبانی در خاموش کردن چند قائلة بزرگ


      آرمان ۲۵

      از وقایع ناگواری که در ایام کودکی و نوجوانی من روی داد و پدرم امان الله جهانبانی در حل مشکلات مرتبط با آنها نقشی اساسی و سازنده داشت، یکی شورش در فارس و حاشیة خلیج فارس و دیگری که از همه مهمتر بود واقعة آذربایجان و شورش در آن سامان بود که در زمان اشغال بخش‌هایی از کشور از سوی نیروهای بیگانه، مشکل آفرین شده بود.


      ادامه مطلب


      توفیق حیدرزاده
      نظریة ادموند هالی در بارة دریای مازندران


      آرمان ۲۵

      ادموند هالی (۱۶۵۶-۱۷۴۲) که “ستاره ای دنباله دار” به نام او نامگذاری شده، اخترشناس، ریاضیدان، دریانورد و یکی از نوادر روزگار خود بود. به غیر از مطالعات بسیار مهمی که در زمینه نجوم، ریاضیات و دریانوردی داشت، از نخستین دانشمندانی بود که سعی کرد روشهایی برای تعیین سن زمین، اقیانوس ها، یا بناهای باستانی همچون استون هنج ابداع کند. او همچنین از نخستین اندیشمندانی بود که یافته های جدید علمی را در تفسیر روایتهایی از کتاب مقدس به کار گرفت و در قبول تحت اللفظی این روایتها تردید کرد. هالی در هر دو این زمینه های مطالعاتی – تفسیر علمی داستانهای عهد عتیق و سنجیدن سن پدیده های قدیمی – دریای مازندران را موضوع مطالعه قرار داد.


      ادامه مطلب


      دکتر مهدی سیاح زاده
      بازنویسی خلاق
      داستان های مثنوی معنوی به نثر
      و شرح داستان های آن به زبان امروزی


      آرمان ۲۵

      در زمان حضرت داود (ع)، مرد تنبلی که از کار کردن و رنج بردن برای کسب روزی خود گریزان بود، مدام به درگاه خدا دعا می کرد که: خدایا، تو خودت مرا تنبل آفریده ای، تو خودت مرا ست و بیحال خلق کرده ای. پس خودت روزی مرا برسان. مگر نه این است که بر پشت چهارپایان بیمار و ناتوان بار نمی گذارند، اما روزی آنان را فراهم می کنند؟ مگر نه این است که چون نوزاد پایی ندارد، تو روزی او را به سویش می رانی؟ مگر نه این است که چون کره ی زمین پایی ندارد تا به سوی ابر برود، تو ابر را به سوی او می فرستی؟ خوب، من هم ناقصم، من هم تنبلم، من هم کاهلم، من هم طوری آفریده شده ام که کاری نکنم و فقط در سایه بخوابم و رزق من برسد. خدایا، به من بدون کوشش و کار و رنج، از دریای کَرَمت، روزی عطا بفرما.


      ادامه مطلب


      تازه ها و جاودانه های شعر
      گزینش شعرها از علیرضا اکبری


      آرمان ۲۵

      با سکوتی پر از تشویشِ فروغ
      شعر کردم غم سنگینش را
      نی لبک از تبِ دریا می خواند
      پری کوچک غمگینش را

      از صدای قدم کوچه گریست
      فصلِ سرد و زن تنهای غریب
      راز خوشبختی و این باد عجیب
      چادر مادر و این ورد فریب….


      ادامه مطلب


      سخن آغازین


      آرمان ۲۴

      شمارۀ بیست و چهارم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم.
      درکنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به معماری باستان و معاصر ایران. از همۀ محققان، نویسندگان و شاعران مشارکت کننده در این شماره و پروندۀ ویژۀ آن، سپاس صمیمانه داریم.


      ادامه مطلب

      سرمقاله


      آرمان ۲۴

      شمارۀ بیست و چهارم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را در زمانی به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم که یک سال از جنبش زن، زندگی، آزادی یا انقلاب مهسا می گذرد و ملت ایران به دستاوردهای مهمی در مسیر آزادی رسیده است. این همه در سایۀ فداکاری جوانان بزرگمنش و دیگر زنان و مردانی بوده که اینک در میان ما نیستند و خانواده های داغدار آنها پرچم دادخواهی یک ملت را به دوش می کشند.
      از همت نویسندگان و پژوهشگران همراه آرمان و کار فرهنگی و حرفه ای مدیر مسئول دکتر سیاح زاده و سردبیر شیریندخت دقیقیان برای تدوین این شمارۀ آرمان و پروندۀ ویژۀ آن سپاس فراوان دارم. پروندۀ اختصاصی به بررسی معماری باستان و معاصر ایران تا قرن بیستم می پردازد که همواره یکی از علایق مطالعاتی من نیز بوده است.


      ادامه مطلب

      پروندۀ معماری ایران باستان و پیشتازان معماری معاصر ایران
      ناصر کنعانی: ایوان مدائن یا طاق کسرا (کاخ تیسفون)
      جواد مفرد کهلان: بناهای زرتشتی پس از تسخیر ایران توسط اعراب – چاه جمکران و کانسویه (کیانسیه) در اوستا
      مقاله ای منتشر نشده از زنده یاد دکتر نصرت الله ضیایی: مهندس هوشنگ سیحون، معمار بناهای ماندگار
      مرتضی حسینی دهکردی: یادی از یک گفتگو با هوشنگ سیحون
      علی فراستی: يادنامه و مصاحبه ای با مهندس هوشنگ سيحون
      اردوان مفید: از طهران تا تهران و یادی از استاد هوشنگ سیحون
      جهانگیر صداقت فر: دردِ دلِ کوتاهی از یک معمارِ آرد بیخته و غربال آویخته
      نعمت الله مختارى اميرمجدى: زيبایى شناسى نثر مسجع در گلستان سعدی و مقايسۀ آن با بناى تاريخى آزادى (شهياد) در هنر معمارى، اثر مهندس حسین امانت


      آرمان ۲۴

      ایوان مدائن یا طاق کَسری که همان کاخ سلطنتی تیسفون باشد از چشمگیرترین آثار معماری ایرانی از دوران پادشاهان اشکانیان و ساسانیان است که ویرانه های آن اکنون در خرابه های شهر باستانی تیسفون (به عربی طیسفون) در کشور عراق و در نزدیکی بغداد به یادگار مانده اند.


      ادامه مطلب

      ایوان مدائن یا طاق کَسری
      ناصر کنعانی


      آرمان ۲۴

      آن قصر که با چرخ همی زد پهلو بر درگه آن شهان نهادندی رو
      دیدیم که بر کنگره ‌اش فاخته ‌ای بنشسته همی گفت که کوکو کوکو (عمر خیام)

      بقایایی که از آن کاخ به جای مانده اند نمایانگر بزرگترین تالاری هستند که با آجرکاری به شکل طاق و بدون استفاده از هیچ گونه تکیه ‌گاهی نزدیک به دو هزار سال پیش برپا شد و هنوز هم جلوه هایی از شکوه باستانی خود را حفظ کرده است.


      ادامه مطلب

      جواد مفرد کهلان: بناهای زرتشتی پس از تسخیر ایران توسط اعراب
      چاه جمکران و کانسویه (کیانسیه) در اوستا


      آرمان ۲۴

      با توجه به آب انبار قدیمی روستای چَم یزد، نام روستای چم به معنی محل چاه آب ”آشامیدنی“ (چَم) به نظر می- رسد. ظاهراً شکل معرب چم همان جَم است یا برعکس چم شکلی از همان جمّ عربی (جای ژرف و پُر از آب) است که در قرآن نیز به معنی کثیر به کار رفته است: جماران (محل جمِّ آب، جای آب انبار) نیز دارای آب انباری به نام حصارک بوده است. گفته می شود مسجد جمکران (کنار آب انبار) هم یک حیاطی داشت و در وسط آن حیاط، یک آب انباری بود که سقف آن یک متر مرتفع تر از حیاط مسجد بود.


      ادامه مطلب

      مقاله ای منتشر نشده از زنده یاد دکتر نصرت الله ضیایی:
      مهندس هوشنگ سیحون، معمار بناهای ماندگار


      آرمان ۲۴

      آخرین باری که در مجلس سه شنبه آمده بود، چهار، پنج ماه پیش بود. با ابراز خوشحالی از دیدارش احوالپرسی کردم. با «بد نیستم، خوبم» جوابم را داد. اما می دیدم که سیحون نسبت به اندازه های پیش شکسته تر شده است. مایۀ شگفتی نبود. مرد از پله نود و سه سالگی بالا می رفت و آن خمیدگی اندک پشت و کم شدن فروغ چشمانش و سنگینی گام هایی که بر می داشت، از آثار طبیعی چنان سن و سالی بودند. در حالی که سیحون در دیدارهای سال پیش و سال های پیش تر سرزنده و شاداب بود. او با آن خنده های شادمانه اش و دندان های ردیف و سفید و براقش که از سرزندگی و جریان نیرومند حیات در وجودش حکایت ها داشتند، آدم دیگری بود.


      ادامه مطلب

      مرتضی حسینی دهکردی
      یادی از یک گفتگو با هوشنگ سیحون


      آرمان ۲۴

      زنده یاد هوشنگ سیحون از هنرمندان برجستۀ قرن بیستم ایران بود و جهانیان به هنر شگفت انگیز او ارج بسیار نهادند. در حدود بیست سال پیش زنده یاد حسن شهباز از من خواست که برای سه روز به ونکوور در کانادا که محل سکونت استاد هوشنگ سیحون بود بروم، در هتلی ساکن شوم و مصاحبه ای حضوری با استاد انجام دهم. متاسفانه این طرح انجام نشد، اما از آنجا که یکی از آشنایانم را برای آموختن نقاشی و سه تار نزد استاد فرستادم، گفتگوهایی تلفنی با یکدیگر داشتیم و از محضر استاد از راه دور بهره مند شدم.


      ادامه مطلب

      علی فراستی
      يادنامه و مصاحبه ای با مهندس هوشنگ سيحون


      آرمان ۲۴

      مهندس هوشنگ سیحون نیاز به معرفی چندانی ندارد. برخی او را پدر معماری مدرن ایران می‌دانند. فعالیت هنری و معماری وی در طول نیم‌قرن زبانزد همه عاشقان فرهنگ و هنر ایران زمین بوده است. وی سبک خاصی در معماری ایران پدید آورد که تلفیقی هماهنگ و موزون بین گونه‌های معماری سنتی و کهن ایران با فناوری، دانش مهندسی و سبک مدرن معماری جهان است.


      ادامه مطلب

      از طهران تا تهران
      و یادی از استاد هوشنگ سیحون
      اردوان مفید


      آرمان ۲۴

      ناصرالدین شاه قاجار ۱۵۰ سال پیش (۱۸۷۳ میلادی) کلید مدرن سازی ایران را، در برخی جوانب فرهنگی و هنری و معماری زد. او حتی قبل از سفر تاریخی خود به دیار فرنگ با دیدن عکس های ساختمان های بلند و مدرن فرنگستان روحش به پرواز درمی آمد و بارها با سفیران فرنگی دربارۀ این بناها به گفتگو پرداخته بود. اما این دلباختگی پس از بازگشت از سفر اولش و بخصوص پس از دیدار از شهر پاریس و خیابان شانزه لیزه و ساختمان های بلند و خوش ترکیب و طرز لباس مردان و بانوان پاریسی و در انگلستان با دیدار از “رویال آلبرت هال” Royal Albert Hall لندن و دیگر تماشاخانه ها و آمفی تئاترهای موجود در اروپا افزون شده بود.


      ادامه مطلب

      دردِ دلِ کوتاهی از
      یک معمارِ آرد بیخته و غربال آویخته
      جهانگیر صداقت فر


      آرمان ۲۴

      … و به ما آموخته بودند که معمارانِ راستین، چونان که پزشکان و درمانگران، بارِ تعهّدی گران بر گرده‌یِ وجدان بایدشان بود؛ زیرا هر دو گروه به نحوی پاسدارِ صحتِ تن و جانِ مردمانند.
      آفرینشِ محیطی‌ سازگار برای آسوده زیستن، در فضاهائی امان برای با آرامشِ خیال بربالیدن، و از گزندِ بلایا و مصائبِ طبیعت مصون بودن، و در هر طرح پروایِ سننِ ویژه‌ی زیستگاهِ فرهنگ‌های گونه گون داشتن، و صد البته احترام و حفاظتِ محیطِ زیست را مجدّانه رعایت کردن…


      ادامه مطلب

      نعمت الله مختارى امير مجدى
      زيبایى شناسى نثر مسجع در گلستان سعدی
      و مقايسۀ آن با بناى تاريخى آزادى (شهياد) در هنر معمارى


      آرمان ۲۴

      اگر سعدى شيرازى را همۀ فرهيختگان علم ادبيات مى شناسند، مهندس حسين امانت را كه در آغاز جوانى و اتمام دورۀ دانشگاهى با استفاده از نبوغ خود چنين نماد هنر درخشان معمارى ايران را به وجود آورد، با آنكه خوشبختانه در قيد حياتند، وطن پرستان ايرانى كمى او را مى شناسند.


      ادامه مطلب

      هادی بهار، پزشک، نویسنده و ادیب
      معرفی کتاب «آوای زاغ بور»
      (Song of Ground Jay)
      اشعار ۱۰۴ زن ایرانی
      به گزینش و ترجمۀ مژده بهار


      آرمان ۲۴

      چاپ اول این کتاب که چندین ماه قبل از انتشار چاپ دوم توسط انتشارات گردیه Gordieh Publisher آماده و منتشر شده بود، حاوی آثار ۵۲ شاعر معاصر زن ایرانی بود. همزمان با جنبش زن، زندگی، آزادی، خانم مژده بهار
      اشعار ۵۲ شاعر دیگر را به آن مجموعه افزود، به طوری که صفحات کتاب به ۶۱۱ رسیده است. عنوان کتاب برگرفته از نام یک پرندۀ بومی ایران است.


      ادامه مطلب

      بهرام گرامی
      كتان و مهتاب (پُرسش ادبی)


      آرمان ۲۴

      در مسیر تألیف کتاب گل و گیاه در هزار سال شعر فارسی، به ابیات بسیاری برخوردم که در آنها نور ماه جامۀ کتانی یا قَصَب را می‌فرساید و می‌پوساند. سابقۀ پیدایی و چرایی این باور را نمی‌دانم. بارها پرسیده‌ام و هنوز پاسخی دریافت نکرده‌ام. اینک این پُرسش را همراه با شرحی در مورد پنبه و کتان و ارائۀ شواهد بیشتر در اینجا با صاحب‌نظران و پژوهندگان در میان می‌گذارم.


      ادامه مطلب

      سودابه رکنی
      استاد محمد محمد علی
      و ما بچه های کارگاه داستان نویسی ونکوور…


      آرمان ۲۴

      استاد محمد محمد علی بیشک یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان ایرانی است. وی در غربت نقش بسزایی در اعتلای زبان و ادبیات فارسی داشت. او در این راستا با برگزاری هفتگی کارگاه های داستان نویسی به تربیت شاگردانی در این زمینه پرداخت. کارگاه ونکوور همچنان با حضور اعضا و نویسنده های مهمان این چند هفتۀ اخیر هم به نقد و بررسی داستان با حضور فرزندان استاد خانم ها شقایق و مهرنوش محمدعلی و همچنین امیرحسین یزدان بُد، به کارش ادامه داده است. در این یاداشت قصد ندارم از تاریخچه زندگی استاد بنویسم و یا حتی از نوشته ها و یادمان های شاگردانش در اینجا یادآوری کنم.


      ادامه مطلب

      زندگی و آثار اکبر گلپایگانی
      آفرینندۀ شیوه های نوین در موسیقی آوازی ایران
      مرتضی حسینی دهکردی


      آرمان ۲۴

      اکبر گلپایگانی، مشهور به « گلپا» از هنرمندان ارجمندی است که با ابداع شیوه های نوین در موسیقی آوازی ایران، سبک جدید و ممتازی را در خواندن آواز، پایه گذاری کرد و حدود ۵۰ سال است که جادوی آثار او، «دوای دل و راحت جان» خسته دلان و دوستداران فرهنگ و هنر ایران به شمار می رود. از آن گروه نوادری که در هر قرن، فقط افراد قلیلی مانند آن ها، در آسمان هنر ایران درخشیده اند.


      ادامه مطلب

      تازه های باهمستان
      توماج صالحی برندۀ جایزۀ گلوبال میوزیک؛ اعطای جایزۀ روزنامه‌نگاری وین در همبستگی با زنان روزنامه نگار ایران به عالیه مطلب‌زاده؛ درگذشت پروین، خوانندۀ «غوغای ستارگان»؛ زنده یاد تیمور گرگین، طنزپرداز و سرایندۀ ترانۀ بنفشه گل


      آرمان ۲۴

      به گزارش رادیو زمانه: شبکه رسانه‌ای زنان، نهاد اهداکننده جایزه روزنامه‌نگاری وین، این جایزه را به منظور حمایت و همبستگی با زنان اصحاب رسانه در ایران، به عالیه مطلب‌زاده این عکاس و فعال ایرانی اهدا کرد. این جایزه به ابتکار «شبکه رسانه‌های زنان» در اتریش و برای مقابله با تبعیض‌های جنسیتی در اهدای جوایز روزنامه‌نگاری به زنان روزنامه‌نگار داده می‌شود. در مراسم اهدای این جایزه که روز دوشنبه ۱۸ سپتامبر/۲۷ شهریور در وین و با حضور غزل عبداللهی، دختر عالیه مطلب‌زاده، عکاس و خبرنگار برگزار شد.


      ادامه مطلب

      آخرین باریابی من نزد شاه
      نویسنده: فریدون هویدا

      برگردان از زبان فرانسه: اردشیر لطفعلیان


      آرمان ۲۴

      روزی که شاه برای نخستین بار تصمیم خود را در مورد برگزاری انتخابات آزاد در ایران زیر نظارت بین المللی با من در میان گذاشت آخرین باریابی ام نزد او بود.
      در آوریل ۱۹۷۸ به تهران احضار شدم. شاه می خواست در بارۀ مسئلۀ خلع سلاح که در دستور کار اجلاس آن سال مجمع عمومی سازمان ملل متّحد قرار داشت تعلیماتی به من بدهد. در این هنگام یک ماه از شورشی که به تحریک هواداران خمینی در تبریز به راه افتاده بود می گذشت. باریابی من نزد شاه برای ساعت دوازده روز چهارشنبه دوازده آوریل در نظر گرفته شده بود. در ساعت یازده مأمور تشریفات مرا به تالاری که در آن فرماندهان نیروهای مسلّح منتظر “شرفیابی” بودند هدایت کرد.


      ادامه مطلب

      مجید جهانبانی
      یادهایی از دوران اشغال ایران توسط نیروهای متفقین


      آرمان ۲۴

      در شهریور ماه سال ۱۳۲۰ در بحبوحۀ جنگ بین المللی، قوای روس و انگلیس بدون اعلان جنگ کشور ما ایران را اشغال نمودند. رضاشاه با حالت درماندگی از ذکاء الملک فروغی که پیشتر مغضوب او شده بود، استدعا کرد که به خاطر نجات وطن دوباره مقام نخست وزیری را بپذیرد و با مهاجمین وارد مذاکره شود. فروغی با قبول این پیشنهاد اعلام داشت که با توجه به کوتاهی وقت با همان کابینه قبلی کار خواهد کرد.


      ادامه مطلب

      بازنویسی خلاق داستان های مثنوی معنوی به نثر
      و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      مهدی سیاح زاده


      آرمان ۲۴

      شخص بیماری نزد پزشک رفت. طبیب به خوبی معاینه اش کرد و فهمید که امید بهبودی در او نیست و مُردنی است. اما نخواست این موضوع را به صراحت به او بگوید. این بود که گفت: از هم اکنون برو هر کاری که دلت خواست انجامش بده وگرنه بیماری تو شدید تر خواهد شد.
      گفت: هر چِت دل بخواهد، آن بکن
      تا رود از جسمت این رنج کُهُن
      هر چه خواهد خاطر تو وامَگیر
      تا نگردد صبر و پرهیزت زَحیر
      صبر و پرهیز این مرض را دان زیان
      هرچه خواهد دل، در آرش در میان


      ادامه مطلب


      شیریندخت دقیقیان
      نگاهی فلسفی به داستان نویسی
      و شرح آراء چند فیلسوف معاصر


      آرمان ۲۴

      فشرده: این نوشتار در راستای مطالعات نویسنده پیرامون فلسفۀ داستان گویی و روایت و ادامه دهندۀ جستاری پژوهشی است با عنوان “لحظۀ همداستانی: نقش داستان گویی در توانمندسازی شهروندی” که در سال ۲۰۱۸ در خرمگس و فصلنامۀ آرمان منتشر شد. در این نوشته، پس از شرحی پیرامون نگاه فلسفی به داستان نویسی نزد متفکران گوناگون، جهت آشنایی بیشتر با نظریه های روایت و تحقیقات معاصر در این زمینه، به بررسی یک کتاب شاخص می پردازم: سویه های سیاسی داستان گویی- بررسی های گوناگون پیرامون یک درونمایه از هانا آرنت نوشتۀ مایکل جکسون که در سال ۲۰۱۳ در امریکا منتشر شده است.


      ادامه مطلب

      تازه ها و جاودانه های شعر
      گزینش شعرها از دکتر علیرضا اکبری


      آرمان ۲۴
      به آیندگان
      « برتولت برشت”
      « به آيندگان “، از شعرهای بلند و معروفِ برتولت برشت شاعر و نويسنده معروف آلمانی است.
      اين شعر نوعی حديث نفس یا خودگویی و شاید هم نوعی وصیت‌نامه معنوی شاعر است. شعر در سه قسمت تنظيم شده است و این قسمت کوتاهی است از آن شعرِ بلند.

      راستی كه در دوره تيره و تاری زندگی می‌كنم
      امروزه فقط حرف‌های احمقانه بی‌خطرند
      گره بر ابرو نداشتن،
      از بی‌احساسی خبر می‌دهد،
      و آنكه می‌خندد،
      هنوز خبر هولناك را نشنيده است.


      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۲۳

      شمارۀ بیست و سوم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم. در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به افق های عشق در ادبیات و فرهنگ ایران زمین. در بخش تاریخ نیز دو نوشتار به پیشینۀ باستانی اقوام ایرانی می پردازند. از همۀ محققان، نویسندگان و شاعران مشارکت کننده در این شماره و پروندۀ ویژۀ آن، سپاس صمیمانه داریم.


      ادامه مطلب

      که عشق آسان نمود اول…
      دکتر سامویل دیان


      آرمان ۲۳

      «الا یا ایهّا الساقی اَدِر کاَساً و ناوِلها که عشق آسان نمود اوّل ولی افتاد مشکلها»
      مدت ها بود که با توجه به نقشِ مهمی که عشق در دوام و بقا و رشد فرهنگ ایران داشته است، در فکر انتشار یک شماره از آرمان در بارۀ این موضوعِ پر اهمیت بودم.‌ بسیار خرسندم که با کمک ‌همکاران ارجمندم و با یاری گرفتن از نویسندگانی فرهیخته و صاحب نام، این شمارۀ آرمان به چنین موضوع جالب و پرارزشی اختصاص یافت.

      ادامه مطلب

      پروندۀ افق های عشق در ادبیات و فرهنگ ایران زمین
      آشنایی با کتاب روابط عاشقانۀ ایرانیان در عصر دیجیتال: از ازدواج سنتی تا ازدواج سفید به ویراستاری ژانت آفاری و جزیلین فاست
      گفتگوی آرمان با شیدا محمدی پیرامون عاشقانه ها و تنانه ها در شعر فارسی
      نادر مجد: موسیقی ایرانی در بیان عشق و خشونت: نگاهی منتقدانه
      ناهید رضوانی: کارگردانان زن ایرانی و سایۀ سانسور بر عشق در سینما
      حسن جوادی: رویارویی زن و مرد در ادبیات فارسی، بخش دوم
      اردوان مفید: بازنمایی عشق در مراحل تکوین تئاتر و سینمای ایران
      بهرام گرامی: رقیب در هزار سال شعر فارسی، با عاشق رقابت نمی‌کند، از معشوق مراقبت می‌کند!
      شهین سراج: تفسیری بر رؤیاهای زلیخا در منظومۀ یوسف و زلیخای عبدالرحمن جامی
      اردشیر لطفعلیان: عشق در شعر نظامی گنجوی
      محمدحسین ابن یوسف: حافظ، سخن گوی همۀ مهرورزان جهان
      مهدی سیاح زاده: آتش عشق است که اندر نی فتاد: عشق، از دیدگاه مولانا
      مجید نفیسی: فائز دشتستانی و عشق ستمگر


      آرمان ۲۳

      پروندۀ این شماره اختصاص دارد به افق های عشق در ادبیات و فرهنگ ایران زمین.

      ادامه مطلب

      هادی بهار، پزشک، نویسنده و ادیب
      از کتاب هم سرنگ، هم خودنویس
      معرفی دکتر هراند قوکاسیان،
      پزشک و مترجم ادبیات ارمنی


      آرمان ۲۳

      هراند قوکاسیان در سال ۱۳۰۶ خورشیدی (۱۹۲۷ میلادی) از ایرانیان ارمنی تبار در جلفای اصفهان متولد شد. زاون قوکاسیان منتقد سرشناس سینمای ایران برادرزادۀ اوست. هراند تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در اصفهان گذراند و تحصیلات عالیه را در دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران پی گرفت.

      ادامه مطلب

      به یادبود دکتر باقر پرهام


      آرمان ۲۳

      دکتر باقر پرهام، مترجم و پژوهشگر فلسفه، در ۸۸ سالگی در کالیفرنیا از دنیا رفت. او اندیشمندی فرهیخته بود و کتاب‌هایی که در حوزۀ فلسفه و جامعه‌شناسی ترجمه کرده همچنان تجدید چاپ می‌شوند، از جمله سه اثر معروف هگل، گروندریسه کارل مارکس و کتاب مطالعاتی دربارۀ طبقات اجتماعی نوشته ژرژ گوروویچ.

      ادامه مطلب

      معرفی کتاب می توو در غربت – مجموعه داستان های کوتاه
      سودابه رکنی
      معرفی کتاب: شیریندخت دقیقیان


      آرمان ۲۳

      سودابه رکنی با پیمودن مسیری طولانی در زمینۀ داستان نویسی اینک با نخستین مجموعه داستان کوتاه خود از راه رسیده است: نویسنده ای خلاق، با نوشتاری آزموده، آشنا با رنگ ها و حرف های انسان ایرانی هر کجا که باشد، و رئالیسمی که امتیاز آن، نه جادویی بودن و ادعاهای پست مدرن، بلکه تماس ساده اما تیزبین با واقعیت زندگی امروز است.

      ادامه مطلب

      تازه های باهمستان


      آرمان ۲۳

      جایزۀ آزادی قلم روزنامه‌نگاران ایالت هسن آلمان برای نیلوفر حامدی؛ اجرای مرکز آموزش موسیقی کلاسیک ایران به سرپرستی استاد نادر مجد در چهل و یکمین سالگرد کانون دوستداران فرهنگ ایران در ویرجینیا؛ جایزۀ آزادی مطبوعات یونسکو به سه روزنامه‌نگار زندانی: نیلوفر حامدی، الهه محمدی و نرگس محمدی؛ ساناز طوسی برندۀ بخش نمایشنامه‌نویسی جایزۀ پولیتزر ۲۰۲۳؛ همزمان با نودمین سالگرد فاجعۀ کتابسوزان در آلمان هیتلری، جایزۀ “کتاب سیاسی” ۲۰۲۳ آلمان برای گلینه عطایی

      ادامه مطلب

      خاطرات من از مدرسه نظام
      مجید جهانبانی


      آرمان ۲۳

      به گمان من هر کس به سنین پیری می رسد موظف است که خاطرات زندگانی خود را بنویسد. زیرا به یقین نکات جالب توجهی بین خطوط آن نوشته ها وجود دارد که می تواند برای خوانندگان مخصوصاً جوانان مفید و حتی راهنما باشد.
      من در سال ۱۳۰۹ شمسی پا به جهان هستی گذاشته ام، اینک در دوران نودسالگی خاطرات خود را که بیشتر مربوط به نوجوانی و سواد آموزی است می نویسم شاید قسمت هایی از آن جالب توجه باشد. نخست لازم است بگویم هر فردی در هر خانواده ای که متولد می شود زندگیش تا حدودی در چارچوب عقاید، رفتار و حتی مشاغل افراد همان خانواده قرار می گیرد و دور می زند.

      ادامه مطلب

      سرگذشت آخرین کنفرانس آموزشی رامسر در دوران پهلوی
      مرتضی حسینی دهکردی


      آرمان ۲۳

      از مشخّصه‌های بارز دوران «محمدرضا شاه پهلوی»، می‌توان از جشن‌های هنر شیراز و کنفرانس‌های آموزشی رامسر یاد کرد.
      کنفرانس‌های آموزشی، همه ساله در ماه شهریور با حضور شاه و هیئت دولت و رؤسای دانشگاهها و دانشکده‌ها و کارشناسان برجسته آموزشی وزارت‌خانه‌ها و سازمانهای دولتی برای ۵ روز در هتل بزرگ رامسر تشکیل می‌شد و مسائل مختلف آموزشی کشور در زمینۀ تعلیمات ابتدائی، متوسطه، فنی و حرفه‌ای و آموزش عالی مورد بحث و گفتگو قرار می‌گرفت و با توجه به تحوّلات اقتصادی و اجتماعی کشور، سیاست‌های آموزشی مشخص می‌شد. متولی و اداره کنندۀ این کنفرانس وزارت علوم و آموزش عالی بود و شرکت‌کنندگان طی مدت پنج روز، از بهترین و متنوع‌ترین پذیرائی‌ها برخوردار بودند.

      ادامه مطلب

      نگاهی نو به جنبش بابک خرمدین (بخش سوم)
      جلوه‌های آئین‌های مهری (میترائی) در کردستان امروز و در میان «یارسان»‌ها یا «اهل حق»
      علی میرفطروس


      آرمان ۲۳

      این‌همه شادی و شادخواری، این‌همه «ساقی‌نامه»ها، «رُباب ‌نامه»ها و میگساری‌ها در شعر و ادب فارسی متأثر از آئین‌های زرتشتی و میترائی است که «روح اسلام» از آن‌ها بیزار است. جلوه‌هائی از آئین‌های مهری (میترائی) را امروزه در کردستان و در میان «یارسان»‌ها یا «اهل حق» می‌توان دید.

      ادامه مطلب

      شناسایی بازماندگان قبایل باستانی غرب ایران لولوبی ها، مادهای بودین، کوتی ها و اوخسیان در وجود
      کلهرها، گوران ها، لک ها و بختیاری ها
      جواد مفرد کهلان


      آرمان ۲۳

      این نوشتۀ پژوهشی به شناسایی بازماندگان قبایل باستانی غرب ایران لولوبی ها، مادهای بودین، کوتیها و اوخسیان در وجود کلهرها، گوران ها، لک ها و بختیاری ها پرداخته، معنی لفظی نام های کلهُر و گوران و لَک و لُر و بختیاری را واشکافی می کند.

      ادامه مطلب

      تازه ها و جاودانه های شعر
      به گزینش دکتر علیرضا اکبری


      آرمان ۲۳

      جز عشق نبود هیچ دمساز مرا
      نی اول و نی آخر و آغاز مرا
      جان می‌دهد از درونه آواز مرا
      کی کاهل راه عشق درباز مرا
      مولانا

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۲۲

      در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به سیر مبارزات اجتماعی، فرهنگی و هنری زنان ایرانی و شخصیت های زنی که می توان آنها را مادرها و مادربزرگ های جنبش زن، زندگی آزادی نامید.

      ادامه مطلب

      ساموئل دیان: نوروز بمانید که ایّام شمایید!


      آرمان ۲۲

      با صمیمانه ترین شادباش های نوروزی، شمارۀ بیست و دوم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم. هرچند مردم ایران سوگوار فداکاران جنبش زن، زندگی، آزادی هستند و خانواده های بسیاری رنج و آسیب دیده اند، اما بنا به سنت و باورهای باستانی ایرانیان، به نوروز و روزهای نویی که در راه هستند و به برقراری دمکراسی سکولار و حقوق شهروندی مساوی برای همۀ ایرانیان دل می بندیم.
      در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ این شماره اختصاص دارد به سیر مبارزات اجتماعی، فرهنگی و هنری زنان ایرانی و نمونه هایی چند از شخصیت های زن پرشمار تاریخ ما که می توان آنها را مادرها و مادربزرگ های جنبش زن، زندگی آزادی نامید. از همۀ محققان، نویسندگان و شاعران مشارکت کننده در این شماره و پروندۀ ویژۀ آن، سپاس صمیمانه داریم.

      ادامه مطلب

      علی سجادی: احمد شاملو و نوروز – سخنی پیرامون احمد شاملو در پس آینه، اثر بهرام گرامی


      آرمان ۲۲

      کتاب «احمد شاملو در پس آینه»، بررسی زندگی و شخصیّت شاملو را، جدا از شعرش، در زیر ذرّه‌بینِ واقع‌نگری قرار داده است. عنوان کتاب را مؤلف، بهرام گرامی، از این غزل حافظ وام گرفته که می فرماید «در پس آینه طوطی صفتم داشته اند/ آنچه استاد ازل گفت بگو می گویم»! در پشت جلد کتاب چنین می‌خوانیم:
      «این دفتر یک نقد ادبی نیست، گامی‌ست برای بهتر شناختن و بیشتر شناساندن احمد شاملو با استفاده از منابع معتبر و موجّه. مباد کسی به گمان نادرست افتد که این مستندِ بی‌صوت و حرکت سعی در تبلیغ یا تخریب کسی دارد، کسی که با اِحاطه بر واژگان فارسی و چیدمان و کاربُرد دُرست آنها پیام خود را به شکلی بدیع و اثرگذار بر جان و دل مخاطَبان خود نشانده است. با آنکه شخصیت و رفتار یک هنرمند و شیوۀ زندگی او ربطی به هنرش ندارد و از هنرمند فقط باید هنرش را در نظر داشت و قدردان آن بود، در مورد شاملو بسیاری از جوانان هر نسل، نه تحت تأثیر هنر او که تحت تأثیر شهرت او، وی را الگویی مناسب برای تقلید دانسته‌اند. این دفتر در تناقض آشکار با این ادّعای شاملوست که “در خانه‌ای شیشه‌ای زندگی می‌كنم و چیزی برای پنهان كردن ندارم.»

      ادامه مطلب

      پروندۀ جنبش زن، زندگی، آزادی در پیوستار تاریخ
      جواد مفرد کهلان: زن در فرهنگ کهن ایرانی
      عبدالحسین ناهید آذر: زینب پاشا، عیار زن در جنبش مشروطیت
      شهین سراج: زن و آزادی در اشعار و تصنیف های ملک الشعراء بهار
      مجید جهانبانی: شوکت ملک جهانبانی، کوشندۀ “زن و آزادی”
      حسن جوادی: زن ستیزی در پوشش طنز در ادبیات فارسی
      مرتضی حسینی دهکردی: خاطره‌ای از زنده نام دکتر فرخ رو پارسا، وزیر آموزش و پرورش دوران محمدرضا شاه پهلوی
      منصوره شجاعی: زن، زندگی، آزادی، نوزاد صد روزۀ جنبشی صد ساله
      هادی بهار: هم سرنگ، هم خودنویس – ماندانا زندیان، پزشک، شاعر، نویسنده و پژوهشگر ادبی ۷۶
      اردوان مفید: زنان پیشتاز و تابوشکن در قلمرو هنرهای نمایشی
      شیدا محمدی: صد سال ترانه های اعتراضی- از تصنیف عارف تا رپ توماج
      محمدحسین ابن یوسف: چاپ سوّمین بخش از مجموعه‌ی «هزارآوا» اثر گرانقدر مرتضی حسینی دهکردی
      پیرامون نقش زنان در موسیقی ایران از دوران مشروطیت به بعد
      نادر مجد: مشارکت زنان در موسیقی ایران از دوران باستان تا امروز

       


      آرمان ۲۲

      پروندۀ این شماره اختصاص دارد به سیر مبارزات اجتماعی، فرهنگی و هنری زنان ایرانی و شخصیت های زنی که می توان آنها را مادرها و مادربزرگ های جنبش زن، زندگی آزادی نامید.

      ادامه مطلب

       

      تازه های باهَمِستان: برگ ویژۀ آرمان برای معرفی فعالیت ها و سازمان های مردم نهاد ایرانیان
      نرگس محمدی برندۀ جایزۀ اولاف پالمه- نشریۀ میراث ایران در سال نو میلادی- نامش زاهدان است (ماندانا زندیان)- ترانۀ “برای” اثر شروین حاجی پور برنده جایزۀ گرمی – سینماگر جوان ایرانی، محمد ولی‌زادگان خرس بلورین برلیناله ۲۰۲۳ را به زنده نام خدانور لجعی تقدیم کرد – ترجمۀ مژده بهار از شعر “تغییر برای برابری” اثر مازیار سمیعی- اهدای جایزهء روزنامه‌نگاران کانادا به نیلوفر حامدی و الهه محمدی- گلشیفته فراهانی در جشنوارۀ فیلم برلیناله ۲۰۲۳.
      سودابه رکنی: داستان کوتاه- کمیتۀ خیابان زنجان

       


      آرمان ۲۲

      بنیاد اولاف پالمه در سوئد جایزه ۲۰۲۳ خود را به‌طور مشترک به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی در ایران؛ مارتا چومالو، روان‌شناس فمینسیت از اوکراین و اِرِن کسکین، حقوق‌دان و فعال حقوق بشر از ترکیه اهدا کرد. بنیاد اولاف پالمه دوشنبه ۱۹ دی / ۹ ژانویه در بیانیه‌ای اعلام کرد که این سه فعال زن به خاطر تلاش‌هایشان در مبارزه برای آزادی زنان، در دورانی که حقوق بشر با جنگ، خشونت و ستم تهدید می‌شود، اهدا شده است.

      ادامه مطلب

       

      گفتگوی محمدرضا نیکفر و شیریندخت دقیقیان: به مناسبت انتشار کتاب فناجویی یا انسان خدایی


      آرمان ۲۲

      به تازگی شیریندخت دقیقیان، پژوهشگر فلسفه و نظریه‌ی ادبی، سردبیر، شارح و مترجم، که او را با مجموعه‌ی پرشماری از نوشتارهای پژوهشی در زمینه‌ی فلسفه، هرمنوتیک و ادبیات و شرح و ترجمه‌ی آثاری گرانمایه از جمله از موسی بن مایمون، جان لاک، آیزایا برلین، مارتین بوبر، ابراهام هشل، مایکل والزر، جاناتان ساکس و رولان بارت می‌شناسیم، کتابی منتشر کرده با عنوان “فناجویی یا انسان ْخدایی؟ پژوهشی در عرفان ایرانی و حکمت قبالا”.
      این اثر ورطه‌ی مهمی را در شناسایی عرفان خطه‌ی فرهنگی ایرانی پر می‌کند، زیرا ما را با تأثیر حکمت قبالا بر این جریان فکری و ادبی و سلوکی آشنا می‌سازد.

      ادامه مطلب

       

      علی میرفطروس: نگاهی نو به جنبش بابک خرمدین (بخش دوم)


      آرمان ۲۲

      وجود باورهای مانوی/مزدکی و ستایشِ خورشید و یا تقدّس نان و شراب در برخی جنبش های بعد از اسلام نشانۀ کوشش های ایرانیان به منظور حفظ آئین ها و باورهای باستانی شان است.
      در باورهای مهرپرستی، مهر(میترا) از درونِ سنگ زاده شده و نمادِ پایداری، مقاومت و جاودانگی به شمار می رفت.

      ادامه مطلب

       

      توفیق حیدرزاده: صفحه ای پیرامون رصدخانۀ مراغه در كتاب درسى ایالات متحدۀ آمریکا


      آرمان ۲۲

      وزارت آموزش در آمریکا، برخلاف ایران، متولی تولید کتابهای درسی نیست. وزارت آموزش استانداردها را تعیین می کند و ناشران معمولا بسیار بزرگ، در رقابتی سخت، تلاش می کنند تا کتابهایی تولید کنند که واجد همۀ شرایط تعیین شده از سوی وزارت آموزش باشند. سپس، گروههایی از متخصصان آموزش و پرورش و آموزگاران و در برخی ایالتها حتی شهروندان عادی در سطح ایالتی و منطقه ای، کتابهای ناشران را بررسی می کنند و سرانجام کتابهای دورۀ آموزش دوازده ساله را انتحاب می کنند. البته هر دورۀ آموزشی – دبستان، دورۀ راهنمایی و دبیرستان – گروههای بررسی کنندۀ متفاوتی دارد که بر نحوۀ انتخاب کتابها نظارت دارند.

      ادامه مطلب

      مهدی سیاح زاده
      شرح داستان مثنوی مولوی: داستان زندانی مفلس


      آرمان ۲۲

      شخصی تهی دست و بی خانمان و شکمباره در زندان بود. او در خوردن غذا آنقدر حریص بود که کسی جرأت نداشت پیش او حتی لقمه ای نان بخورد. زیرا او با ترفند و حیله و یا به زور آن لقمه را نصیب خود می کرد. همه زندانیان از او دل پر خونی داشتند و چاره دفع این بلا را نمی دانستند.
      سر انجام زندانیان مشکل این مرد شکمباره را با وکیل آگاه و فهمیده ای در میان گذاشتند که: از قول ما به قاضی سلام برسان و بگو در زندان مرد طمعکار و بی شرمی است که باید تا ابد در زندان بماند.

      ادامه مطلب

      تازه ها و جاودانه های شعر به گزینش علیرضا اکبری
      محمدرضا شفیعی کدکنی؛ جهانگیر صداقت فر؛ هیلا صدیقی؛ شروین حاجی زاده؛ هوشنگ ابتهاج

       


      آرمان ۲۲

      بهارم دخترم از خواب برخیز
      شكر خندي بزن و شوري برانگيز
      گل اقبال من اي غنچه ي ناز
      بهار آمد تو هم با او بياميز
      بهارم دخترم آغوش واكن
      كه از هر گوشه، گل آغوش وا كرد
      زمستان ملال انگيز بگذشت
      بهاران خنده بر لب آشنا كرد

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۲۱

      شمارۀ بیست و یکم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می- داریم.
      آرمان همراه با نشر پژوهش های جدید و بازتاب فعالیت های فرهنگی ایرانیان خارج از کشور، می کوشد پلی باشد میان محققان، هنروران و ادیبان نسل های جدید با سرآمدان و پیشکسوتان پایه گزار فرهنگ ایران زمین تا به پیوستگی خودآگاهی مدرن یاری رساند.
      در روزهای آخر تابستان سال جاری مهسا امینی دختری بیست و دو ساله به دست آمران و عاملان گشت تحمیل حجاب در تهران کشته شد. آرمان به خانوادۀ محترم امینی و مردم شریف و آزادیخواه ایران تسلیت می گوید. ما همصدا با حافظ می سراییم:
      دور فلکی یکسره بر مَنهَج عدل است خوش باش که ظالم نَبَرد بار به منزل

      ادامه مطلب

      ساموئل دیان
      پروندۀ حافظ شناسی


      آرمان ۲۱

      از بخت خود ممنونم که یکی دیگر از اهدافی که در “جعبۀ آرزوهایم” انجام نشده و باقی مانده بود، تحقق یافته و آن، آرزوی انتشار شمارۀ مخصوصی بود که به زندگی و احوال و آثار “حافظ”، این نگین برجستۀ ادبیات فارسی و این قلۀ سرافراز تفکر ایرانی اختصاص یابد.
      بسیار خوشحال و مفتخرم که با همت و تلاش جمعی از بهترین نویسندگان، حافظ شناسان و پژوهشگران ایرانی به این آرزو دست یافته و در راستای بزرگداشت نام و مقام حافظ شمارۀ ۲۱ فصلنامۀ آرمان را خدمت شما تقدیم می- دارم.

      ادامه مطلب

      گفتگوهای امروز با
      افق های حافظ شیراز

      شهین سراج
      بهاء الدین خرمشاهی
      هادی بهار
      بهرام گرامی
      ناصر کنعانی
      زهرا شمس یدالهی
      نعمت الله مختاری امیرمجدی
      اردشیر لطفعلیان
      نادر مجد

       


      آرمان ۲۱

      حافظ، آن سخنسرایی که در هر نفس از شعر خود ما را به زندگی، شادی، ستایش بهار، غزلخوانی بلبل، ناز گل، گریز از غم و هیچ انگاری هست و نیست….. می خواند، آنکه هر لحظه پندمان می دهد که:
      دمی با غم به سر بردن جهان یکسر نمی ارزد….. و: با دل خونین لب خندان بیاور همچو جام…..
      یا پند می دهد خویشتن را که:
      (۳۲۱) حافظا چون غم و شادی جهان در گذرست / بهترآنست که من خاطر خود خوش دارم
      (۲۰) به هست و نیست مرنجان ضمیر و خوش می باش

      ادامه مطلب

      نکوداشت یاد بانوی آزاده
      پروانه بهار
      و
      تسلیت به خاندان بهار

       


      آرمان ۲۱

      آرمان: درگذشت بانوی آزاده و فرهیخته، پروانه بهار، دختر زنده یاد محمدتقی بهار (ملک الشعرای بهار) را به خاندان ارجمند بهار، به ویژه به دکتر مژده بهار و دکتر هادی بهار از کوشندگان فرهنگ و از یاران فصلنامۀ آرمان صمیمانه تسلیت می گوییم.

      ادامه مطلب

      در ادامۀ پروندۀ علی دشتی در آرمان شمارۀ ۲۰
      علی دشتی
      نویسندۀ کتاب ۲۳ سال چگونه از محکمۀ مخوف جان به در برد؟
      احمد کاظمی موسوی

       


      آرمان ۲۱

      دربارۀ علی دشتی و کارکردهای سیاسی و ادبی او سخن بسیار است، و بسیار هم گفته و نوشته شده است. ما جستارهای جدیدی را در آرمان شمارۀ ۲۰ (بهار ۱۴۰۱) به قلم صاحب نظرانی چون محمد حسین ابن یوسف، علی سجادی، حسینی دهکردی، و مجید جهانبانی دیدیم که هر یک وجهی از زندگی و آثار علی دشتی را بازگو کردند.
      چیزی که من می توانم بر آنها بیفزایم برداشتی از بینش و شگردهای سیاسی و مذهبی کلی دشتی و نگاهی به کوشش های او در زمینۀ نوول نویسی فارسی، و مهمتر اینکه این سناتور متهم به نگارش کتاب ۲۳ سال چگونه توانست از محکمۀ مخوف زمان جان به در برد.

      ادامه مطلب

      نگاهی نو به جنبش بابک خرمدین (بخش نخست)
      علی میرفطروس


      آرمان ۲۱

      در نبردِ بابکانِ زمانه با خلیفگانِ ظالم، شخصیّت بابک خُرّمدین هنوز روحِ زمانۀ ما است.
      تاریخ ایران در دو سدۀ نخستِ بعد از حملۀ تازیان و استقرار اسلام نشان دهندۀ «خلاء» یا «گسست»ی است که فهمِ تحوّلات آن دوران را دشوار می کند.
      پس از سقوط ساسانیان خاطرۀ آن عصر در ذهن وُ ضمیر بسیاری از ایرانیان تداوم یافت و این«حافظۀ تاریخیِ» توسط تاج نامه ها و شاهنامه ها از گذشته به حال و از حال به آینده منتقل گردید.

      ادامه مطلب


      بخشی از کتاب در دست انتشار (پاییز ۲۰۲۲)
      پژوهشی در عرفان ایرانی و
      حکمت قبالا
      نوشتۀ شیریندخت دقیقیان
      تباریابی و معناشناسی متفاوتی برای تمثیل نی: معنای عرفانی نی در متون یهود

       


      آرمان ۲۱

      در جستار حاضر می کوشم پس از مرور بر دیدگاه های موجود پیرامون معنای عرفانی نی، به ردیابی تبار واژگان و نشانه شناسی این تمثیل عرفانی پرداخته، قدیمی ترین منبع تمثیل نی را مطرح سازم: تبار معنایی و زبان شناختی “نی” در زبان عبری، متون توراتی و حکمت قبالا.
      نوشتار حاضر بر آن است که تمثیل عرفانی نی از نظر قدمت و عناصر شکل دهندۀ آن به متون تورات، انبیاء یهود و آثار حکمت قبالا برمی گردند. بحث این جستار تنها بر همین جنبه متمرکز است و قصد شرح و تفسیر ابعاد نی نامه را ندارد. فرض بر این است که خواننده با ابیات نی نامه و تفسیرهای مرسوم آن آشنا است.

      ادامه مطلب

       

      تازه های باهمستان
      سخنرانی ماندانا زندیان در مراسم بزرگداشت اسماعیل خویی در لندن؛ توماج صالحی، خوانندۀ رپ اعتراضی
      سودابه رکنی: داستان خوانی به مناسبت سالروز تولد منیرو روانی پور
      باهمستان ایرانیدر سوگ مهسا امینی- نادر مجد: شعر شقاوت

       


      آرمان ۲۱

      اسماعیل خویی، شاعر، آموزگار، دوست و پدر بود برای ما- برای کلمات و من. به‌گمانم آخرین گفت‌وگوی خود را هم به‌لطف به ما سپرد. گفت فکری دارد که می‌خواهد و می‌باید ثبت شود. بخت بلند همراهی‌اش را به‌جان پاسخ دادم و حاصل متنی شد- نظریه‌ای- که او نامش را «فرامنطق خیال» گذاشت.

      ادامه مطلب

      پایه گذاری صنعت در ایران
      مجید جهانبانی

       


      آرمان ۲۱

      کشور ما ایران با همۀ سوابق درخشان تاریخی نتوانست با آنها همگام شود. ایرانی ها در دوره های قبل با بعضی ادوات صنعتی مانند ذره بین، عینک و ساعت آشنائی پیدا کرده و مخصوصاً در زمینۀ ابزار جنگی با کمک ونیزی ها، روس ها، انگلیسی ها و فرانسوی ها. اطلاعات زیادی را به دست آورده بودند. تنها صنعت ایران که مورد توجه خارجیان بود نساجی و بافندگی مخصوصاً قالی بافی بود که البته جزو صنایع یا هنرهای دستی محسوب می شوند. اما توجه به صنایع جدید در دورۀ پنجاه سالۀ سلطنت ناصرالدین شاه قاجار شکل گرفت. او اولین پادشاه ایران است که بنا بر دعوت رسمی توانست در سال ۱۸۷۳ میلادی از کشورهای اروپائی دیدار کند. ناصرالدین شاه در دوران طولانی سلطنت خود سه بار به اروپا سفر کرد.

      ادامه مطلب

      آشنایی ایرانیان با علوم و فناوری جدید
      توفیق حیدرزاده


      آرمان ۲۱

      اگرچه ایرانیان با برخی از مصنوعات جدید اروپایی (عمدتا سلاح های آتشین) از نیمه دوم قرن پانزدهم میلادی و با معدودی از نظریه های علمی جدید از اواسط قرن هفدهم میلادی آشنا شدند، اولین مدرسه به سبک اروپایی ها یعنی دارالفنون در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی تاسیس شد. اما حدود یک قرن طول کشید تا اولین دانشگاه به معنای جدید آن در ایران تاسیس شود.

      ادامه مطلب

      بازنویسی خلاق
      داستان های مثنوی معنوی به نثر
      و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      مهدی سیاح زاده
      داستان اسرار گنج در مصر

       


      آرمان ۲۱

      مردی در بغداد، ثروت بسیاری به ارث برده بود. اما در کوتاه زمانی، همه دارایی و ثروت خود را در نهایت ولخرجی به باد داد و مفلس و بی چیز شد. او مانند جغدان در ویرانه ای زندگی می کرد و مدام به درگاه خدا می- نالید که:
      گفت: یارب برگ دادی، رفت برگ
      یا بده برگی و یا بفرست مرگ
      مثنوی ۶/٤٢١١
      مدت ها کارش بیان همین جمله در دعا بود، تا این که شبی خواب دید، هاتفی به او می گوید: خدا دعای تو را مستجاب کرده، آنچه می خواهی در مصر است. در فلان محل مصر گنجی پنهان است که اگر آنجا بروی آن گنج از آن تو خواهد شد.

      ادامه مطلب

      مرتضی حسینی دهکردی
      جهل مقدّس

       


      آرمان ۲۱

      در سال ۱۴۰۰ میلادی، در اوج چیرگی مطلق کلیسای کاتولیک بر زندگی مردم اروپا، در ایام تیره و تاری که هیچ آزاده‌ای نمی‌توانست کمترین کلمه‌ای بر علیه باورهای کلیسا بیان کند و عقیده‌ای ابراز دارد، دادگاه تفتیش عقاید واتیکان، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و شاعر آزاد اندیشی نامدار «جوردانو برونو» (Giordano Bruno) را به جرم مخالفت با کلیسا به سوختن در آتش محکوم کرد. «برونو» قبلاً مدت ۸ سال در بازداشت‌گاه های مخوف کلیسا به سر برده بود و چون از عقاید خود توبه نکرد، دادگاه دستور مرگ وی را صادر نمود. روزی وی را در میدانی در رُم به تیرآهنی که در میان توده‌های چوب و هیزم نصب شده بود بستند تا وجود گنه‌کار او را با آتش بسوزانند.
      در آخرین لحظات قبل از شعله‌ور شدن آتش، پیرزنی جمعیت انبوه تماشاگران را شکافت و ضمن خواندن ادعیه مذهبی از گوشه دستمال خود، قطعه چوبی را بیرون آورد و روی خرمن هیزم‌ها گذاشت تا در راه خدا و به آتش کشیدن موجودی گنه‌کار، مشارکت نماید.
      تا آن لحظه «جردانو برونو» ساکت بود ولی وقتی حرکت پیرزن را دید، فریاد زد: «لعنت براین جهل مقدست باد!» و از آن روز، مفهوم جاودانه «جهل مقدس» برای همیشه در تاریخ جهان به یادگار باقی ماند.

      ادامه مطلب

       

      تازه ها و جاودانه های شعر به گزینش علیرضا اکبری:
      هوشنگ ابتهاج؛ یدالله رویایی؛ رویا ناصری؛ پیرایه یغمایی؛ حسین منزوی؛ قیصر امین پور؛ محمدرضا شفیعی کدکنی؛ سیمین بهبهانی

       


      آرمان ۲۱

      پیرایه یغمایی
      مِهر آمد و پاييزِ ديگر
      تاراجِ شورانگيزِ ديگر
      زنجيره ی آواز باران،
      لالايی يکريزِ ديگر
      در مرگ گل می بينم اکنون،
      توفان رستاخيزِ ديگر
      بايد گزيدن شادمانه،
      راه دگر، شبديزِ ديگر
      شيرين تَرَک می خوانم آواز،
      از سينه ی پرويزِ ديگر
      شمس دلم می تابد آری،
      از مشرق تبريزِ ديگر

      يا بگذرم از هستی خويش
      يا بگذرد اين نيز ِ ديگر

      ادامه مطلب<p

      سخن آغازین
      آرمان ۲۰

       

      شمارۀ بیستم فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان را به دوستداران فرهنگ و هنر و اندیشۀ ایران تقدیم می داریم.
      در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، دو پروندۀ این شماره اختصاص دارند به: زنده یاد علی دشتی از متفکران مشروطیت و تجدد در ایران؛ و زنده یاد یوسف اسحاق پور و ابعاد فلسفی، هنری و ادبی دستاوردهای این متفکر ایرانی ساکن پاریس که چندی پیش چشم از دنیا برگرفت.
      مشارکت نویسندگان و پژوهشگران و دانشمندان ایرانی از نقاط گوناگون دنیا که این دو پرونده و بخش های دیگر آرمان را پربار ساخته اند، شایان قدردانی است.

      ادامه مطلب

       

      سخنی از دکتر سامویل دیان


      آرمان ۲۰

      بسیار مفتخرم که با برخورداری از استقبال شایان توجه خوانندگان و با همت و تلاش جمعی از بهترین نویسندگان و پژوهشگران ایران و در راستای اهداف «آرمان» برای بزرگداشت نام ایران و ایرانی، شمارۀ ۲۰ فصلنامۀ آرمان را که به بررسی زندگی و آثار علی دشتی اختصاص دارد، خدمت شما تقدیم کنم.

      ادامه مطلب

       

      پرونده علی دشتی

      محمدحسین ابن یوسف
      علی سجادی
      مرتضی حسینی دهکردی
      مجید جهانبانی


      آرمان ۲۰

      یکی از دو پروندۀ اختصاصی تجدد و مدرنتیۀ ایرانی در این شماره از آرمان به زنده نام علی دشتی از پیشتازان آزادیخواهی و تجدد در ایران می پردازد. ایدۀ بنیادگذار فصلنامۀ آرمان، دکتر ساموئل دیان برای پرداختن به علی دشتی بر این اساس استوار بود که شناخت موشکافانۀ شخصیت هایی که در ساختن خودآگاهی مدرن ایرانیان سهم داشته اند، گسست نسل های جوانتر از واقعیت های تاریخی را کاهش می دهد.

      ادامه مطلب

       

      پرونده یوسف اسحاق پور

      پروفسور گویل کهن
      دکیر کاظم کردوانی
      علیرضا مناف زاده


      آرمان ۲۰

      یادداشت سردبیر: متفکران، دانشمندان و هنرمندان بزرگ از همان نوجوانی متفاوت هستند. اولین بار که نام یوسف اسحاق پور را شنیدم و دانستم که از یهودیان تهران بوده و در مدرسۀ فرانسه زبان تحصیل کرده، از زنده یاد پدرم، عبدالله دقیقیان که چهل سال در مدیریت دبیرستان فرانسوی آلیانس مشارکت داشت، پرسیدم: آیا محصلی به این نام در دبیرستان تحصیل می کرد؟ پدرم با لبخندی مهرآمیز گفت: او یک فرد استثنایی با هوش و خلاقیت سرشار بود و معرفتی مثال زدنی داشت. سپس با نگاهی کنجکاو پرسید: مگر درباره اش چه شنیده ای؟ گفتم: او حالا از مشهورترین فیلسوف ها و منتقدان هنری فرانسه است! بر چشمان پدرم نم شادی نشست و گفت: من از همان زمان می دانستم که او به جایگاه بالایی خواهد رسید…

      ادامه مطلب

       

      تاریخ نگاری بیهقی در تنگنای تقدیر و قدرت
      محمد دهقانی در گفتگو با ماشالله آجودانی


      آرمان ۲۰

      دکتر محمد دهقانی نویسنده، مترجم، منتقد ادبی و استاد سابق دانشگاه های سمنان و تهران است. او در سال ۲۰۰۶ برنده جایزۀ دیپلم افتخار انجمن ادبی پارناسوس یونان برای ترجمۀ آثار کازانتزاکیس و در سال ۱۳۹۲ برندۀ جایزۀ بهترین نقد کتاب در حوزۀ تاریخ و جغرافیا از خانۀ کتاب ایران شد. این پژوهشگر پژوهشگاه علوم انسانی و عضو هیأت امنای کتابخانۀ مینوی تالیف های متعدی دارد، از جمله: عنصری، ابن سینا، ناصر خسرو، فرخی سیستانی، منوچهری. ترجمه های او عبارتند از: دانش خطرناک شرق شناسی و مصائب آن، خرد و فرزانگی از نگاه پو، روانشناسی عمومی، تاریخ اجتماعی ایران در عصر آل بویه، علم و دین.

      ادامه مطلب

       

      دن کیشوت و
      دایی جان ناپلئون؟
      پژوهشی در نقش پروتوتیپ ها در آفرینش شخصیت های داستانی
      نوشته‌ی شیریندخت دقیقیان


      آرمان۲۰

      مختصری پیرامون تاریخچۀ این پژوهش: در سال های پایانی دهه‌ی شصت در تهران، زمانی که هنوز دکترامیرحسین آریانپور در قید حیات بود، به کمک دوست فرهیخته خانم مریم محبوب، قرار ملاقاتی برای دیدار با او در خانه اش در حوالی نیاوران گرفتم. سال ها بود که با خواندن رمان ها و آثار داستانی مهم دنیا، زندگینامه های نویسندگان و نقدهای آنها دچار کنجکاوی بی امانی شده، یک خط را در این مسیر دنبال می کردم و طی حدود هفت سال، یادداشت های بسیاری روی هم انباشته بودم.

      ادامه مطلب

       

      ستون ادب جوان
      دکتر هادی بهار
      شعر انگور نادر نادرپور


      آرمان ۲۰

      نادر نادرپور در شعر مدرن فارسی جایگاه والائی دارد و بیشک پس از نیما از پایه گذاران شعر نو در ایران محسوب می شود. نادرپور را می- توان جزو مکتب نئو رمانتیسم شعر جدید ایران دانست. طرفداران ادبیات «متعهد» که بیشتر آنها چپگرا و عضو حزب توده بودند، رمانتیسم را ارتجاعی قلمداد می کردند و آن را سخت می کوبیدند. شعر نادرپور زیبا، نو، شسته رفته و فصیح است و تصویرسازی های او، نازک کاریهای او در آفریدن صور خیال، چشم اندازهای تازه ای را در شعر فارسی باز کرد. نادرپور را می توان بنیانگذار «شعر تصویری» نامید. او از نخستین شاعرانی بود که در قالب چارپاره از کار فریدون توللی استقبال کرد.

      ادامه مطلب

       

      تجلیل از استاد بازیگری: عبّاس یوسفیانی
      از پیشکسوتان تئاتر ایران
      و یادهای او از استاد حمید سمندریان


      آرمان ۲۰

      آرمان: ضمن تجلیل از خدمات والای استاد عبّاس یوسفیانی از پیشکسوتان تئاتر ایران، از این هنرمند ارجمند سپاسگزاریم که نوشتۀ حاضر پیرامون خدمات زنده یاد استاد حمید سمندریان را برای آرمان فرستاده است. برای استاد یوسفیانی آرزوی طول عمر و سلامتی داریم.
      یادهای استاد یوسفیانی سرشارند از خاطرۀ روزهای اوج این هنر در ایران در سال های چهل و پنجاه، اساتید بزرگ آن زمان و تربیت هنرمندان نسل های بعدی. استاد یوسفیانی ارشیوی بیمانند از عکس های نمایشنامه های اجراشده و پشت صحنه ها گردآوری کرده است.

      ادامه مطلب

       

      شعرهایی از زنده نام دلیر، بکتاش آبتین
      به ترجمۀ مژده بهار به زبان انگلیسی


      آرمان ۲۰

      آرمان: دکتر مژده بهار که در شماره های پیشین آرمان پیرامون کار او در زمینۀ معرفی شاعران ایرانی به انگلیسی زبان ها و فرانسه زبان ها از راه ترجمه را خواندیم، این بار خوانندگان ما را میهمان ترجمه های خود از شعرهای شاعر و فیلمساز آزادیخواه و دلیر که در سال جاری در اسارت زندان جان باخت، کرده است. این ادیب و حقوقدان میهن دوست در نامه ای که همراه شعرها برای آرمان فرستاد، دربارۀ انگیزۀ خود چنین نوشت:
      مرگ نا بهنگام بكتاش آبتين تأثير عميقى بر من گذاشت.

      ادامه مطلب

       

      تازه های باهمستان
      “بیان آزاد” ویژه نامهء زنده نام بکتاش آبتین
      با منصوره شجاعی از بنیادگذاران
      موزۀ جنبش زنان ایران: عضو ایرانی انجمن بین‌المللی موزه‌های زنان
      انیمیشن «گربه» ساختۀ مری آپیک هنرمند ایرانی برندۀ جایزۀ اول در جشنوارۀ بین المللی سینما در سال ۲۰۲۲
      مركز آموزش كلاسيك ايران در ويرجينا به سرپرستی استاد نادر مجد برگزارکرد: كنسرت گروه موسيقى ارغنون


      آرمان ۲۰

      پروژۀ «موزۀ جنبش زنان ایران» از سال ۱۳۸۷ در ایران آغاز شد. هدف از تأسیس این موزه، ایجاد یک سازمان مردم نهاد زنان به منظور گردآوری اسناد و اطلاعات در مورد وضعیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، علمی، هنری و ورزشی زنان ایرانی است: تلاش برای نشان دادن شکست‌ها و پیروزی‌های زنان ایرانی از نهضت مشروطه تا کنون. این مجموعه به صورت مجازی از طریق وب سایت دو زبانه و ارائۀ فیزیکی توسط نمایشگاه مسافرتی ما در چندین کشور ارائه شده است

      ادامه مطلب

       

      معنای نام های ارمنستان و گرجستان
      جواد مفرد کهلان، پژوهشگر اساطیر ایرانی از سوئد


      آرمان ۲۰

      در مورد نامهای ارمنستان تا به حال به سه نظر سرزمین ماه (آرمای ‌لوویایی به معنی ماه)، سرزمین آهن (سرزمین استخراج آهن، هایاسا؟) و سرزمین عقاب را مطرح نموده ام: نام نیای اساطیری ارامنه یعنی هایک رابطه ای با هاو (پرنده) دارد. و آله (آره) در فرهنگ ایرانی را میشود به معنی عقاب گرفت. سائینی اوستا (سرزمین عقاب، سوئنس استرابون) که در سمت ارمنستان یاد شده، بعلاوۀ اسطورۀ پرومتئوس و عقاب در قفقاز در این باب، در تأیید این نظر هستند. استرابون می گوید که سکاها در ارمنستان (ارمنستان اصلی، آرتساخ، قره باغ در مجاورت ماد) بهترین زمین‌ها را تصرف کردند و به نام خویش سکاشنه (سرزمین سکائیان) خواندند.

      ادامه مطلب

      داستان من
      پنجره: سودابه رکنی


      آرمان ۲۰

      صندلي را عقب كشيد و اشاره کرد: «بشين. خوب فكر كن و همه چيز را بگو. آخرش را می دونیم تو تلفن کرده بودی ۹۱۱ که بیان و بعد هم رضا تو بیمارستان فوت کرد. این دفعه از اولش بگو. يادت هم باشه كه بعد همينطور كه تعريف کردی، باید بنويسی‌ش!» دگمه رکورد را روی ضبط صوت فشار داد.

      ادامه مطلب

      داستان های مثنوی
      داستان شهری و روستایی
      مهدی سیاح زاده


      آرمان ۲۰

      روایت کرده اند که در زمان های گذشته، یک مرد شهری با یک مرد روستایی آشنا شد. روستایی هر از چندگاه به شهر می آمد، به منزل شهری می رفت و دو سه ماهی میهمان او می شد. هرچه روستایی نیاز داشت، مرد شهری برایش مهیا می کرد.
      هر حَوایج را که بودیش، آن زمان
      راست کردی مرد شهری رایگان

      ادامه مطلب

      مسعود سپند
      شاعر برجسته در گذشت
      علی میرفطروس


      آرمان ۲۰

      مسعود سپند، شاعر میهن پرست و مبارز پس از نبردی جانکاه با بیماری سرانجام چشم از جهان فروبست.
      مضمون بیشتر شعرهای او وطن و آرزوی بازگشت به ایران بود، چنانکه در غزلی می گوید:

      وطن به سوی تو پرواز می کنم با عشق
      به آسمان و زمين ناز می کنم با عشق
      کبوترانه به گرد سرِ تو می گردم
      هوای دولت شهباز می کنم با عشق

      ادامه مطلب

      معرفی و نقد کتاب
      علی میرفطروس
      هادی بهار


      آرمان ۲۰

      در گفتگو با تاریخ شناس، منتقد و ادیب ارجمند دکتر علی میرفطروس باخبر شدیم که سرانجام پس از دهه ها موفق به تکمیل پژوهش خود در مورد بابک خرمدین شده است. نسل های کتابخوان ایرانی با کارهای این تاریخ شناس از جمله در مورد حلاج با افق های جدیدی در شناخت تاریخ نیز روش شناسی تحقیق آشنا شده اند. انتشار حاصل کار این محقق در مورد بابک خرمدین فصل سبز و تازه ای است از تلاش های او. محقق که تحقیقش نیز در قالب دستنویس ها همراه خودش به تبعید رفته، با نگاهی نوستالژیک در مورد کار خود می گوید:
      حقیقت این است که این پژوهش مانند من، سرنوشت غریبی یافته است!

      ادامه مطلب

       

      تازه ها و جاودانه های شعر
      سارا محمدی اردهالی؛ افشین یدالهی؛ جهانگیر صداقت فر؛ نادر نادرپور؛ رضا براهنی؛ فروغ فرخزاد


      آرمان ۲۰

      سارا محمدی اردهالی
      برقصم
      بر آپارتمانهای چروک شهر
      مثل عروسی که
      حوصلهی شوهر تلخش را ندارد
      انگور بکارم
      زیرزمینهای بایر تهران را
      بخندم
      مانند شوالیه های
      بر زانو افتاده
      که خنجر میکشد
      آخرین خنجرم را
      بر تن تنگ غروب
      سه تا پری نشسته بود
      زار و زار گریه میکردن پریا …

      ادامه مطلب


      آرمان ۱۹

      فصلنامۀ پژوهش های فرهنگی آرمان، شمارۀ ۱۹، با گرمترین شادباش های نوروزی تقدیم می شود.
      آرمان در کنار نشر پژوهش های جدید و بازتاب فعالیت های فرهنگی ایرانیان خارج از کشور، می- کوشد پلی باشد میان محققان، هنروران و ادیبان نسل های جدید با سرآمدان و پیشکسوتان پایه گزار فرهنگ ایران زمین تا به پیوستگی خودآگاهی مدرن یاری رساند.
      درکنار گرامیداشت یاد سه ستارۀ درخشان فرهنگ ایران، بکتاش آبتین، ایرج پزشک زاد و صدرالدین الهی و پژوهش های گوناگون، پروندۀ اختصاصی این شماره با مشارکت پژوهشگران ایرانی از نقاط مختلف دنیا، نوروز را از چشم اندازهای گوناگون فلسفی، باستان شناسی، زبان شناسی، فرهنگ شناسی، تاریخ، نجوم، موسیقی، هنرهای نمایشی و سینما به بررسی گذاشته است.

      ادامه مطلب

      نوروز خجسته باد
      دکتر ساموئل دیان


      آرمان ۱۹

      نوروز خجسته را که پیونددهندۀ قلب های ما ایرانیان از هر قوم و نژاد و زبان و مذهب است، به هموطنان عزیز بخصوص به خوانندگان عزیز، دانشوران، نویسندگان و ادب پرورانی که با فصلنامۀ آرمان همکاری دارند و مردمان سرزمین های دیگری که نوروز را جشن می گیرند، شادباش عرض می کنم.
      فصلنامۀ آرمان، آرام آرام ولی روشمندانه و استوار به کمک نویسندگان و دانشمندان و ادب پروران گرانقدر به سوی کمال پیش می رود تا جایی که امروز یکی از پرمحتواترین و مستندترین نشریه های فرهنگی و پژوهشی برون مرز شناخته شده است.

      ادامه مطلب

       

      نوروز از چشم اندازهای فلسفه، باستان شناسی، زبان شناسی، فرهنگ شناسی، تاریخ، علم نجوم، موسیقی، هنرهای نمایشی و سینما
      شیریندخت دقیقیان
      بهرام گرامی
      جواد مفرد کهلان
      احمد کاظمی موسوی
      ناصر انقطاع
      برهان ابن یوسف
      مرتضی حسینی دهکردی
      اردوان مفید
      ناهید رضوانی
      ناصر کنعانی


      آرمان ۱۹

      نوروز ما درکنار شادمانی ها و زیبایی هایش یکی از ژرفترین معناهای فلسفی و هستی شناسی را برای تمدن بشری بازگشوده است. نوروز با نام شاه جمشید گره خورده و شرح آن با ژرفایی فلسفی توسط حکیم ابوالقاسم فردوسی در شاهنامه آمده است. اما ژرفای معنای روایت جمشید در شاهنامه بیش از آنکه در شرح پیروزی های شاه جمشید نهفته باشد، در شرح علت شکست او و چگونگی وادادن جهان به آژی دهاک یا ضحاک مار بر دوش نهفته است.

      ادامه مطلب

       

      رباعی های علمی
      حکیم عمر خیام
      حسین صادقی


      آرمان ۱۹

      آرمان: در ادامۀ پروندۀ خیام در آرمان ۱۸ این مقاله که پروفسور حسین صادقی از سوییس فرستاده است، به خوانندگان تقدیم می شود.
      هدف از این نوشته معرفی چند رباعی منسوب به حکیم عمر خیام است که محتوای علمی پیشرفته دارند.

      ادامه مطلب

       

      آبتین ام!
      عشق سال های سیاه تهران تا تبعید!
      شیدا محمدی


      آرمان ۱۹

      آبتین ام!
      عشق سال های سیاه تهران تا تبعید:
      نگفتی من چگونه در غیاب حضورت، سایه نشین سکوت شوم؟ نگفتی من چگونه حتی می توانم این چند هجای سیاه را، «س و گ»، را بنویسم؟ حتی پنهانی در این شباروز همانند، شهامت تکرارش را به نجوا هم ندارم چرا که چنین رختی بر قامت خنده های تو دوخته نشده است. من کاغذین جامه پوشیده ام وهر آنچه می نویسم در غم فقدان تو « پنداری دلم خوش نیست». با اینهمه، می نویسم، چرا که « ستیز با قدرت، ستیز حافظه با فراموشی است».

      ادامه مطلب

       

      ایرج پزشکزاد و نظر او دربارۀ طنز
      احمد کریمی حکاک


      آرمان ۱۹

      شاید بتوان گفت که در میان آثار عدیدۀ روانشاد ایرج پزشکزاد کتاب طنز فاخر سعدی جای ویژه ای دارد، چرا که این کتاب در مقایسه با سایر آثار نویسنده بیشتر به پژوهش آکادمیک متکی و مانند است.

      ادامه مطلب

       

      به یاد ایرج پزشکزاد استاد طنز و دوست فرهیخته ام
      اردشیر لطفعلیان


      آرمان ۱۹

      ایرج پزشک زاد چهرۀ شاخص طنز نویسی در روزگار ما با به جا گذاشتن کارنامۀ درخشان و پرباری از کارهای بی بدیل خود با دنیای زندگان بدرود گفت. ولی نام او بی شک در کنار بهترین طنز پردازان پارسی زبان نظیر عبید زاکانی و علی اکبر دهخدا در یادها باقی خواهد ماند و همواره در دفتر ادبیات ما خواهد درخشید.
      طنز نویسی کار اصلی پزشک زاد نبود و او آن را در کنار مشاغل حرفه ای خود، ابتدا در لباس قاضی وحقوق دان و سپس در مقام دیپلمات، به عنوان یک اشتغال ذوقی یدک می کشید. ولی این ذوق سرشار و آفریننده به پدید آمدن چنان آثار بدیعی انجامید که دیگرِ فعالیت هایِ زندگی اش را، هرچند به نوبۀ خود بر جسته و شایان توجه، در سایه قرار داد.
      ادامه مطلب

       

      در سوگ استادِ سخن،
      دکتر صدرالدین الهی
      جهانگیر صداقت فر
      علی سجادی


      آرمان ۱۹

      نوشتن دربارۀ دکتر صدرالدین الهی (آذر ۱۳۱۳- دی ۱۴۰۰) از مقولۀ سهل و ممتنع است. به نظر ساده می آید نوشتن روایتی از زندگی مردی که از دوران نوجوانی حرفۀ روزنامه نگاری را برگزید و در بسیاری از شاخههای این حرفه به توفیقهای درخشانی دست یافت: از گزارش دربارۀ جنگهای لبنان و جبهه های جنگ استقلال الجزایر تا میدان های ورزشی المپیک آسیایی و جهانی؛ از ساخت و پرداخت بسیاری از واژه های ورزشی جدید که امروز مورد استفادۀ روزمرۀ ماست تا ایفای نقش مؤثر در ایجاد «کیهان ورزشی» و انتشار مقالاتی بدیع دربارۀ روانشناسی و جامعه شناسی ورزش که تا آن زمان در ایران موضوعاتی ناشناخته بودند؛ از ایفای نقش کلیدی در انتشار «کیهان ورزشی» نخستین مجله ویژه ورزش در ایران تا مصاحبه با شخصیتهای تاریخ معاصر ایران چون سید ضیاء الدین طباطبایی کودتاچی اسفند ۱۲۹۹ و ساعد مراغهای از دیپلماتهای برجسته و تاثیر گذارایران؛ از گفتگوهای ماندنی دربارۀ فرهنگ و تمدن ایران با دکتر پرویز ناتل خانلری بنیانگذار بنیاد فرهنگ ایران و مُبدع نهضت سوادآموزی ملی و «سپاه دانش» در ایران تا گفتگویی با نادر نادرپور با عنوان «طفل صد ساله ای به نام شعر نو» که هرکس بخواهد دربارۀ شعر معاصر ایران تحقیق کند از آن بی نیاز نیست؛ و در حاشیۀ همه اینها، نوشتن دهها «پاورقی» تاریخی و اجتماعی در مجلات هفتگی و ماهنامه های ایران در دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ و تدریس رشته های مختلف روزنامه نگاری. به نظرم سخن گفتن از چنین مردی حقیقتاً امری سهل و ممتنع است.
      ادامه مطلب

       

      نقد موسیقی
      داد و بیداد در زمستان
      اجرایی بر اساس شعر زمستان اخوان ثالث
      نادر مجد


      آرمان ۱۹

      اگر بپذیریم در سکوت و سرمای زمستان کسی را یارای سخن گفتن نیست چه رسد به داد و بیداد، در آغاز با یک معضل درونی در مفهوم منطقی روبرو هستیم.
      باز اگر بپذیریم که “داد و بیداد” مضمونی گلایه ای دارد، با معضل دیگری در شکل و ساختار موسیقائی روبرو خواهیم بود؛ چون هم “داد” و هم “بیداد” در پرده های همایون و ماهور هستند که لحنی کم و بیش فریادگونه دارند. و باز اگر بپذیریم مورد زیبا آن است که لحنی کلی و مستقل از مفاهیم بیآفریند، بی هیچ قصد و غرضی و قبول کنیم که زیبائی غایتی است بی فرجام، با معضل دیگری روبرو هستیم، زیرا “داد و بیداد” در زمستان را باید بی دخالت و تصرف فرجام شناسانه مورد داوری ذوقی صرف قرار دهیم یعنی حکمی زیباشناسانه که رابطه ی تنگاتنگ با کاربرد هنری اش دارد؛ هرچند می توان از آن در جهت حکمی سیاسی و یا جامعه شناسانه سود برد.

      ادامه مطلب

       

      ستون ادب جوان
      دکتر هادی بهار
      شرح اشعار مشهور فارسی برای جوانان
      «چهار شعر در توصیف شوهر» و «درد دل با سماور»!
      از عالمتاج قائم مقامی
      متخلص به ژاله


      آرمان ۱۹

      عالمتاج قائم مقامی متخلص به «ژاله» (۱۲۶۲- ۱۳۳۵) مادر شاعر بزرگ معاصر پژمان بختیاری بود. وقتی از زنان شاعر دورۀ معاصر سخن می رود، پیش از همه از پروین اعتصامی یاد می شود و در نسل جدید از فروع فرخزاد. ولی شاعره ای برجسته و لطیف گوی دیگری نیز در این دوره می زیسته که اشعارش مملو از محتویات سنت شکنانه و ضد مردسالاری بود که امروزه از آن به عنوان «فمینیسم» یاد می شود. ژالۀ قائم مقامی در جسارت فکر و اندیشه، پیشکسوت فروغ فرخزاد و سیمین بهبهانی است.

      ادامه مطلب

       

      تازه های باهمستان
      شهلا شفیق، پژوهشگر ایرانی و دارندۀ نشان لژیون دونور، جایزۀ اتحادیۀ پژوهشگران فرانسه را دریافت کرد…
      فیلم “تهران من حراج” ساختۀ گراناز موسوی در چند فستیوال
      معرفی گروه موسیقی هونیاک: گروه جوان و نوآور در ایران
      کار عکاس ایرانی مسعود قدیری در میان تصاویر برگزیدۀ مسابقۀ عکاسی نجومی رصدخانۀ سلطنتی گرینویچ
      سینماگران مستند ساز ایرانی در جشنوارۀ سوئدی ایدفا «چهره‌پرداز»


      آرمان ۱۹

      در ژانویۀ سال جاری دکتر شهلا شفیق نویسنده و پژوهشگر ایرانی مقیم فرانسه، جایزۀ ارزشمند اتحادیۀ پژوهشگران فرانسه را در پاریس دریافت کرد.

      ادامه مطلب

       

      کتاب انوسی: گویای گوشه های ناشناختۀ تاریخ ایران
      ناهید پیرنظر


      آرمان ۱۹

      برخی از نوشته های فارسیهود علاوه بر ارزشهای گوناگون زبانشناسی، مذهبی، ادبی واجتماعی دارای ارزش تاریخی هستند. از آن جمله کتاب انوسی بابایی بن لطف است که در این مقاله به جزء کوچکی از آن که حکایت مهاجرت اجباری یهودیان از گرجستان به ایران در عهد صفویه است می پردازیم. کتاب انوسی اگر چه در چند دهه اخیر مورد توجه پژوهشگران فارسیهود بوده است، ارزش تاریخی آن، به استثنای گروه محدودی، هنوز برای بسیاری ناشناخته است و زوایای بسیاری از تاریخ ایران و ایرانیان یهودی در لابلای صفحات آن نهفته است.

      ادامه مطلب

       

      فراز و فرود روابط رضا شاه و امان الله جهانبانی
      نوشتة مجید جهانبانی


      آرمان ۱۹

      در بسیاری از مجالس و گردهمایی هایی که حضور داشته‌ام، هر وقت صحبتی از مرحوم پدرم امان الله میرزا جهانبانی به میان می‌آمد، کسانی که شناختی از او داشتند، او را مورد ستایش قرار می‌دادند، ولی در گفتگوها گاهی اظهار تأسف می‌شد که چرا بی جهت در سال ۱۳۱۶ به دستور رضاشاه امان الله میرزا از ارتش اخراج شد و چندی بعد نیز از طرف شهربانی بازداشت و تحت‌نظر قرار گرفت.

      ادامه مطلب

       

      ستون داستان من سازی به نام منیژه
      داستان کوتاه
      شهین سراج


      آرمان ۱۹

      وقتی بعد از مدتهای مدید خاموشی، نوای تار استاد علینقی خان سالار افخم در فضای سرای قدیمی او پیچید، همۀ اهالی خانه از جن و انس، جماد و نبات، گلها و قناریها……در حالتی از حیرت فرورفتند. فکر کردند شاید کسی صدای تار استاد را ضبط کرده ودارد پخش می کند. فرضی که محال بود. او با هر نوع ضبطی مخالف بود. ضبط را دشمنِ ساز می دانست. درتمام سالهایی که با تار مأنوس بود، چه در خلوت و چه در جمع وچه در نزد استادان و شاگردان هرگز به کسی اجازه نداده بود صدای تار او را ضبط کند. مضراب زنده، تبلور درخشان و بداهه نوازی، ولی منضبط بر ردیفهای موسیقی ایرانی اساس فلسفه و کار او بود. پس آخر چه کسی بود که به خلوت او راه پیدا کرده ومانند او ساز می زد؟!!

      ادامه مطلب


      داستان های
      مثنوی معنوی به نثر و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      مهدی سیاح زاده
      داستان مارگیر و اژدهای افسرده


      آرمان ۱۹

      مارگیری برای گرفتن مار به کوهستان رفت. هوا بسیار سرد و منجمد بود. مارگیر در جستجوی خود در آن کوهسار یخ زده، ناگهان مار بسیار عظیمی را دید که بر یخ ها افتاده است. آن مار آن چنان بزرگ و وحشتناک بود که حتی لاشه ی آن، ترس در دل مارگیر می افکند.

      ادامه مطلب

       

      معرفی کتاب جدید منیرو روانی‌پور:
      به کی‌یف که رسیدم زنگ می‌زنم…


      آرمان ۱۹

      منیرو روانی پور در این کتاب شرح گفتن حکایت های سوگواران سقوط هواپیمای اوکراین را ثبت کرده است. دو ماه پس از آنکه در آسمان تهران شلیک دو موشک جان کلیه مسافران هواپیمای مسافربری اوکراین را گرفت، بازماندگان برخی از این گل نثاران، به سراغ او رفتند تا خاطراتشان را بنویسند. این کتاب داستان خاطره‌هاست.

      ادامه مطلب

      تازه ها و جاودانه های شعر
      به یاد بکتاش آبتین و شعرهای نوروزانه


      آرمان ۱۹

      کلاه را از سر آزادی بر‌می‌دارم
      نگاه کن!
      کیست که این گونه جان خود را به بازی گرفته باشد؟

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۱۸

      آرمان در کنار نشر پژوهش های جدید و بازتاب فعالیت های فرهنگی ایرانیان خارج از کشور، می کوشد پلی باشد میان محققان، هنروران و ادیبان نسل های جدید با سرآمدان و پیشکسوتان پایه گزار فرهنگ ایران زمین تا به پیوستگی خودآگاهی مدرن یاری رساند.

      ادامه مطلب

      در بزرگداشت خیام
      دکتر سامویل دیان

       


      آرمان ۱۸

      مدتها در آرزوی انتشارِ شماره مخصوصِ آرمان در بارۀ حکیم عمر خیام نیشابوری بودم، تا شاید از این طریق سهمِ کوچکی در راستای شناساندنِ بهترِ دستاورد های درخشانِ او داشته باشم و قدمی کوچک برای معرفی بیشترِ آثارِ این نابغه بی نظیر ایرانی بردارم. بسیار خوشحالم که با کمکِ جمعی از همکارانِ فرهیخته، سرانجام این فرصت فراهم آمد تا پروندۀ اختصاصی این شماره را به بررسی آثار کم نظیر و شناساندنِ ابعادِ شگفت انگیزِ شخصیتِ خیام اختصاص دهیم.

      ادامه مطلب

      پروندۀ ویژه: گفتگوهای امروز با افق های حکیم عمر خیام
      شیریندخت دقیقیان: یادداشت سردبیر
      محمدرضا شفیعی کدکنی: شعر خیام
      توفیق حیدرزاده: عمر خیام و پیدایش تقویم جلالی
      محمدحسین ابن یوسف: کلکسیون آثار هنری بینظیر بهرام شیخ الاسلامی در پیوند با رباعیات خیام
      حسن جوادی: خیام در دنیای انگلیسی زبان
      ناصر کنعانی: نگاهی به دستاوردهای عمر خیام در جهان ریاضیات
      بیژن باران: محبوبیت جهانی خیام و بازتاب های علم و فلسفه در رباعیات او
      پرویز شهریاری: منطق ریاضی و رباعیات خیام
      رحیم رضازاده ملک: چالش های خیام با معاصرانش

       


      آرمان ۱۸

      در این پرونده ابعاد چندگانۀ نبوغ خیام در زمینه های ریاضیات، نجوم، ادبیات و فلسفه، توسط سرآمدان هر یک از این رشته ها که از اروپا و مناطق گوناگون آمریکا درخواست آرمان را بزرگوارانه پذیرفتند، بررسی شده اند.
      این پرونده را با شعر خیام اثر دکتر شفیعی کدکنی می گشاییم. در ادامه، از مشارکت ارزندۀ پژوهشگران، توفیق حیدرزاده، محمد حسین ابن یوسف، ناصر کنعانی، حسن جوادی، مهندس شیخ الاسلامی و بیژن باران، بهره می- گیریم که به دعوت آرمان پاسخ گفته و با پژوهش های خود پرتو جدیدی بر ابعاد دستاوردهای عمر خیام می- اندازند. این پرونده را به یاد زنده نام ها دکتر پرویز شهریاری دانشمند ایرانی-زرتشتی و رحیم رضازاده ملک، پژوهشگر تاریخ، با دو مقاله به پایان می رسانیم که این دو بزرگوار در سال ۱۹۹۸ برای انتشار در اختیار من نهادند.

      ادامه مطلب

      گون و بنفشه ها، مجموعه سروده های محمدرضا شفیعی کدکنی به زبان انگلیسی
      به ترجمۀ مژده بهار


      آرمان ۱۸

      دکتر مژده بهار در ايران در خاندان بهار، در خانواده اى از شعرا و نويسندكان چشم به جهان گشود. وقتي ١٤ ساله بود پدر و مادرش به امريكا مهاجرت كردند. او ليسانس در رشته شيمى و فرانسه را از كالج ديكينسون (Dickinson College) و فوق ليسانس در رشته فرانسه از دانشگاه نيويورك (NYU) و دكتراى حقوق را از دانشگاه مريلند (University of Maryland Francis King Carey School of Law) كسب كرده و با وجود اين، علاقۀ عميق خود به شعر و ادبيات فارسى را حفظ كرده است. مجموعۀ «گون و بنفشه ها»، نخستين ترجمۀ او از سروده هاى يكى از مشهورترين شعراى معاصر ايران است.

      ادامه مطلب

      موسیقی ایرانی
      با بیداری ملت در صبح قرن بیستم
      بخش دوم؛ غنای حرام
      نادر مجد

       


      آرمان ۱۸

      عوامل متعددی موجب عدم اعتبار موسیقی سنتی در جامعه ی ایران و در نتیجه محدود شدن آن به حلقه های خواص بوده است که می توان آنرا به پنج گروه عمده تقسیم نمود. این عوامل عبارتند از (۱) مسئله غنای حرام، (۲) ماهیت روشنفکرانه ی موسیقی (۳) مرز باریک میان هنر و ابتذال، (۴) فقدان امکانات تعلیم و تربیت موسیقیدانان و عدم شناخت کامل جامعه از موسیقی سنتی و (۵) شرایط نامساعد سیاسی و اقتصادی و اجتماعی حاکم بر جامعه. در بخش دوم این نوشتار به بررسی مختصر منتخبی از این عوامل می پردازیم.

      ادامه مطلب

      ستون ادب جوان
      دکتر هادی بهار
      شرح اشعار مشهور فارسی برای جوانان
      «مثنوی پائیز» از هیلا صدیقی

       


      آرمان ۱۸

      همان طوری كه دورۀ مشروطه زمینه را برای سرودن اشعار اجتماعی و سیاسی آماده ساخت و شاعرانی مانند ملک الشعراء بهار، میرزادۀ عشقی، فرخی یزدی و عارف قزوینی اشعار زیبایی با مضامین «میهن پرستی»، «آزادی قلم و بیان» و «حقوق اجتماعی» به ویژه حقوق زنان سرودند و تأثیر زیادی بر روی روشنفکران مملکت داشتند؛ از دل جنبش مدنی ایران در سالهای بعد از پایان جنگ چند شاعر معترض برآمدند که هیلا صدیقی و محمد رضا عالی پیام شناخته شده ترین آنها هستند. نام هیلا صدیقی در اعتراضات مردمی در سال ۱۳۸۸ بر سر زبانها افتاد.

      ادامه مطلب

      زندگي و آثار فاطمه واعظي (پريسا)
      و تأثير او بر روند تحولات موسيقي معاصر ايران
      مرتضی حسینی دهکردی

       


      آرمان ۱۸

      براي بسياري از مردم صاحب‌دل ايران موسيقي نوعي عبادت است و كم نيستند خوانندگان و نوازندگان و شنوندگاني كه با موسيقي عبادت مي‌كنند و فارغ از غوغاي هستي با نغمه‌ها و نواها به دنياهاي پاك و سير آفاق و انفس مي‌روند. از ميان خوانندگان معاصر، مي‌توان از فاطمه واعظي مشهور به پريسا ياد كرد كه موسيقي را يك هنر والا و مقدّس و آسماني مي‌داند و در همه عمر بدين باور پاي‌بند بوده و خواندن را نوعي عبادت تلقي مي‌كند.

      content/uploads//2021/10/articlede.pdf”>ادامه مطلب

      تازه های باهمستان
      کامران خاورانی نقاش ایرانی پایه گذار مکتب رمانتیسیسم انتزاعی
      دریافت کنندۀ مدال کتابخانۀ کنگرۀ آمریکا
      کارگاه داستان نویسی شهرنوش پارسی پور
      یادداشتی از ماندانا زندیان
      نویسنده آلمانی-ایرانی، نوا ابراهیمی، برندۀ جایزۀ ادبیات باخمن
      برای رمان پسر عمو، داستان فرار یک رقصندۀ همجنس گرا

       


      آرمان ۱۸

      کامران خاورانی نقاش و معماری است برخاسته از جامعۀ یهودیان تهران که اکنون ساکن لس آنجلس است. ویژگی اندیشۀ او عشقی بی پایان به فرهنگ و ادب ایران زمین است. آوازۀ نقاشی‌های کامران خاورانی، از مرزهای ایالات متحده فراتر رفته است.

      ادامه مطلب

      شناسایی بازماندگان قبایل باستانی غرب ایران
      لولوبی ها، مادهای بودین، کوتی ها و اوخسیان
      در وجود کلهرها، گوران ها، لک ها و بختیاری ها
      جواد مفرد کهلان

       


      آرمان ۱۸

      چکیده: این نوشتۀ پژوهشی به شناسایی بازماندگان قبایل باستانی غرب ایران لولوبی ها، مادهای بودین، کوتیها و اوخسیان در وجود کلهرها، گوران ها، لک ها و بختیاری ها پرداخته، معنی لفظی نامهای کلهُر و گوران و لَک و لُر و بختیاری را واشکافی می کند.

      ادامه مطلب

      ابهاماتی در مورد حذف سه مهرۀ نافذ و مقتدر توسط رضاشاه
      مجید جهانبانی


      آرمان ۱۸

      برای موفقیت طرح کودتای ۱۲۹۹ و رسیدن میر پنج رضاخان فرماندة پیاده نظام گروه قزاق‌ها به مقامات عالی، عده‌ای از رجال بلند پایة آن روزگار زحمات بسیار کشیدند و صمیمانه خدمت کردند. آنچه که اکثر صاحب نظران و نویسندگان و شاید متفق القول در مورد این چگونگی ابراز کرده‌اند، عدم لیاقت و شایستگی سلطان احمد شاه، آخرین پادشاه سلسلة قاجار جهت ادارة کشور است.

      ادامه مطلب

      ستون داستان من
      سودابه رکنی
      پریوش سیم زر


      آرمان ۱۸

      دلم برای مامان و بابا خیلی تنگ میشه ولی از همه بیشتر می خوام پیش سحر باشم. فکر کنم دیگه من رو یادش رفته باشه. ولی اینقدر زود؟ دیگه منو که نمی بینه. اون وقت ها همش دلش می خواست، دامن قرمزه ام رو بپوشه، ولی الان اصلا سر کمد لباسهام هم نمی ره. همیشه وقتی سرفه می کردم، یه قدم می رفت عقب تر و می گفت:
      – باران دستت رو بگیر جلو دهنت، اَه!

      ادامه مطلب


      دکتر مهدی سیاح زاده، مولوی شناس و روانشناس
      داستان باغبان ، صوفی ، فقیه و سید

       


      آرمان ۱۸

      باغبانی وارد باغ خود شد، دید سه مرد مانند دزدان در باغ او هستند. یکی از آن ها فقیه و شریعتمدار بود، دیگری خود را سید اولاد پیغمبر معرفی کرد و سومی ظاهراً درویش و صوفی
      بود. باغبان با خود فکرکرد: من به تنهایی قادر نیستم با این سه مرد مقابله کنم و از باغ بیرونشان برانم. بهترین راه این است که این ها را از هم جدا کنم و حساب هر کدام را جداگانه برسم.

      ادامه مطلب

      تازه های کتاب


      آرمان ۱۸

      انتشارات فروغ چاپ چهارم هدایت، بوف کور و ناسیونالیسم ایرانی کتاب جدید دکتر ماشاالله آجودانی را با برگ‌آرایی پانته‌آ شهرزاد و طرح جلد محمد صابری منتشر کرده است.

      ادامه مطلب

      تازه ها و جاودانه های شعر
      جهانگیر صداقت فر؛ امیر ممبینی؛ ماندانا زندیان؛
      گراناز موسوی؛ عمران صلاحی؛ قیصر امین پور


      آرمان ۱۸

      در غروب غم زده‌ی دوم نوامبر ۲۰۰۲، صمصام جان کشفیِ شاعر و دوستِ نزدیک خویی، اضطراب و بیم‌اش را در تماسی تلفنی با من شریک شد که: اسماعیل را بناست دیگر باره قفسِ سینه از هم بشکافند تا به دادِ قلبِ بیداد کشیده‌اش برسند…به بیمارستان برده‌ام‌اش و فردا… آهنگِ لرزانِ صمصام تهی از امید بود. ناگاه غروب در من آمیخت؛ غم‌ام را به قلم سپردم. و این سروده را از آن جا در این جا می‌‌آورم که بار‌ها در طولِ سال ها، به خواست خود اش، برایش باز خوانی کرده ام؛… و آخرین بار همین اواخر، در یکی‌ از روز‌های اواسط ماه مارچ ۲۰۲۱! خوشا که آن بار ماند؛ و آخا که این بار نه.

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۱۷

      همت صاحبان قلم و اندیشه که با بزرگواری در این شماره مشارکت کردند، ستودنی است. در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ ویژۀ این شماره به زنده یاد داوود پیرنیا و برنامۀ گلهای رادیو ایران پرداخته، از دو بانوی نامدار برنامه های گلها، بانو حمیرا هنرمند ارزنده و خانم جین لویسون گردآورندۀ آرشیو گلها برای British Library تقدیر می شود. همچنین به گرامیداشت یاد زنده نام بانو روشنگ، گویندۀ گلها، می پردازیم.

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۱۷

      همت صاحبان قلم و اندیشه که با بزرگواری در این شماره مشارکت کردند، ستودنی است. در کنار مطالب پژوهشی و هنری گوناگون و تازه های باهمستان، پروندۀ ویژۀ این شماره به زنده یاد داوود پیرنیا و برنامۀ گلهای رادیو ایران پرداخته، از دو بانوی نامدار برنامه های گلها، بانو حمیرا هنرمند ارزنده و خانم جین لویسون گردآورندۀ آرشیو گلها برای British Library تقدیر می شود. همچنین به گرامیداشت یاد زنده نام بانو روشنگ، گویندۀ گلها، می پردازیم.

      ادامه مطلب

      <p
      <

      دکتر ساموئل دیان
      پرواز دوست
      به یاد دکتر ناصر انقطاع


      آرمان ۱۷

      اما دریغ که هنوز از غم فقدان یاران و دوستان گرانمایه خود نصرت الله نوح، دکتر حسین حقیقی و دکتر اسماعیل خویی رهایی نیافته بودم که پرواز غم انگیز دوست دانشمند و گرانقدرم دکتر ناصر انقطاع تاسف و تاثرم را دوصد چندان کرد. هرگز باورم نمی شد که جدایی از دوست چندین ساله ام دکتر انقطاع تا بدین سان برایم سخت و تا بدین حد ناگوار و جانکاه باشد.

      ادامه مطلب


      پروندۀ ویژه: داوود پیرنیا و برنامه گلها
      مصاحبۀ آرمان با جین لویسون، مسئول پروژۀ آرشیو برنامۀ گلها برای کتابخانۀ بریتانیا
      احمد کاظمی موسوی: داوود پیرنیا، احیاگر موسیقیِ آیینی ایران
      مرتضی حسینی دهکردی: برنامه گلها بعد از داوود پیرنیا- دوران مدیریت هوشنگ ابتهاج ۳۷
      اردشیر لطفعلیان: تأمّلی در زندگی و کارنامۀ سیاسی و فرهنگی حسن پیرنیا (مشیرالدوله)
      در قدردانی از بانو حمیرا- به یادبود زنده یاد بانو روشنک

       


      آرمان ۱۷

      سخن گفتن دربارۀ داوود پیرنیا دشوار است. چون سخن از دلسوخته موسیقی شناسی ست که سالها با دلِ خونین لب خندان آورد، چون کیمیاگری تنها ساعت ها طی سال ها در کنج میدان ارک خلوت گزید و زرِ نابی را که با مشقت به بار آورده بود رایگان به گرسنگان بخشید و از عوعوی سگانشان هم در پایان امان نخواست.

      ادامه مطلب

      <p

      ستون ادب جوان با هادی بهار: شعر کاوه اثر فریدون مشیری


      آرمان ۱۷

      «کوچه» او (سرودۀ سال ۱۳۳۹) شهرتی باورنکردنی پیدا کرد و بر سر زبانها افتاد. در چهره اش همیشه آرامش موج می زد، حتی موقعی که بیمار بود، در گفتگوی کوتاهی که دربارۀ بیماری وی با نویسندۀ این سطور، در واشنگتن، داشت، با وجود این که از طبیعت بیماری درمان ناپذیر خود آگاهی کامل داشت، هیچ علامت اضطراب و تشویش در چهره اش نمایان نبود. آرام بود و گله و شکایتی از روزگار نکرد.

      ادامه مطلب

      <p

      جهانگیر صداقت فر: یاد نامه ای در سوگِ شاعر، اسماعیل خویی


      آرمان ۱۷

      آفتابِ یکی‌ از واپسین طلیعه‌هایِ درخشانِ شعرِ امروز نا به هنگام افول کرد؛ غریوِ رسای شعر و اندیشه‌اش را اما، ابَر کوهسارانِ اساطیر تا جاودان تکرار می‌‌خواهند کرد.

      ادامه مطلب

      <p

      حسن جوادی:
      شرحی بر سفرنامۀ ربی بنیامین تودلا؛
      بازدید جهانگرد یهودی اسپانیایی از جوامع یهودی ایران در زمان سلطان سنجر، همراه با متن سفرنامه


      آرمان ۱۷

      در اواسط قرن دوازدهم میلادی، روزگاری که رابی بنیامین اهل تودلا یا تطيله (یکی از شهرهای اسپانیا) مشغول سیاحت در اروپا، آفریقا و آسیا بود، یکی از مراحل جالب تاریخ جهان به شمار می رود.
      ادامه مطلب

      <p

      علی میرفطروس:
      ُبردی از یادم… به یادِ «لُرِتا»، عبدالحسین نوشین و محمّد عاصمی


      آرمان ۱۷

      صدای سوختۀ ««لُرتا» را که شنیدم به محمّد عاصمی گفتم:
      – این صدا زخمه بر جگر و جان می- زنَد! تازه فهمیدم که چرا از«قمر الملوکِ تئاتر ایران» یاد می کردی!

      ادامه مطلب

      <p

      اردوان مفید:
      سیر تحول هنرهای نمایشی در ایران، راهی دراز تا شوها و سریال های تلویزیونی


      آرمان ۱۷

      در فاصلۀ سال های ۱۹۷۹-۱۸۷۹ میلادی، ۱۲۵۷- ۱۳۵۷ خورشیدی، سیر تحول هنرهای نمایشی در ایران در واقع با سیر تحولات اجتماعی ایران گره خورده است. در حالی که جامعه آرام آرام از دوران قاجار به سوی مشروطیت و سپس به دوران پهلوی قدم می گذاشت و چشمانش به جهان و هر آنچه در آن بود بازتر می شد، به شکلی پایه های تئاتر به سبک اروپایی نیز برای خود جایی باز می کرد، هنری که «مادر» هنرها نام داشت و در چهار چوب خود انواع هنرهای دیگر را پیشینه ای طولانی داشت از جمله قوالی و نقالی و پرده خوانی و معرکه گیری و خیمه شب بازی، سیاه بازی تا تغزیه که مجموعه ای از همه ی این هنرها بود و در آن می توانستی هم «اپرا» و هم «تئاتر» به سبک اروپایی را نیز مشاهده کنی.

      ادامه مطلب

      <p

      نادر مجد:
      موسیقی ایرانی با بیداری ملت در صبح قرن بیستم


      آرمان۱۷

      شام قرون خفته ی جامعه ی ایرانی با بیداری ملت در صبح قرن بیستم پایان می پذیرد. مردم در تب و هیجان آزادی خواهی می سوزند. ارزش های دست و پا گیر فرهنگ سنتی مورد سوال روشنفکران و صاحب نظران قرار می گیرد و نیروی مادی و معنوی جامعه در مدخل رهائى از قید و بندهای نظام کهنه است. نهضت مشروطیت ایران نه تنها خواهان آزادی های سیاسی است، بلکه در ادبیات و هنر و و موسیقی وسایر زمینه های فرهنگی نیز دگرگونی های بنیادی را طلب می کند. در این دوره، سبک نگارش، دستخوش تغییرات اساسی می شود و موسیقی در يك جهش چشمگیر از محفل های خصوصی به درون جامعه می رود و ترانه های عارف در بطن حرکت های سیاسی و اجتماعی قرار می گیرد.

      ادامه مطلب

       

      تازه های باهمستان
      شیما نیاورانی، چهرۀ فرهنگی مطرح در سوئد
      اعطای جایزه بهترین فیلمنامه سال ۲۰۲۱ آلمان به سینماگر ایرانی- آلمانی، بهروز کرمی زاده
      اپرای عروسکی مولوی و شمس، بهروز غریب پور

       


      آرمان ۱۷

      به گزارش رادیو زمانه، وزیر فرهنگ آلمان جایزه بهترین فیلمنامه سال ۲۰۲۱ را به بهروز کرمی‌زاده سینماگر ۴۳ ساله ایرانی ـ آلمانی به‌خاطر فیلمنامه «تورهای خالی» اعطا کرد. این فیلمنامه روایتگر سرنوشت یک ماهیگیر در دریای خزر است.
      مونیکا گروترز، وزیر فرهنگ آلمان شامگاه دوشنبه ۲۴ خرداد / ۱۴ ژوئن جایزه بهترین فیلمنامه آلمان در سال ۲۰۲۱ را به بهروز کرمی‌زاده فیلمنامه‌نویس ایرانی ـ آلمانی اعطا کرد.

      ادامه مطلب

      <p

      مجید جهانبانی:
      رضاشاه، امان الله خان پادشاه افغانستان و سرلشکر امان الله جهانبانی


      آرمان ۱۷

      در آن هنگام اتاتورک در ترکیه و رضاشاه در ایران دست به اصلاحات بزرگ اجتماعی و فرهنگی و نوسازی کشورشان زده بودند و تمامی این مشاهدات در پادشاه افغانستان تاثیرات زیادی بر جای نهاد و او را بیش از پیش مصمم به ادامه اصلاحات و متحول نمودن مردم کشورش نمود.

      ادامه مطلب

      <p

      ستون “داستان من”
      شهین سراج: باد صبا در ادارۀ کاریابی- بر اساس اشعار حافظ

       


      آرمان ۱۷

      سحرگاهی، صبا با تنی بیمار و ضعیف افتان و خیزان ، نالان و گریان خود را به اداره ی کاریابی رسانید. سالیان دراز بود که او از مشاغل اصلیش بریده شده و سخت در عسرت و تنگدستی به سر می برد. اداره ی یاری به بیکاران در آن روز، مملو از جمعیت بود. صبا ساعتهای پی در پی در انتظار ایستاد. بعضی ها بدو می گفتند: “جانا ول معطلی دیگر برای تو کاری نیست. کارهای ترا بر دوش دیگران گذاشته اند. خیال خام بازیابی آن اعتبار قدیم رها کن و بگذار و بگذر.”

      ادامه مطلب

      <p

      مهدی سیاح زاده
      شرح داستان مثنوی مولوی: داستان شخص خفته ای که در دهانش مار رفته بود


      آرمان ۱۷

      شخص دانایی نشسته بر اسب، ماری را دید که بر دهان شخص خفته ای می خزید. کوشش کرد خود را به او برساند و مار را بگیرد، اما فرصت این کار را نیافت و مار به دهان شخص خفته فرو رفت. از آنجایی که سوارکار انسان خردمندی بود، فوراً با تازیانه ی خود چند ضربه به خفته زد، بطوری که او از خواب جهید و از وحشت سوار و شلاق او، پا به فرار نهاد. اما سوار او را رها نکرد و با ضربه ی تازیانه او را به سوی درخت سیبی کشاند که در همان نزدیکی بود.

      ادامه مطلب

      <p

      شیریندخت دقیقیان
      شرحی بر رسالۀ ایمانوئل کانت: پیرامون شرِ ریشه دار در طبیعت آدمی
      پیوست: ترجمۀ کامل رسالۀ ایمانوئل کانت، پیرامون شرِ ریشه دار در طبیعت آدمی از شیریندخت دقیقیان

       


      آرمان ۱۷

      ایمانوئل کانت فیلسوف روشنگری با شوریدن علیه صغارت تحمیل شده بر انسان و حاکمیت قیم های دین و حکومت های استبدادی بر زندگی بشر، روشنگری و خردمداری را به اصل زندگی مدرن تبدیل کرد. کانت خداباوری بود که از بنیانگذاران سکولاریزم به شمار می رود، زیرا به جای خدا و چیستی آفرینش، پرسش اصلی را چنین تغییر داد: انسان چیست؟

      ادامه مطلب

      <p

      یادبودها
      به نکوداشت یاد منصور اوجی
      به نکوداشت یاد پرویز کاردان

       


      آرمان ۱۷

      شب های پخش سریال های او کوچه ها و خیابان های شهر خلوت می شد. چشم ها به صفحۀ سیاه و سفید و پرپرزن تلویزیون خانه ها در انتظار لبخند و خنده ای دوخته می شد. با قد بلند و باریک، صدای پر احساس و لکنتی که به دل می نشست، او هفته ای یک شب، مراد برقی می- شد و هفته ای یک روز در سریال “سرکار استوار” با میلیون ها بیننده ارتباط می گرفت. این کارگردان و بازیگر و تهیه کنندۀ خلاق و نوجو که کمدی ایرانی را با کارهایش ارتقا داد، دیگر در میان نیست. او حق بزرگی به گردن همۀ ما دارد: حق خنده!

      ادامه مطلب

      <p

      نقد، معرفی و بررسی کتاب
      هادی بهار و علی سجّادی: زبان شعر در زمان اعتراض
      پروانه صراف: نوای افلاک، مقدمه ای بر موسیقی نیایشی یهودیان ایرانی
      لیلا ناظرزاده: ابر آخر بهار

       


      آرمان ۱۷

      زبان شعر در زمان اعتراض، سروده های گلایه آمیز شاعران، تألیف دکتر هادی بهار، پزشکِ ادیب و فرهنگ پرور است که با یاری آقای علی سجّادی، محقق تاریخ و روزنامه نگار منتشر شده است. دکتر اردشیر لطفعلیان در نقد این کتاب در مجلۀ “بررسی کتاب” به سردبیری مجید روشنگر می نویسد:
      این کتاب منتحبی از سروده های اعتراض آمیز شانزده شاعر هم میهن ما طیِّ یک قرن گذشته در اعتراض به اوضاع احوال زمانۀ خود، انتقاد از وضع حاکم بر جامعه و رفتار حکومتگران به طنز یا به جِدِ، دفاع از آزادی و محکوم ساختن خودکامگی و خفقان فکری است.

      ادامه مطلب

      <p

      تازه ها و جاودانه های شعر
      عسکر حکیم؛ فریبا صفری نژاد؛ نادر مجد؛ ملک الشعرای بهار؛ اسماعیل خویی

       


      آرمان ۱۷

      دیدم به بصره دخترکی اعجمی نسب
      روشن نموده شهر به نور جمال خویش
      می‌خواند درس قرآن در پیش شیخ شهر
      وز شیخ دل ربوده به غنج و دلال خویش

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۱۶

      با درودهای گرم نوروزی و در پایان دومین زمستانی که جهانیان با بیماری همه گیر کوید ۱۹ در کشاکشی سهمگین بوده اند، شمارۀ شانزدهم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم.

      ادامه مطلب

      ساموئل دیان:
      یادبود دوست، دکتر حسین حقیقی


      آرمان ۱۶

      امسال نوروز، جای خالی دوست صمیمی و گرانقدرم شادروان دکتر حسین حقیقی بس اندوهناک حس می شود. با او لحظه های پربار فعالیت فرهنگی برای آغاز کار بنیاد فرهنگی آرمان را تجربه کردیم و از راهنمایی های حقوقی او برای ثبت این بنیاد سود جستیم. او انسان نیک سرشت، خوش مشرب و آداب دانی بود و با خوش سخنی و طنز دلنشین خود محفل یاران را گرمی می بخشید. هر بار و هر جا او را می دیدیم بر روی کت خود، سنجاق پرچم سه رنگ شیر و خورشید داشت.

      ادامه مطلب

       


      آرمان ۱۶

      پروندۀ ویژه: گفتگوهای امروز با افق های محمدعلی فروغی
      گفت و گو با پرویز فروغی
      علی سجادی: اشغال ایران توسط روس و انگلیس در شهریور ۱۳۲۰- نامۀ رضاشاه به پرزیدنت روزولت و پاسخ آن- به یاد محمدعلی فروغی
      پروفسور حسن جوادی:
      محمد حسین ابن یوسف: برداشت های تاثیرگذار برشناختی که از زنده یاد محمد علی فروغی دارم
      مجید جهانبانی: خاطراتی دربارة ذکاءالملک فروغی
      احمد کاظمی موسوی: محمدعلی فروغی، اندیشه گری خودباور…
      اردشیر لطفعلیان: محمدعلی فروغی چهرۀ به یاد ماندنی در فرهنگ و ادب ایران

      پروندۀ ویژۀ این شماره به زنده نام محمدعلی فروغی از بنیانگذاران ایران مدرن اختصاص دارد و ویژگی آن مشارکت محققان و تاریخ نگارانی است که گوشه های ناگفته و منتشر نشده، زوایای نوین بررسی یا خاطرات خاندان های نزدیک به زنده یاد محمدعلی فروغی و از دولتمردان زمان او را مطرح کرده اند. متن پندنامهء خانوادگی به قلم محمدعلی فروغی نیز توسط پرویز فروغی، نوهء او که در این پرونده مشارکت دارد، به خوانندگان تقدیم می شود.

      ادامه مطلب

      گفتگوی آرمان با اردوان مفید:
      آفرینش نمایش “شهر قصه”


      آرمان ۱۶

      آنچه به خوانندگان تقدیم می شود بخشی از گفتگو با اردوان مفید، از هنرمندان پیشرو تئاتر و از خاندان هنرمند مفید است که با چندین چهرۀ برجسته از دو نسل با خلق و اجرای نمایش “شهر قصه”، تحولی شگرف درتئاتر ایران را نقش زدند. بی اغراق می توان گفت “شهرقصه” از آن دست آثار خلاق و راهگشایی است که یک جامعه در یک ژانر معین ممکن است هر نیم قرن یک بار بیافریند.

      ادامه مطلب

      هادی بهار:
      تحلیل شعر زمستان اخوان ثالث از سه دیدگاه ادبی، سیاسی و اجتماعی


      آرمان ۱۶

      مهدی اخوان ثالث (م. امید) يكي از درخشان ترین چهره های شعر معاصر ایران است. وی در سال ۱۳۰۷ در مشهد متولد شد و در سال ۱۳۶۹ درتهران درگذشت و در محوطۀ بیرونی آرامگاه فردوسی در توس به خاک سپرده شد.

      ادامه مطلب

      معرفی هنرمند:
      نگاهی به شیوه های نقاشی بانو روشنک حاتمی – میرزایی


      آرمان ۱۶

      خانم روشنگ میرزایی از کودکی شیفته کارهای هنری بود و به همین جهت مادر او را در ۱۴ سالگی به کلاس تابستانی مدرسه کمال الملک گذاشت. چون در تابستان فقط کلاس مینیاتور دایر بود، او در کلاس استاد زاویه به یادگیری این هنر پرداخت و پس از آن در کلاس های برادران تجویدی به فراگرفتن مینیاتور ادامه داد. از آنجا که روشنک قصد داشت در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل بپردازد، مدتی در کلاس های طراحی مدرسه کمال الملک که زیر نظر حسن شیخ دایر بود، به تمرین طراحی اشتغال ورزید.

      ادامه مطلب

      جمشید شیرانی:
      زنخ در ادبیات کلاسیک فارسی


      آرمان ۱۶

      مانند دیگر اجزای صورت، زنخ هم یکی از ارکان زیبایی صوری و معنوی بوده و ویژگی های آن در شعر کلاسیک فارسی به تفصیل برشمرده شده است. زَنَخ (زنخدان) یا چانه بخشی از صورت است که زیرِ لب ها قرار گرفته و شکل خود را از استخوان آرواره پایینی می گیرد. زنخ بالای گردن قرار دارد و در برخی با غبغب (پوست آویخته زیر گلو) از گردن جدا می شود.

      ادامه مطلب

      تازه های باهَمِستان:
      برگ ویژۀ آرمان برای معرفی فعالیت ها و سازمان های مردم نهاد ایرانیان
      رونمایی از تارنمای مولوی شناسی دکتر مهدی سیاح زاده
      گالری های پویا افشار، هنرمند نقاش و کاریکاتوریست
      گفتگوی آرمان با ایدالی صمد، خواننده، هنرپیشه و مدل بلژیکی-ایرانی
      پرواز همای: خواننده ای از نسل نو

       


      آرمان ۱۶

      دکتر مهدی سیاح زاده، ادیب، مولوی شناس و متخصص در رشتۀ روانشناسی که با آثار خلاق خود در زمینۀ عرفان ایران فضاهای بدیعی را در مطالعات عرفانی گشوده به تازگی از تارنمای رسمی خود رونمایی کرده است. این تارنما با بخش های متنوع دربردارندۀ برخی از آثار این محقق ارجمند از جمله فرهنگ مثنوی معنوی، تفسیرهای نی نامه و آثار دیگر است که در دسترس مشتاقان درس ها و نوشته های این استاد نوپرداز است. دکتر مهدی سیاح زاده از بنیانگذاران نشریۀ مطالعات فرهنگی آرمان و مدیر مسئول آن می باشد.

      ادامه مطلب

      مرتضی حسینی دهکردی:
      رفورم ساماندگی به سیستم متریک ایران


      آرمان ۱۶

      بن مایۀ این نوشته از یادمانده های دکتر غلام حسین مصاحب(۱) از دانشمندان و روشنفکران مشهور دوران پهلوی است که من آن را از زبان استاد احمد احرار روزنامه نگار و نویسنده برجسته معاصر شنیدم و اکنون با توضیحاتی چند آن را نقل می کنم:
      وقتی رضا شاه پهلوی به سلطنت رسید، ایران کشوری بسیار فقیر، عقب مانده و قرون وسطایی محسوب می شد و اوضاع سیاسی و اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی آشفته و پریشانی داشت. تقریبا نوعی حکومت ملوک الطوایفی بر مملکت حاکم بود و در هرگوشه ای از کشور، قوانین و مقررات ویژه و متفاوتی دیده می شد.

      ادامه مطلب

      جواد مفرد کهلان:
      پژوهشی پیرامون اینهمانی زمان و مکان و نام و نشان پادشاهان ماد با سلسلۀ کیانیان


      آرمان ۱۶

      ترتیب و توالی و زمان و مکان و نام و نشان پادشاهان ماد به وضوح نشانگر آن هستند که اینان همان کیانیان اوستا و کتب پهلوی و شاهنامه هستند که تحت نامهای یا القاب مترادف خودشان معرفی شده اند که ما این نامها و یا القاب ایشان را جداگانه به ترتیب توالی تاریخی شان می- آوریم تا ساده تر مورد مقایسه و تحقیق قرار گیرند

      ادامه مطلب

      ستون “داستان من:
      زهرا کرمی- ماجرای مردن من!


      آرمان ۱۶

      مرغ عباس آقا یک پا ‌داشت. من و عباس آقا همیشه در حال جنگ بودیم. عباس آقا عاشق رضا شاه بود و معتقد بود ایران یک شاه داشت اون هم رضا شاه پهلوی. اسم عباس آقا را من برایش انتخاب کرده بودم. وقتی حرصم می‌داد و روی اعصابم راه می‌رفت، عباس آقا برازنده‌اش می‌شد. عباس آقا اکثر دوران نوجوانی من غایب بود و وقتی جنگ تمام شد، به تهران برگشت و جبران مافات کرد. سال دوم دبیرستان رشته ریاضی ثبت نام کردم و عباس آقا مجبورم کرد رشته تجربی بخوانم.

      ادامه مطلب

       


      آرمان ۱۶

      یکی از صوفیان در راه خود به خانقاهی رسید و خر خود را در آخُور بست. کمی آب و علف جلوی آن حیوان گذاشت و به خادم خانقاه سپرد و به جمع صوفیان خانقاه پیوست. صوفیان که بسیار فقیر و تنگدست بودند، از دیدن این غریبه و خر او بسیار خوشحال شدند و بی آن که صوفی مهمان بویی ازماجرا ببرد، خر او را فروختند و با آن پول، غذایی فراهم کردند. سفره ای گستردند و به همه ی یاران خبر رساندند که امشب در خانقاه غذا و سماع است. به یکدیگر می- گفتند تا کی کشکول به دست، گدایی کنیم؟ آخر ما هم انسانیم و جان داریم. از بخت خوش، امشب این مهمان به ما رسیده و مهمان نیز برای خانقاه، مانند بخت و دولت، خوش اقبال است.

      ادامه مطلب

      شاهرخ تندرو صالح: پژوهش دربارۀ نوشتن در غربت یا دیاسپورای ایرانی


      آرمان ۱۶

      شاهرخ تندروصالح محقق ارزنده و ساکن ایران در سال های اخیر، موضوع نوشتن در غربت و سویه های گوناگون آنرا با روش شناسی حرفه ای دنبال کرده است. بی تردید اهل قلم در غربت از کارهای این محقق استقبال و استفاده می کنند. ضمن تقدیر از تلاش های حرفه ای و فرهنگی آقای تندروصالح در این شماره بخشی از شرح زندگی حرفه ای و تکاپوهای فرهنگی او را به قلم خودش و نیز نمونه ای از مصاحبه های مجموعۀ در دست انتشار “نوشتن در غربت” را به خوانندگان آرمان تقدیم می کنیم.

      ادامه مطلب

      مصاحبۀ شاهرخ تندرو صالح
      با شیریندخت دقیقیان پیرامون نوشتن در غربت


      آرمان ۱۶

      تندرو صالحی: خانم دقیقیان آیا فرهنگ و ادبیات ایران در جهان امروز مخاطب دارد؟
      دقیقیان: تا آنجا که همیشه کوشیده ام در جریان اخبار هنری و فرهنگی سرزمینم باشم، می دانم که در برخی رشته ها متفکران و هنرمندان ایرانی توانسته اند توجه جهانیان را به خود جلب کنند؛ از جمله در هنرهایی چون سینما، شعر، در مواردی نقاشی و موسیقی و تا حدودی داستان نویسی. در زمینۀ اندیشه ما فیلسوفانی داشته ایم که در محافل فرهنگی جهان مورد توجه بوده اند، مانند زنده یاد داریوش شایگان که نشان لژیون دونور از فرانسه دریافت کرد. یا رامین جهانبگلو که سال ۲۰۰۹ نشان صلح سازمان ملل را گرفت. بله مخاطب دارد، اما در چه سطحی، نیاز به بررسی هست.

      ادامه مطلب

      یادبودها
      به نکوداشت یاد عباس صفاری، شاعر
      به نکوداشت یاد گلنوش خالقی، موسیقیدان پیشتاز
      به نکوداشت یاد پروین عالی پور، هنرمند آواز و موسیقی لری


      آرمان ۱۶

      گلنوش خالقی (موسیقی‌دان، آهنگساز و رهبر ارکستر) فرزند روح‌الله خالقی ۲۶ بهمن‌ماه ۱۳۹۹ در سن هشتاد سالگی درگذشت. این خبر را صفحه رسمی مراسم سال‌نوای موسیقی ایران منتشر کرده است.

      ادامه مطلب

      نقد، معرفی و بررسی کتاب
      سانسور و حکایت اولیس جیمز جویس در ایران و ترجمهء دکتر رضا بدیعی
      انتشار کتاب شعر منوچهر کوهن: سرزمین من، بانوی من


      آرمان ۱۶

      سانسور و جلوگیری از انتشار رمان اولیس جیمز جویس در ایران طی چند دهۀ گذشته، حکایتی است طولانی!
      اولیسیس (یولیسیز یا اولیس) رمانی با بافت نوآور و محتوای جنجال برانگیز به قلم جیمز جویس، نویسندۀ ایرلندی است. این رمان که یکی از شاهکارهای ادبیات مدرن است، سومین اثر جیمز جویس بود که در سال ۱۹۲۲ در پاریس منتشر شد.

      ادامه مطلب

      شعر:
      مرضیه شاه بزاز- پدرام- شیدا محمدی- هوشنگ ابتهاج
      شهرام الیاس زاده- جهانگیر صداقت فر


      آرمان ۱۶

      … و آری،
      معمارانی نیز بوده ا‌ند
      که شعرِ بلندشان را،
      در اوزانِ فُرم‌هایِ هم آهنگ،
      با آجر و ساروج و سنگ
      سرودند؛
      و با نظامِ سطوح و توازنِ احجام
      نظمی پایدار
      در گذرگاهِ زمان
      پی‌ افکندند.

      ادامه مطلب

      سخن آغازین


      آرمان ۱۵

      شمارۀ پانزدهم آرمان را در آستانۀ سال نو میلادی ۲۰۲۱ به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. همچنان در شرایطی هستیم که بیماری کوید ۱۹ پس از یک سال همچنان در سراسر دنیا بیداد می کند. امیدواریم که جامعۀ جهانی به نیروی دانش و همبستگی انسانی بر این بحران همه جانبه چیره شود.
      با وجود شرایط دشوار و فاصله گیری اجتماعی، مناسبات صمیمانه، حس همیاری و مشارکت فرهنگی و همت محققان و نویسندگان، این امکان را به ما داد تا شماره ای دیگر را به خوانندگان تقدیم کنیم.

      ادامه مطلب

      پروندۀ ویژه: محمدرضا شجریان
      نوای ذره ای که در عرش پیچید…

      با مشارکت: بهراد توکلی؛ مرتضی حسینی دهکردی؛ ناصر کنعانی؛ نادر مجد؛ احمد موسوی کاظمی

       


      آرمان ۱۵

      اندکی پس از درگذشت هنرمند بزرگ و خواننده نامدار ایران محمد رضا شجریان نشریه اینترنتی “ایران ژورنال” از من خواست تا مقاله ای درباره او نوشته و روشن سازم که چرا دوستداران او و بسیاری دیگر از ایرانیان او را “خسرو آواز ایران” می نامند. پس از انتشار آن مقاله به زبان آلمانی در “ایران ژورنال”، سردبیر آرمان، گرامی بانو شیریندخت دقیقیان خواستار شدند که ترجمۀ فارسی آن برای درج در “فصلنامۀ آرمان” در اختیار ایشان گذاشته شود.

      ادامه مطلب

      حکمت و آیین رندی
      نوشتۀ دکتر ساموئل دیان
      بخش دوم حکمت و آیین رندی


      آرمان ۱۵

      ما پیش از حافظ و نه بعد از آن کسی را نمی شناسیم که با جسارت و دلیری بسیار با تکیه بر فضائل و خصوصیات انسانی سر از مذهب رندی درآورده باشد که اساس آن بر بی آزاری، عشق به طبیعت، ستایش زندگی، پرهیز از زندگی زاهدانه و پالایش خودپرستی ها و هوسمندی ها و درنده خویی ها در پالایشگاه خرد و دانایی است.

      ادامه مطلب

      انتشار کتاب

      هفت چلچراغ شمس
      به گزینش و کوشش:
      دکتر مهدی سیاح زاده


      آرمان ۱۵

      مولوی شناس، محقق و روانشناس ارجمند، دکتر مهدی سیاح زاده که از بنیانگذاران فصلنامۀ آرمان و مدیر مسئول آن می باشد، تا کنون آثار ارزنده ای در زمینه های عرفانی به خوانندگان ارایه داده است. او دو سال پیش با کتاب «پیمانه و دانه» که روایت داستان های مثنوی مولوی به زبان نثر و همراه شرح های امروزین است، هوایی تازه برای دوستداران شعر و اندیشۀ مولوی به ارمغان آورد که فصل های آن اثر در هر شمارۀ آرمان تقدیم به خوانندگان می شود.

      ادامه مطلب

      شرحى بر قصیده “بهشت خدا” “پندرى” سروده استاد ملك الشعراى بهار
      دكتر نعمت الله مختارى امیر مجدى

       


      آرمان ۱۵

      قصیده زیباى “پندرى” یا آن چنانكه استاد شعر و ادب فارسى ملك الشعراى بهار آنرا ‘ بهشت خدا’ نامیده است، یكى از آثار جاوید آن استاد است، و من با آشنائى كه به تلفظ و گویش مشهدى دارم، تا حدى در خود توان تشریح آنرا مى بینم. براى این منظور از اساتید فن و همشهرى هاى با سابقه ام كمك گرفتم تا نكته اى از ظرافت هاى این قصیده را از قلم نیندازم و آنرا براى هموطنانم، كه از دیگر آثار استاد بهره گرفته اند، وتنها به علت گویش مشهدى آن، درك این قصیده برایشان دشوار است مفهوم تر نمایم.

      ادامه مطلب

      تازه های باهَمِستان: برگ ویژۀ آرمان برای معرفی فعالیت ها و سازمان های مردم نهاد ایرانیان

       


      آرمان ۱۵

      گروه موسیقی تلفیقی Hymn Melodies به سرپرستی بیژن میثمی- آناهیتا رمضانی: فیلم مستندی دربارهء طاق کسری کار پژمان اکبرزاده -داستان خانۀ گمشده از فریده شبانفر، برندۀ جایزۀ کتابخانۀ عمومی لس آنجلس- انتشار آنلاین نشریه ای به زبان فرانسه پیرامون ادبیات فارسی: La Revue de Téhéran- برپایی کارگاه داستان ورزی شهریار مندنی پور- نمایشگاه سه هنرمند ایرانی در فرانکفورت – معرفی نشریۀ اینترنتی ادبی بانگ به سردبیری حسین نوش آذر و شهریار مندنی پور

      ادامه مطلب

      تحلیل یک غزل نو
      از سیمین بهبهانی
      «مردی که یک پا ندارد»
      با نظری به عارضه های
      Post-Traumatic Stress Disorder
      یا بیماری روانی «اختلال روانی ناشی از حادثۀ استرس زا»
      دکتر هادی بهار

       


      آرمان ۱۵

      سیمین خلیلی معروف به سیمین بهبهانی، شاعری غزل سرا، نویسنده ای برجسته و یکی از چهره های شاخص و بلند آوازۀ شعر معاصر ایران است. از وی بیش از ۶۰۰ غزل در ده کتاب منتشر شده است. وی یکی از مهمترین ابداع کنندگان غزل نو است، یعنی غزلی که هم وزن نو دارد و هم مضامینی اجتماعی و جالب مانند: عشق به وطن، زلزله، انقلاب، جنگ، فقر، تن فروشی؛ آزادی بیان و قلم و حقوق برابر برای زنان. سیمین بهبهانی هم خودش و هم شعرش نماد و سمبلی از اعتراض، مقاومت، سازش ناپذیری و عشق (به ویژه عشق به وطن) شده است.

      ادامه مطلب

      مرتضی حسینی دهکردی
      یادداشتی بر کتاب زنانه با پروین
      اثر شیریندخت دقیقیان

       


      آرمان ۱۵

      از جمله آثار لطیف و جان پروری که سراسر وجود مرا تسخیر کرده و کلمه به کلمه و جمله به جملۀ آن را آمیخته با جوهر شعری و نازک اندیشی های فلسفی و ظرافت های عرفانی یافتم، «زنانه با پروین» اثر «شیرین دخت دقیقیان» است؛ کتابی که ویژگی های ممتاز و منحصر به فرد شعر پروین را همراه با خطوط زندگی و اندیشه های او در نهایت هنرمندی بازتاب داده و خوانندگان را با چشم انداز جدیدی از شعر «پروین اعتصامی» آشنا می کند. «زنانه با پروین» دفتری است از قطعه نویسی های دل آویز و اندیشه برانگیز.

      ادامه مطلب

      آموزش های نظامی
      در دوران رضاشاه پهلوی

      مجید جهانبانی


      آرمان ۱۵

      یکی از مهمترین وقایع تاریخ معاصر ایران، کودتای ۱۲۹۹ شمسی بود. در اسفند ماه آن سال پادگان قزوین، به همراهی سیّد ضیاءالدین طباطبایی و بازوی نظامی میر پنج رضاخان، به قصد اشغال تهران حرکت کردند. سیّد ضیاء در موقع حرکت، نطق مهیجی ایراد کرد و با دریافت کمک های مالی از انگلستان سه ماه حقوق معوّقة سربازان را پرداخت نمود. در برابر کودتاچیان مقاومتی به عمل نیامد و سلطان احمدشاه ناچار وضع موجود را پذیرا شد و رضا¬خان را به فرماندهی نیروهای نظامی منصوب و در ۱۸ اسفند ماه همان سال او را به لقب سردار سپهی مفتخر گردانید.

      ادامه مطلب

      زنانه با پروین
      شیریندخت دقیقیان
      رام تو نمی شود زمانه
      رام از چه شدی رمیدن آموز

       


      آرمان ۱۵

      چگونگی شکل گرفتن این نوشتار شاید گویای ساختار و حال و هوای غریب آن باشد. پروین را در حدود ده سالگی کشف کردم، در قفسۀ کتاب های مادرم؛ نامی آشنا که در کتاب دبستان، شعری از او از بر کرده بودم. از آن هنگام، دنیای شعر پروین در نوسان میان خیال و واقعیت با من بود تا آذر ماه سال ۱۳۷۸ که در تهران در مجلسی فرهنگی، نام پروین را آوردم و خانمی گفت: “پروین که ریشش در آمده!”
      این یک یادآوری تلخ برای من بود که بله… پروین فراموش شده و نامی از او نیست، مگر سوء استفاده های حکومت سرکوبگر از عکس روسری دارش و به سکوت گذشتن از کنار زبان موشکاف و سرزنشگرش که اگر در دوران ما زیست چه رسا بر تاریک اندیشان می شورید.

      ادامه مطلب

      بازنویسی خلاق
      داستان های مثنوی معنوی به نثر و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      دکتر مهدی سیاح زاده
      داستان بخشش های صدر جهان

       


      آرمان ۱۵

      در شهر بخارا مرد نیکوکار ثروتمندی بود به نام صدر جهان که همه ی زندگی خود را وقف خدمت به خلق کرده بود. هر روز صبح نیازمندان بر سر راه او صف می کشیدند و صدر جهان نیز با سخاوت، احتیاجات آنان را برآورده می کرد. اما او روش خاصی برای این بخشش خود داشت که همه ی مردم به آن آگاه بودند. اول این که هر روز نوبت دسته و یا طبقه ی خاص بود. یک روز بیماران، روز دیگر بیوه زنان و یتیم داران، روز دیگر فقها و روحانیون تنگدست و روزهای دیگر وامداران و درویش ها وغیره به نوبت می آمدند و نیاز آنان برطرف می شد. رسم دوم صدر جهان این بود که هیچکس نمی بایست نیاز خود را بر زبان بیاورد.

      ادامه مطلب

      روایت یک نامگذاری:
      “مسیر قلب پاک” در کوهستان چندران
      حسین دلیل صفایی

       


      آرمان ۱۵

      در کوهنوردی هایی که با دوست و همنورد گرانمایه ام حمید اعوانی داشتم و بین صحبت- هایی که در راه می کردیم می گفت چه خوب می شد که برای مسیرهای کوهنوردی در

      کوهستان چُندران نام هایی انتخاب و روی تابلو نوشته و در آغازِ هر مسیرِ صعود نصب گردد. ایده اش را پسندیدم و قول همکاری دادم. این نام‌گذاری ها انجام گرفت و تابلوهای آن تهیه و نصب گردید. آن هم به همت حمید آقا:
      مسیر گُرده، مسیر سنگ لاک پشت، مسیر سنگ تمساح، مسیر دهلیز، مسیر دیواره، مسیر سنگ عقاب ها، مسیر سنگ فتح و “مسیر قلب پاک”.

      ادامه مطلب

      با تاثر و دریغ از درگذشت نصرت الله نوح- نکوداشت یاد فروزان و مقاله ای از آن زنده یاد: کمال الملک و هنر او- نکوداشت یاد رامش

      دکتر ساموئل دیان

       


      آرمان ۱۵

      با کوله باری از تاثر و دریغ، چه بسیار سخت است بدانی از دوست پنجاه ساله و گرانقدرم، زنده یاد نصرت الله نوح، که طنین نامش هزاران خاطرۀ شیرین را در ذهنم زنده می کند.

      ادامه مطلب

      نقد، معرفی و بررسی کتاب
      معرفی دو کتاب از علی سجادی:
      آتش سوزی سینما رکس آبادان، آغاز وحشتِ بزرگِ چهل ساله
      اوراق کبود: گزارشی از بیست کتاب در باب ایران معاصر

      دکتر هادی بهار

       


      آرمان ۱۵

      علی سجادی این کتاب را در تیرماه ۱۳۹۷ در آستانه چهلمین سالگرد آتش سوزی سینما رکس منتشر کرد. کتاب ۳۰۸ صفحه دارد و در ۲۷ فصل تنظیم شده است. کتاب تقدیم شده است به محمد رضاشاه، با این عنوان دو پهلو!: «با یادِ محمد رضاشاه پهلوی، شبه مستبدی که پیش بینی و هشدار وی دربارۀ «وحشت بزرگ» پیامبرگونه بود!»
      هیچ موضوعی دربارۀ آتش سوزی سینما رکس نیست که شما در این کتاب نیابید، از چگونگی واقعه تا فهرست نام قربانیان، از مسببین واقعه تا دادگاهی که به ریاست حجت الاسلام موسوی تبریزی (که خود یکی از متهمان آتش سوزی بود) برگزار شد.

      ادامه مطلب

      شعر: هوشنگ ابتهاج؛ پیرایه یغمایی؛ م. سحربرای نسرین ستوده ؛ فریبا صفری نژاد؛ جهانگیر صداقت فر

       


      آرمان ۱۵

      برای نسرین ستوده:
      م.سحر
      زنی به گوشه زندان ، چراغِ خانه ماست
      وجودِ مُشتعلی شعلۀ شبانه ماست
      چو روشنای شرف زان سوی حصار ستم
      پیام و پرتو خورشیدِ جاودانه ماست
      صدای بستۀ او را اسیر نتوان داشت
      که کوبش دل و آواز عاشقانۀ ماست
      ستوده باد عزیزی که نام نسرینش
      نشانۀ شرف و شاهدِ زمانه ماست
      بمان که اهل زمین از تو بهرمند شوند
      چنین که یاد تو در نغمه و ترانۀ ماست

      ادامه مطلب

      <p

      سخن آغازین


      آرمان ۱۴

      با تاسف بسیار در ماه های اخیر، بیماری همه گیر کوید ۱۹ انسان های بیشماری را به کام نیستی کشاند و چهرۀ زندگی بشر را دگرگون ساخت. باشد که همبستگی جهانی و نیروی دوران ساز علم بر این بحران چیره شود.
      علیرغم تعطیلی اغلب کارهای اجتماعی و فرهنگی، همت دکتر دیان، بنیانگذار بنیاد فرهنگی آرمان، مدیر مسئول، دکتر مهدی سیاح زاده، محققان و هنرمندان همراه آرمان، اعضای خاندان محترم بهار، پروانه بهار، مژده بهار و دکتر هادی بهار و دیگر محققانی که در شمارۀ حاضر در پروندۀ “گفتگوهای امروز با محمد تقی بهار” و سایر بخش ها مشارکت کرده اند، فانوس آرمان را در تیره دریای متلاطم روزگار، روشن نگاه داشت.

      ادامه مطلب

      پروندۀ ویژه: گفتگوهای امروز با افق های محمدتقی بهار

      یادداشت سردبیر – شیریندخت دقیقیان: نقد و گفتگوی افق ها ۵
      محمد حسین ابن یوسف: بهار و دشتی در سپهر سیاست ایران ۸
      مژده بهار: مصاحبه با پروانه بهار به مناسبت انتشار کتاب مرغ سحر ۳۳
      مرتضی حسینی دهکردی: مرغ سحر ناله سر کن! ۳۷
      هادی بهار: دماوندیۀ ملک الشعرای بهار ۴۵
      پروفسور شهین سراج: پژوهش بهار و نظم اندرزنامۀ آذرباد مهر سپندان ۵۸
      اردشیر لطفعلیان: یادی از ملک الشعرای بهار ۹۰


      آرمان ۱۴

      در مجموعه ای که به دعوت فصلنامۀ مطالعات فرهنگی آرمان پس از چند ماه کار و هماهنگی به همت جمعی از محققان و ادیبان- که شماری از آنها از چهره های فرهنگی خاندان بهار هستند- پدیدآمده به گفتگویی با افق های محمدتقی بهار و ابعاد چندگانۀ زیست جهان او همچون ادیب، محقق، سیاستمدار و آزادیخواه خواهیم نشست.
      شیریندخت دقیقیان
      جولای ۲۰۲۰

      ادامه مطلب

      یادداشت هایی دربارۀ کتابچۀ حکمت و آیین رندی، نوشتۀ دکتر ساموئل دیان
      بخش اول حکمت و آیین رندی


      آرمان ۱۴

      وقتی فصلنامه «آرمان» در آمریکا انتشار یافت، در نهایت ناباوری متوجه شدم که بانی خیر و موسس و مدیر دانشمند این نشریه پرمحتوا، دندان پزشک سرشناسی است به نام دکتر ساموئل دیان که به علت اشتیاق به شعر و ادبیات پارسی و تاریخ و فرهنگ و هنر ایران، به چنین کار موفقی پرداخته است. نشریه ای در امتداد مجلات معتبر: «سخن»، «یغما»،«وحید» ، «یادگار»، «ره آورد»، «روزگار نو»، «میراث ایران»، «راهنمای کتاب» و «دفتر هنر»، نشریات پربار و آموزنده ای که در گنجینه فرهنگ و هنر و ادبیات ایران، همواره باقی می مانند.
      در بهار گذشته، به همراه شماره ۱۳ مجله آرمان، دفتر کوچکی به نام «حکمت و آیین رندی» اثر دکتر دیان به دستم رسید که خواندن آن شگفتی فراوان مرا موجب شد. در این دفتر، نویسنده دانشمند، به وجه بدیع و استادانه ای موفق شده مفاهیم» «رند» و «رندی» را در شعر حافظ و ادبیات پارسی مورد بحث و گفتگو قرار داده و با ارائه شواهد ادبی و هنری گوناگون، مفاهیم پیچیده فلسفی را تشریح نماید و خوانندگان را با «حکمت و آیین رندی» آشنا نماید. مرتضی حسینی دهکردی

      ادامه مطلب

      يادمانده هاي من از غلامحسين ساعدي
      پروفسور حسن جوادی
      همراه با نامه ای منتشر نشده از غلامحسین ساعدی

       


      آرمان ۱۴

      من غلامحسین ساعدي را بار اوّل در تابستان ۱۹۵۷ در كتابفروشي تهران در بازار شيشه گرخانه تبريز ديدم. دانشجوي سال دوّم دانشكده ادبيّات بودم، انگليسي و فرانسه مي خواندم، و عصرها هم براي ياد گرفتن عربي به مدرسه حاج صفرعلي در بازار تبريز مي رفتم. در آن زمان كتابفروشي هاي تبريز ميعادگاه روشنفكران و دانشجويان بودند و هريك از آن ها عدۀ بخصوصي را جلب مي‌كردند، و من در همين كتابفروشي تهران با بهروز دهقاني و صمد بهرنگي آشنا شدم.

      ادامه مطلب

      متن سخنرانی جهانگیر صداقت فر
      در مراسم بزرگداشت سلیمان حییم

       


      آرمان ۱۴

      اندر صف صنف غزلخوان
      تواضع پیشه کرد و گشت گمنام
      این مقطع غزلی است که این بزرگا مرد «چندین فن حریف» فروتن، به مناسبت جشن ازدواج مراد فیروز طالع- که خود مردی سخنور و اهل ادب بود- سروده است. و من برآنم که در این مجال بسیار اندک، به مرتبت استعداد سخنوری، و اثر خصلت تواضع او در گمنام ماندنش بپردازم.

      ادامه مطلب

      تازه های باهَمِستان: برگ ویژۀ آرمان برای معرفی فعالیت ها و سازمان های مردم نهاد ایرانیان

       


      آرمان ۱۴

      امید طوطیان: خواننده ای نوآور درجستجوی معنا، عشق و دوستی ۱۴۵
      حوا سلیمی: دلنوشته ای از بیست سال تجربۀ آموزش زبان مادری به نسل مهاجرت در شیکاگو ۱۴۸
      شیرین ربان سازندۀ فیلم مستند “میان صدف ها” پیرامون آثار هنری موسی حییم جلیل هارونی ۱۵۴
      یادداشت سردبیر: ملیحه تیره گل خود، کاروانی بود… ۱۵۷
      ملیحه تیره گل: شناخت خود، مغاکی به ژرفای تردید – معرفی رمان نویس فهیمه فرسایی ۱۵۸

      ادامه مطلب

      وحشی بافقی، طبع بلند و زندگی دشوار- ادب و حکمت به زبان مردم کوچه و بازار
      شهرام الیاس زاده


      آرمان ۱۴

      در این مختصر به دو پدیده در شعر و سخن وحشی بافقی از سرایندگان صاحب نام سدۀ دهم هجری می پردازم. نخست این که سخن و منش او در قیاس با زندگی واقعی اش تضاد چشمگیری را نشان می دهد: از سویی او شاعری است بسیار خوش طبع، شیرین سخن و قادر در فن سخنوری که در صنعت غزل سرایی و مثنوی جایگاهی بلند دارد و در احوال معنوی سخنگوی فضیلت های والای انسانی است؛ از سوی دیگر، او انسانی است به شکل دردناکی حاشیه نشین، تهیدست و بی مال و منال.
      پدیدۀ دوم، زبان فارسی سادۀ شیوای وحشی بافقی، روان نویسی و توانایی او در جلب مردم کوچه و بازار به حکمت و ادب است دربرابر دربار صفوی که بیش از پیش ترکی و عربی را با زبان فارسی درآمیخته بود.

      ادامه مطلب

      گشتی در دیار ترنم: برآمد برنامۀ گل ها
      احمد کاظمی موسوی


      آرمان ۱۴

      در زمستان ۱۳۳۴ مرد موقّری با گام های سنگین در راهروی ساختمان رادیو تهران در میدان ارک به سمت دفتر سرپرست ادارۀ انتشارات و تبلیغات زمان رفت. او داوود پیرنیا حقوقدان دانش آموخته از دانشگاه سوئیس بود که پیشینۀ خدمات برجسته ای در وزارت دادگستری و دارایی داشت. دیدار آن روز دربارۀ مسائل اداری نبود، بلکه دربارۀ ترنّم هایی بود که از دیرباز در درون داوود پیرنیا می جوشید.

      ادامه مطلب

      نیروی هوایی ایران و خاطرات هواپیمایی
      مجید جهانبانی


      آرمان ۱۴

      آشنایی با نیروی هوائی در ایران تا آنجا که مورد مطالعۀ نگارنده قرار گرفت، اولین بار به زمان محمد شاه قاجار (۱۸۴۸-۱۹۳۴ میلادی) برمی گردد که دربارۀ پرواز صحبتی به میان آمده است.
      در سال ۱۸۴۴ یک نفر فرانسوی به نام «ژول ریشارد» به ایران آمده و داوطلب خدمت در دستگاه دولت ایران شده بود. «ژول ریشارد» پس از قبول آیین اسلام به نام «ریشار خان» نامیده شد و بعدها در دولت ایران به مقامات عالی رسید. ریشارد کتابی دربارۀ ایران آن روز نوشته که بسیار جالب توجه و آموزنده است.

      ادامه مطلب

      ستون داستان من
      من و کرونا
      سودابه رکنی


      آرمان ۱۴

      چند وقتی می شود که از بخش اجرایی بیمارستان به بخش اداری و خرید تجهیزات منتقل شده ام. درست هفته سوم کارآموزی ام بود که شیوع بیماری کورونا را اعلام کردند. همه می گویند چه خوش شانس هستی! و من به خودم در آینه نگاه می کنم و می گویم یعنی واقعا خوش شانسم؟ گاهی احساس می کنم به هر شکلی از دست عزارئیل فرار کرده ام و یاد آن فیلمی می- افتم که کابوس بچگیم بود. عزرائیل به دهاتی رفته بود و اگر بالای سر هر مریضی می ایستاد آن مریض میمرد.

      ادامه مطلب

      داستان صورتگری رومیان و چینیان
      مهدی سیاح زاده


      آرمان ۱۴

      گفته اند که در بارگاه پادشاهی، چند نفر رومی و چینی حضور داشتند. سخن از نقاشی پیش آمد. چینیان گفتند: ما در نقاشی نظیر نداریم و رومی ها نیز ادعا کردند که شکوه و جلال نقاشی روم را هیچ ملتی ندارد. در این زمینه، چینی ها به بحث و جدال پرداختند، اما رومیان فقط همان سخن را گفتند و در مقابل استدلال چینیان سکوت کردند. تا آن که شاه گفت: باید عملاً امتحان کرد تا معلوم شود کدام یک از شما در این هنر برتری دارید.

      ادامه مطلب

      یادبودها
      به نکوداشت یاد فرزانه تاییدی
      به نکوداشت یاد نجف دریابندری

       


      آرمان ۱۴

      فرزانه تأییدی، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون، در هفتاد و پنج سالگی در روز سه‌شنبه ۵ فروردین، در لندن و در پی بیماری سرطان ریه درگذشت. او که برای ایفای نقش در فیلم‌هایی مانند “فریاد زیر آب” و “خاک” شناخته می‌شد، به آن دسته از بازیگرانی تعلق داشت که انقلاب اسلامی مانع از ادامه کارشان شدند.

      نجف دریابندری زاده‌ ۱۳۰۷ در محلۀ حمام جرمنی آبادان بود. پدرش از افراد سرشناس شهر و نجف فرزند دوم خانواده بود. پدرش در کشتی‌های نفتی ناخدای شماره ۶ بود.
      از زنده یاد شمار بسیاری آثار و ترجمه های ارزشمند به جا مانده که در حیات فرهنگی ایرانیان تاثیرگزار بوده اند، از جمله مشهورترین آنها: تاریخ فلسفه غرب؛ برتراند راسل، «پیرمرد و دریا» (ارنست همینگوی)، «بیگانه‌ای در دهکده» و «هکلبری فین» (مارک تواین) و «رگتایم» و «بیلی باتگیت» (دکتروف) از جمله ترجمه‌های او هستند.

      ادامه مطلب

      نقد، معرفی و بررسی کتاب
      محمد حسین ابن یوسف: گزیده ای از مقاله های شفق سرخ علی دشتی ۲۲۶
      هادی بهار: گلزار بهار ۲۲۸
      پریوش سیم و زر: مجموعه های داستانی ۲۲۹

       


      آرمان ۱۴

      آرمان: به تازگی جلد اول کتاب گزیده ای از مقاله های شفق سرخ به قلم و کوشش محمد حسین ابن یوسف، تاریخ نگار و متخصص نفت و گاز ساکن در ایالت ویرجینیا منتشر شده است. در شماره ۱۱ آرمان، بخش هایی منتشر نشده از این کتاب به خوانندگان تقدیم شد.

      ادامه مطلب

      شعر:
      شاداب وجدی؛ محمدرضا شفیعی کدکنی؛ نادر مجد؛ جهانگیر صداقت فر

       

      آرمان ۱۴

      امروز غروب ترانه بود
      سازها از هياهو و تپش
      افتادند.

      پايان پرنده بود
      امروز
      واژگون بر شاخه ى درخت.

      span style=”color: #000000;”>ادامه مطلب

      آرمان ۱۳

      شادمانیم که شمارۀ سیزدهم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

      حکمت و آیین رندی
      دکتر ساموئل دیان

      شمس الدین محمد حافظ، یکی از دو بزرگترین غزلسرایان ایران، در اوایل قرن هشتم هجری قمری پا به عرصة وجود گذاشت. حافظ شناسان، ادیبان، ادب پژوهان و ناموران حافظ شناس کتاب ها، مقالات و تفسیرهای فراوانی دربارة این ابرشاعری که عنوان پربار و فاخر و منحصر به فرد مقام «لسان الغیبی» را گرفته است نوشته اند و همچنان خواهند نوشت.
      آیین رندی والاترین و الهام بخش ترین پیام حافظ برای دنیای بشریت است. او به اوج رسانندة طریقت رندی است که با خصوصیات و فضائلی که توصیف کرده، پیام آور و پایه گذار آیینی است که در آن «رند» نماد انسان کامل «حافظ»، مبشر آیین آزادگی و مفسر راه و روش آزاده زیستن انسان ها است.
      نکته ای که مدت ها است ذهن مرا مشغول کرده، این است که اولا چرا این طریقت بعد از مرگ حافظ به بیراهه رفت، فراموش گشت و ایرانگیر نشد. ثانیاً این آیین آزادگی و آزاده زیستن از طرف مفسران ادبی و حافظ شناسان چرا بعد از مرگ حافظ مغفول ماند و آن طور که بایسته است برای نسل های بعد از او تفسیر و توضیح داده نشد.

      ادامه مطلب

      پرونده بزرگداشت دکتر منیر طه
      بهرام گرامی
      نادر مجد
      مرتضی حسینی دهکردی


      آرمان ۱۳

      دکتر منیر طه تن به مصاحبه درنمی‌دهد. او در پاسخ به دکتر پرویز داورپناه که از او می‌خواهد شرح حالش را با بیان خاطرات چند دهه بنویسد، آب پاکی روی دستش می‌ریزد و می‌گوید:
      “شرح حال نویسی را دوست ندارم. به شرح و احوال خود پرداختن آسان نیست. همیشه درمی‌مانم که چه بنویسم، تازه آنچه هم که بنویسم باز من نیست.

      ادامه مطلب

      سیر و سیاحتی در دنیای داستانی شهرنوش پارسی پور
      سودابه رکنی


      آرمان ۱۳

      شهرنوش پارسی‌پور از چهره‌های درخشان ادبیات معاصر فارسی‌ است. این را پس از یک سال سیر و سلوک در دنیای داستان های او می ‌گویم.
      یک سالی می شود که آثارش را می خوانم و هر ویدیوئی که در فضای مجازی منتشر شده، دیده ام. می خواستم درباره اش بنویسم، ولی به دنبال مطالبی جدید بودم و آنچه که درباره او نوشته نشده است! در این یک سال یک تاریخ را پشت سر گذاشته ام!

      ادامه مطلب

      پرونده گرامیداشت یاد پروفسور فضل الله رضا
      محمد حسین ابن یوسف
      مرتضی حسینی دهکردی


      آرمان ۱۳

      نام پروفسور فضل الله رضا برای بیشترین ایرانیان نامی بس آشناست و بسیاری از مردم آگاهی هایی در مورد کارنامه‌ی علمی، اعتبار جهانی و دستاوردهای چشم‌گیر ایشان در زمینه‌ی ریاضیات، فن آوری الکترونیک و پیشگامی در ارائه‌ی «نظریه‌ی اطلاعات» و همچنین تحکیم «تئوری احتمالات» و «تئوری شبکه‌ها» که زیر‌بنای طراحی شبکه‌ی جهانی اینترنت می باشد، دارند.

      ادامه مطلب

      تازه های باهمستان


      آرمان ۱۳

      حسین سجادی قائم‌مقامی فراهانی از نواده‌های میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی، سیاست‌مدار صاحب‌نام دوران قاجار و اهل هنر و ادبیات، یکی از نویسندگان سرشناس هلند شده است.

      مرکز موسیقی کلاسیک ایران که سازمانی مردم نهاد و ثبت شده در ایالت ویرجینیا به ریاست استاد دکتر نادر مجد است، در آخرین روزهای سال ۲۰۱۹ در یک بیانیۀ رسانه ای خبر خوش دریافت حمایت مالی از Virginia Humanities زیرپوشش National Endowment for the Arts را اعلام کرد.

      در روز دوم فوریه ۲۰۲۰ در همایشی که با حضور بیش از ۶۰۰ نفر از افراد جامعه ایرانی- آمریکایی برگزار شد، سخنرانان به گوشه ای از خدمات بزرگترین مولف فرهنگ های دو زبانه پرداختند.

      ادامه مطلب

      گشتی در دیار ترنم: ترانه های علی اکبر شیدا
      احمد کاظمی موسوی


      آرمان ۱۳

      ترانه و ترنّم را از دوران کودکی می شناسیم. گویی زندگی، خالی از این دو نمی تواند باشد. ترانه چه بسا با لالایی شروع شود، و ترنًم را به دنبال خود داشته باشد. هر دو پیام آور یک معنا هستند و آن نوازش روح از راه صداست. هر دو واژه از یک ریشه سرچشمه میگیرند.

      ادامه مطلب

      بازنویسی خلاق داستان های مثنوی
      داستان عیادت رفتن شخص ناشنوا
      دکتر مهدی سیاح زاده


      آرمان ۱۳

      شخص ناشنوایی خبر شد همسایه اش بیمار است. ناشنوا، با خود گفت:
      باید به عیادت او بروم، اما من با این گوش کر چطورمی توانم حرف همسایه ی بیمار خود را بفهمم؟ مخصوصاً این که بیمار است و حتماً با صدای ضعیف حرف می زند. با این همه چاره ای نیست، باید رفت.

      ادامه مطلب

      ستون داستان من
      عشق کودکی من به دیانا دوربین: مجید جهانبانی
      قرنطینه در سال کرونا خاطره ای از سال وبا: حسین دلیل صفایی


      آرمان ۱۳

      تنها مقاله های تحقیقی و تخصصی، ارزشمند و جذاب نیستند. نوشتارهایی هستند برآمده از زندگی واقعی انسان ها که به نیرومندی، اما بسیار طبیعی، خطوط دوران های گوناگون، هیجان ها و عواطف انسانی را زنده و حساس در برابر تخیل خواننده قرار می دهند. از این رو در بخش تاریخ فصلنامۀ آرمان، از این شماره به بعد، ستونی با نام “داستان من” گشایش می یابد. بدین وسیله از همۀ شخصیت های فرهنگی و علمی و هر هموطن و عضو جامعۀ بزرگ ایرانیان دعوت به مشارکت در این ستون می نماییم.
      ادامه مطلب

      زمان چیست؟
      دکتر حسن بلوری


      آرمان ۱۳

      زمان چیست و چگونه به دنیا آمد؟ پرسشی که ذهن انسان را از دیرباز تاکنون به‌‌ خود مشغول کرده است. زمان برای دانش فلسفه یک مولفه‌ی اساسی به‌حساب می‌آید و فیلسوفان بسیاری از دوران مصر باستان، هند،، اینکاها و یونان قدیم تا عصر حاضر به آن پرداخته و می‌پردازند.

      ادامه مطلب

      لیبرالیسم: هنر تفکیک
      مایکل والزر
      شرح و ترجمه: شیریندخت دقیقیان


      آرمان ۱۳

      لیبرالیسم پشتوانه و سنت دمکراسی ایالات متحدۀ آمریکا است. این سنت زیربنای درک بسیاری از پویش ها، دستاوردهای و شگفتی های جامعۀ آمریکا از ابتدای استقلال تا امروز است.
      خواندن مقالۀ حاضر به قلم مایکل والزر، فیلسوف سیاسی معاصر آمریکا، شناختی دقیق نسبت به لیبرالیسم می دهد، به ویژه برای ما ایرانیان که به طور تاریخی در مورد لیبرالیسم دچار بدفهمی و گمراهی هایی بوده ایم که دهه ها است از پیامدهای آن رنج می بریم. متاسفانه در میان ایرانیان در دهه های قرن بیستم علاقۀ مفرط به شعر و نوشتارهای شعاری این آسیب را به دنبال داشت که هر متن کمی پیچیده و نیازمند تامل با برچسب “فلسفه بافی” رد می شد. در نتیجه، به استثنای جمعی محدود، معنای واژگان فلسفه سیاسی و مفاهیمی که در حیات ملت های توسعه یافته نقش اساسی داشتند، بر گسترۀ همگانی ما پوشیده ماند.

      ادامه مطلب

      یادبودها
      به یادبود دکتر سیروس عظیمی
      به یادبود شهلا ریاحی
      به یادبود نصرت کریمی


      آرمان ۱۳

      از دست دادن استادی که از او بس آموخته ام و نسل هایی چند با آثار او با روانشناسی مدرن آشنا شده اند، دشوار و اندوهبار است.
      دکتر سیروس عظیمی از بنیانگذاران روان درمانی نوین ایران، متولد خراسان در سال ۱۳۱۲ بود. پدر او محمد علی عظیمی، در سال ۱۳۰۹ در دوران رضاشاه فقید همراه دانش پژوهان دیگر برای تحصیل به آلمان رفته، مهندس راه آهن شده بود.

      ادامه مطلب

      معرفی کتاب و تازه های نشر
      فریده شبانفر
      بکتاش آبتین
      بهرام روحانی
      ضیاء الدین وظیفه شعاع


      آرمان ۱۳

      فریده شبانفر داستان نویس و مترجم ادبی ساکن لس آنجلس است. در سال های اخیر مجموعه داستان های کوتاه به قلم خانم شبانفر به نام عروج توبای تارزن راهی بازار کتاب شد. بی تردید، داستان نویسان تازه کار ایرانی با شناخت نمونه های خوب ادبیات کشورهای دیگر موفق به خلق آثار مطرح تری در محافل ادبی جهان خواهند شد. کوشش فریده شبانفر در این زمینه ستودنی است، به ویژه که در کار ترجمه دقیق است و زبان فارسی شیوایی دارد.

      ادامه مطلب

      بخش شعر: سوگنامه های میهنی
      علی اکبر جاهد
      محمدرضا شفیعی کدکنی
      اخوان ثالث
      جهانگیر صداقت فر


      آرمان ۱۳

      با سر زنده برازنده تنی باید داشت
      تا تنی هست به جا پیرهنی باید داشت
      مردم خانه به دوش، از بشریت دورند
      با حقوق مدنیت وطنی باید داشت
      سر با فرّ و تن با هنر و حبّ وطن
      حق آزادی و نیک انجمنی باید داشت

      ادامه مطلب

      سخن شورای دبیران


      آرمان ۱۲

      شادمانیم که شمارۀ دوازدهم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


  • سه ستارۀ تابناک آسمان علم و هنر و ادب:
    پروفسور فضل الله رضا؛ پروفسور ایرج لاله زاری؛ استاد حسین دهلوی
    ساموئل دیان


    آرمان ۱۲
    ستارگان تابناک آسمان علم و هنر و ادب، جاودانه تابناک می مانند، هرچند جسم آنها در نقاب خاک پنهان شود. فصلنامۀ آرمان که سرفصل های متعددی را در هر شماره به دستاوردهای نسل های جوان تر اختصاص می دهد و خوانندگان بسیاری در میان آنان دارد، همچنین می کوشد که پلی باشد برای ارتباط دادن این نسل ها با پشوانۀ عظیم پیشکسوتان فرهنگ، علم، ادب و هنر ایران زمین. از این رو گرامیداشت ها و بزرگداشت ها بخش مهمی از هر شمارۀ آرمان می باشند.

    ادامه مطلب

 


  • پرونده بزرگداشت میراث زنده یاد حسین دهلوی
    نادر مجد
    بهراد توکلی

     


    آرمان ۱۲

    آخرین بار که استاد دهلوی را دیدم اسفند ماه ۱۳۷۲ در منزل استاد علی تجویدی، نوازنده برجسته ی ویلون و آهنگساز به نام بود. هنرمندان دیگری چون استاد فرهنگ شریف، نوازنده ی چیره دست تار، استاد سید محمد میرنقیبی موسیقیدان و زمانی سرپرست برنامه ی گل های رادیو ایران، منصورصارمی، نوازنده ی پرآوازه ی سنتور و عده ای دیگر از هنرمندان و علاقه مندان موسیقی ایرانی نیز درآن جمع حاضر بودند.

    ادامه مطلب

 


  • : گفتگو باشیدا محمدی
    جایگاه شعر در میان نسل جدید ایران- شعر و خودآگاهی اجتماعی


    آرمان ۱۲

    همه کنجکاوی های من از «نمی دانم» هایم شروع شد. از ندانستن شعور درخت، از گفتگوی رازناک پاییز و کلاغ، بازی باران با چین های پیراهنم و از بازی عروسک هایم در خلوت شبانه. صدای وزش باد میان چنارها و فهمیدن بلوغ. این «نمی دانم» ها و لیست بلندی از نام ها و رازها در ادامه ی پرسیدن ها و اشتیاق سیری ناپذیر برای خواندن کلمات تازه، آغاز پاسخی به شور و شعور درونم بود که به آن «شهود شاعرانه» می گوییم و شاید اولین سطرهایم را در همان پاسخ کودکانه و شاد به مادرم دادم که نوک پا و دزدکی داشتم از پله های حیاط به سمت کوچه می دویدم تا پرنده ها را پیش از نقاشی شدن بر صفحه کاغذم، زنده و محسوس تجسم کنم و او گفته بود «کجا می روی؟» و من گفته بودم «ساعت پنج با کبوترها قرار دارم».

    ادامه مطلب

 


  • خیام و ابوالعلاء
    پروفسور حسن جوادی


    آرمان ۱۲

    ابوالعلاء احمد بن عبدالله بن سلیمان معرّی در سال ۳۶۳ هجری در معرّة النعمان متولد می- شود و در سال ۴۴۹ در همان جا درمی گذرد. خیام میان سال های ۴۴۰ و ۵۱۷ هجری در نیشابور زندگی کرده است. البته سال تولد و مرگ شاعر بزرگ ایرانی مانند بسیاری از حقایق مربوط به زندگی او معلوم نیست. بطور تقریبی می توان گفت از شصت و هفت تا هشتاد و یکسال میان مرگ آن دو فاصله بوده است. در زمان حیات ابوالعلا شهرت او از سوریه گذشته و به بسیاری از سرزمین های اسلامی آن دوران رسیده بود.

    ادامه مطلب

 


  • یَلدا و ارتباط آن با کریسمس … یلدای ما روز است نه شب !
    دکتربهرام گرامی

     


    آرمان ۱۲

    درباره شب یلدا تا کنون مطالب بسیار گفته و نوشته شده، گاه آمیخته با اسطوره و افسانه و گاه با داستان‌هائی از برپائی رسم و آئین آن در مناطقی از کشورمان. در این مختصر کوشش گردیده تا دور از داستانسرائی و افسانه پردازی، سابقه و اصالت یلدا و ارتباط آن با مسیحیّت در حد امکان روشن گردد.

    ادامه مطلب

 


  • چند نقد بر شعرهای صمصام کشفی
    به قلم احمد کاظمی موسوی؛ نادر مجد؛ فریبرز موجبی؛ و مسعود موسوی

     


    آرمان ۱۲

    صمصام کشفی شاعر امروز ماست که از احساسات و رویدادهای روزمره با نگاه و زبانی نوشناخته ولی والا حرف می زند. او تاکنون شش دفتر شعر به فارسی و یک مجموعه به انگلیسی منتشر کرده است. او نوشته ها و گفتارهای بسیاری در نقد ادبی و شناخت شعر دارد، و سالیان درازی است که صفحۀ شعر نشریۀ ایرانیان را با برگزیده های خوبی از اشعار نو و کهن فارسی اداره می کند.

    ادامه مطلب

 


  • در جستجوی راستی- خاطرات و زندگینامۀ یوسف شاهری
    گوئل کهن

     


    آرمان ۱۲

    متودولوژی پروفسور گوئل کهن در پژوهش و روایت نمونه های تاریخ شفاهی و خاطرات استوار است بر مطالعۀ دقیق دوران تاریخی مورد نظر، ویژگی های جغرافیایی و محلی، شناخت عمیق از شخصیت صاحب خاطرات و کار با او جهت گسترش درونمایه های روایت. در سال های اخیر، پروفسور گوئل کهن کتاب های بر بال خرد (خاطرات راو یدیدیا شوفط) و بچه کاشی (خاطرات لرد داود آلیانس) را با این متودولوژی منتشر ساخته است.

    ادامه مطلب

 


  • تازه های باهمستان
    برگزاری جشن مهرگان در منطقۀ واشینگتن بزرگ- گزارش از بنیاد فرهنگی دماوند
    اردشیر لطفعلیان: مهرگان در شعر فارسی

     


    آرمان ۱۲

    برگزاری جشن باستانی مهرگان با همکاری چندین گروه فرهنگی ایرانی در منطقۀ واشنگتن بزرگ برای نخستین بار با همکاری و هماهنگی چندین گروه فرهنگی فعّال ایرانی در منطقۀ واشنگتن بزرگ: کانون دوستداران فرهنگ ایران، بنیاد فرهنگی دماوند، جامعۀ مندایان، یاران “هما” (همکاری ما ایرانیان) و کارگاه هنر، روز یکشنبه بیستم اکتبر جشن بزرگداشت آیین باستانی مهرگان با حضور جمع انبوهی از ایرانیان مقیم منطقه با ارائۀ برنامه ای متنوع و پر محتوا، شامل سخنرانی دربارۀ تاریخچه و خاستگاه جشن مهرگان، موسیقی و رقص محلّی، همسرایی خرد سالان و بزرگسالان و موسیقی نو و سنتی ایرانی در تالار بزرگ دبیرستان جیمز مدیسن در شهر وینا، ویرجینیا، برگزار گردید.

    ادامه مطلب

 


  • خیام و ابولعلا
    پروفسور حسن جوادی

     


    آرمان ۱۲

    ابوالعلاء احمد بن عبدالله بن سلیمان معرّی در سال ۳۶۳ هجری در معرّة النعمان متولد می- شود و در سال ۴۴۹ در همان جا درمی گذرد. خیام میان سال های ۴۴۰ و ۵۱۷ هجری در نیشابور زندگی کرده است. البته سال تولد و مرگ شاعر بزرگ ایرانی مانند بسیاری از حقایق مربوط به زندگی او معلوم نیست. بطور تقریبی می توان گفت از شصت و هفت تا هشتاد و یکسال میان مرگ آن دو فاصله بوده است. در زمان حیات ابوالعلا شهرت او از سوریه گذشته و به بسیاری از سرزمین های اسلامی آن دوران رسیده بود.

    ادامه مطلب

 


  • گزارش بزرگداشت زنده یاد پروفسور ایرج لاله زاری،
    ریاست سابق دانشکدۀ داروسازی دانشگاه تهران در لس آنجلس
    الهه بروخیم

     


    آرمان ۱۲

    فدراسیون یهودیان ایرانی آمریکایی، مراسم گرامیداشت زنده یاد پرفسور ایرج لاله زاری را در روز ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹ در شهر لس آنجلس برگزار کرد. فرزندان، خواهر و بقیه افراد خانوادۀ آن زنده یاد از شهرهای مختلف آمریکا برای عرض احترام در این مراسم بزرگداشت فرهنگی شرکت کردند. پروفسور ایرج لاله زاری دانشمند سرشناس ایرانی در ۳۱ جولای ۲۰۱۹ در شهر بولدر کلرادو چشم از جهان فروبست. او در سال ۱۹۳۰ در شهر همدان متولد شد و در سال ۱۹۵۱ پس از اخذ درجه دکترای داروسازی از دانشگاه تهران برای ادامه تحصیل به فرانسه عزیمت نمود.

    ادامه مطلب

 


  • سخنی بر مقالۀ محمد حسین ابن یوسف پیرامون زنده یاد علی دشتی در آرمان ۱۱
    مرتضی حسینی دهکردی

     


    آرمان ۱۲

    در شمارة ۱۱ فصلنامه گرانقدر آرمان، نوشته ای پر بار و محقّقانه، در بارة زندگی و مبارزات سیاسی و آثار ادبی، اجتماعی و سیاسی «علی دشتی» ادیب، نویسنده، منتقد ادبی، هنرشناس و روزنامه نگار برجسته و از رجال نامدار معاصر، به قلم آقای «محمدحسین ابن یوسف» منتشر شده که به نحو همه‌جانبه ای سیمای این مرد بزرگ و تاثیری که در تاریخ معاصر به جا نهاده، مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است.

    ادامه مطلب

 


  • داستان طوطی و بازرگان
    مهدی سیاح زاده

     


    آرمان ۱۲

    آرمان: از دکتر مهدی سیاح زاده که بازنویسی خلاق داستان های مثنوی معنوی به نثر و شرح داستانهای آن به زبانی امروزی را در اختیار آرمان قرار داده اند، سپاس فراوان داریم.
    بازرگانی، طوطی زیبایی در قفس داشت. روزی قصد سفر به هندوستان کرد. از اهل خانه و غلامان خود پرسید که دوست دارند چه تحفه ای از آن سرزمین برایشان بیاورد. هر کس چیزی گفت و بازرگان به همه وعده داد.

    ادامه مطلب

 


  • لحظۀ همداستانی؛ نقش داستان گویی در توانمندسازی شهروندی
    همراه با تحلیل ساختاری حماسۀ فریدون و کاوۀ آهنگر
    و روایت خروج بردگان از مصر
    شیریندخت دقیقیان


    آرمان ۱۲

    خردورزان ِ فرهنگ ایران، قرن ها پیش از پژوهشگران مدرن که به تازگی به نقش داستان گویی در راهبری مدنی، جنبشی و سیاسی پرداخته اند، در سطح زبان، ارتباط میان نیکی گستری را با واژۀ “همداستانی” جا انداخته بودند. “همداستانی” در پویش های اجتماعی ایران، چنان که داستان های آنرا از پیشینیان شنیده ایم، به بهروزی و خیر بیشترین آحاد اجتماع انجامیده است.
    در “داستان گویی” نیرویی نهفته است. داستان ِ برآمده از فرهنگ جمعی و در ارتباط با هستی تک تک ِ انسان ها، همداستانی پدید می آورد و راهگشای سرمنزل های روشنتر می گردد.

    ادامه مطلب

 


  • چند نقد بر شعرهای صمصام کشفی
    به قلم احمد کاظمی موسوی؛ نادر مجد؛ فریبرز موجبی؛ مسعود موسوی

     


    آرمان ۱۲

    صمصام کشفی شاعر امروز ماست که از احساسات و رویدادهای روزمره با نگاه و زبانی نوشناخته ولی والا حرف می زند. او تاکنون شش دفتر شعر به فارسی و یک مجموعه به انگلیسی منتشر کرده است. او نوشته ها و گفتارهای بسیاری در نقد ادبی و شناخت شعر دارد، و سالیان درازی است که صفحۀ شعر نشریۀ ایرانیان را با برگزیده های خوبی از اشعار نو و کهن فارسی اداره می کند.

    ادامه مطلب

 


  • تازه های شعر
    شفیعی کدکنی؛ مجید نفیسی؛ سعید یوسف؛ کریم سهرابی؛ جهانگیر صداقت فر


    آرمان ۱۲

    شفیعی کدکنی
    طفلی به نام شادی، دیریست گم شده ست!

    با چشم های روشن براق
    با گیسویی بلند به بالای آرزو

    هر کس ازو نشانی دارد ما را خبر کند

    این هم نشان ما:
    یک سو خلیج فارس،
    سوی دگر، خزر …

    ادامه مطلب

 


  • سخن شورای دبیران


    آرمان ۱۱

    شادمانیم که شمارۀ یازدهم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.
    ادامه مطلب

 


  • در بزرگداشت خدمات فرهنگی و ارزندۀ پروفسور حسن جوادی به قلم ساموئل دیان
    ادوارد براون و ایران به قلم حسن جوادی

     


    آرمان ۱۱

    پروفسور حسن جوادی، ایرانشناس برجسته و صاحب نام در محافل اکادمیک جهانی، به ویژه با تالیفات گرانقدر خود در زمینۀ آثار ادوارد براون، شرق شناس انگلیسی ابتدای قرن بیستم شناخته شده است. ساموئل دیان

    پروفسور حسن جوادی: آشنایی من با آثار ادوارد براون از کلاس نهم شروع شد. بعد از کلاس نهم مریض شدم و دیگر مدرسه نرفتم و سه سال آخر را بصورت متفرقه امتحان داده در دو سال گذرانیدم. از طریق نوشته های علامه قزوینی با آثار و زندگی براون آشنا شدم. با زحمت زیاد چهار جلد تاریخ ادبیات براون را از نشریات دانشگاه کیمبریج سفارش دادم. یادم می آید نامه ای که به کیمبریج نوشتم بفرانسه بود که به کمک پدرم نوشته بودم. من کمی فرانسه خوانده بودم ولی انگلیسی ام نیز از آن بهتر نبود . ” آغاز مقاله پروفسور حسن جوادی”
    ادامه مطلب

 


    • ماشالله آجودانی
      در گفتگو با مسعود لقمان


      آرمان ۱۱

      «گذشته چراغ راه آينده است»، به ويژه گذشته اي که از آن بازخواني انتقادي شده باشد.
      ماشاءالله آجوداني از آن دست مورخاني است که همه ي کوشش خود را صرف نقد نقش روشنفکران در تاريخ تجدد ايران کرده است تا از اين بن بست دريچه اي بگشايد.

      ادامه مطلب

 


    • درباره گزیده ای از مقاله های روزنامه شفق سرخ به سردبیری زنده یاد علی دشتی
      به قلم محمد حسین ابن یوسف


      آرمان ۱۱
      نخستین آشنایی نگارنده با چهره ی سیاسی زنده یاد علی دشتی و دیگر سیاست مردان معاصر ایران در ۹ سالگی و از طریق خواندن اثری با عنوان «بازیگران عصر طلایی»، نوشته ی ابراهیم خواجه نوری بود، که به خواست عموی بزرگم شادروان امین الدین حدائق، صورت گرفت. این نوشته مشوقی برای خواندن گزیده ای از مقاله های «شفق سرخ»، «اتحاد ملی» و «خواندنیها» از کتابخانه ی ایشان گردید.

      ادامه مطلب

 


    • دموكراسى در هنر
      افشین خائف
      آهنگساز و رهبر ارکستر در سوئد


      آرمان ۱۱

      آیا راه سومی هست میان تولید آثار هنری کم کیفیت در فضاهای آزاد نظام های دمکراتیک و سختگیری مرسوم در کیفیت اجرا در نظام های توتالیتر؟
      ادامه مطلب

 


    • درخشان‌ترین
      آهنگ‌ها و ترانه‌های ایران در ۱۲۰ سال گذشته
      تو ای پری کجائی
      مرتضی حسینی دهکردی


      آرمان ۱۲

      نخستین هنرمند نابغه‌ای که ادبیات آهنگین معاصر ایران را بنیاد نهاد، درویش شوریده‌ای به نام «علی‌اکبر شیدا» بود که در سال ۱۳۲۲ خورشیدی در طالقان تولد یافت و در سال ۱۲۸۵ در تهران درگذشت.

      ادامه مطلب

 


    • گفت ‌و گو با شيريندخت دقيقيان
      درباره توني موريسون و رمان دلبند
      بهار سرلك


      آرمان ۱۱

      توني موريسون برنده جايزه نوبل ادبيات، نويسنده‌اي كه كتاب‌هاي پرفروشش هويت سياهپوستان و به خصوص تجربيات زنان سياهپوست را در امريكا با نثري درخشان و جادويي واكاوي مي‌كرد، دوشنبه هفته گذشته(چهاردهم مرداد) در ۸۸ سالگي از دنيا رفت.

      ادامه مطلب

 


    • فدراسیون یهودیان ایرانی-آمریکایی برگزار کرد:
      اجرای نمایش «آن، یک تئاتر جدید» بر اساس خاطرات آن فرانک
      در شهر لس آنجلس
      گزارش از الهه بروخیم


      آرمان ۱۱

      اجرای نمایشنامۀ «آن یک تئاتر جدید» بر اساس خاطرات آن فرانک در شهر لس آنجلس توسط بازیگران آمریکایی و بازیگر جوان نسل دوم مهاجرت، آوا لاله زار زاده، رویدادی در نوع خود کم نظیر بود.

      ادامه مطلب

 


    • سهراب سپهری،
      بُعد دیگر:
      شعر و انسان باوری
      اردشیر لطفعلیان


      آرمان ۱۱

      شاید بیش از دو دَهه نباشد که گاه در نوشته هایِ برخی از نویسندگانی از نسلِ پس از انقلاب (هزارو سیصدو پنجاه و هفت)، به پیروی و تقلید از سخنِ میشل فوکو و بِسهمی رولان بارت با این اشارت روبرو می‌شویم که [دیگر] “مولف” (author/auteur) وجود خارجی ندارد؛ به بیانی دیگر: “نویسنده” (writer/ écrivain) در کلام مقوله ای است متافیزیکی که در زبان اتفاق می افتد (اگرچه بارت مابینِ “مولف” و “نویسنده” هم تمایزی قائل می شود که به کنار از این یادداشت است).
      ادامه مطلب

 


    • جشن تولد منیرو روانی پور در جمع کلاس داستان نویسی “کولی ها”!
      گزارش از: سودابه رکنی


      آرمان ۱۱

      از اواسط آپریل ۲۰۱۷ بود که با خانم هما جاسمی تصمیم گرفتیم به مناسبت ۶۵ سالگی منیرو روانی پور جشن تولدی در محل زندگیش و همچنین به صورت آنلاین برگزار کنیم.
      ادامه مطلب

 


    • خاطره ای از بانو ضیاء السلطنه همسر دکتر محمد مصدق
      مجید جهانبانی


      آرمان ۱۱

      در دوران پادشاهی رضاشاه پهلوی دندان پزشکی به روش های مدرن در ایران سرآغازی نوین پیدا کرد. معروف ترین دندان پزشک آن زمان دکتر ملچارسکی بود که زیر دست خود چند شاگرد فرنگی و ایرانی داشت. مطب او در اواسط خیابان قوام السلطنه قرارداشت. ملچارسکی در ریشه گویا لهستانی بود، ولی زبان روسی را به روانی صحبت می کرد. مهمترین اهمیت او در این بود که دندان پزشک مخصوص رضاشاه بود.

      ادامه مطلب

 


    • بازنویسی خلاق
      داستان های
      مثنوی معنوی به نثر و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      داستان نخجیران و شیر
      دکتر مهدی سیاح زاده


      آرمان ۱۱

      در یک چراگاه سرسبز و خرّم، که حیوانات شکاری (نخجیران) بسیاری در آن می زیستند، شیر غُرّانی آسایش را از آنان سلب کرده بود. شیر هر روز در پی شکار آنان بود و آن مرغزار با صفا برایشان جهنم شده بود. حیوانات با هم مشورت کردند که چطور می توان از شرّ مزاحمت های شیر در امان بود. هر کس نظری ابراز کرد تا این که تصمیم گرفتند نزد شیر بروند.

      ادامه مطلب

 


    • زندگی
      پر فراز و نشیب زیگموند فروید
      سیروس عظیمی


      آرمان ۱۱

      پروفسور دکتر زیگموند فروید(۱) بدون تردید، مهمترین تاثیر را در شناخت روانی بشر داشته است. او مکتب تجزیه و تحلیل روانی (پسیکانالیز) (۲) را بنیاد نهاد و از این طریق به مکنونات روح بشر و شخصیت او دست یافت. امیال سرکوفته، خاطرات پنهان شده، تمنیات جنسی و تمایلات پرخاشگری از طریق این مکتب از اعماق ناخودآگاه به دنیای خودآگاهی کشیده شدند.
      ادامه مطلب

 


    • یازدهمین شماره “آوای تبعید”
      ویراستار: مجید نفیسی

      آرمان ۱۱

      استاد مرتضی حسینی دهکردی، از فرهنگیان خدمتگزار، از نویسندگان ایرانیکا و صاحب تالیفاتی گرانقدر در زمینۀ تاریخ فرهنگ و موسیقی ایران است. صداقت و ایران دوستی این محقق ارجمند با نوشته های تحقیقی او عجین است.

      ادامه مطلب

 


    • اهل غرق
      نخستین رمان داستان نویس ایرانی
      منیرو روانی پور به زبان انگلیسی


      آرمان ۱۱

      نخستین رمان داستان نویس ایرانی منیرو روانی پور به زبان انگلیسی اهل غرق ، که امروز شماری از آثار او به زبان های دیگر ترجمه شده اند، اهل غرق نام داشت و در سال ۱۹۸۹ به فارسی در ایران منتشر شد.

      ادامه مطلب

 


    • شعرهای تازه
      فریبا صفری نژاد؛ امید صباغ نو؛ نادر مجد؛ جهانگیر صداقت فر


      آرمان ۱۱

      این شب بی قدر ، هرگز طالعی روشن نداشت
      با تو بودن جز ضرر ،چیزی برای من نداشت!
      در نگاهی که به فرمانِ هوس، جان می گرفت
      من زنی بودم که چیزی قیمتی… جز “تن” نداشت!

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران


      آرمان ۱۰

      شادمانیم که شمارۀ دهم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.
      ادامه مطلب

 


  • در بزرگداشت خدمات فرهنگی و ارزندۀ استاد مرتضی حسینی دهکردی
    ساموئل دیان
    غفور میرزایی
    مجید جهانبانی


    آرمان ۱۰

    استاد مرتضی حسینی دهکردی، از فرهنگیان خدمتگزار، از نویسندگان ایرانیکا و صاحب تالیفاتی گرانقدر در زمینۀ تاریخ فرهنگ و موسیقی ایران است. صداقت و ایران دوستی این محقق ارجمند با نوشته های تحقیقی او عجین است.

    ادامه مطلب

 


    • نگاهی به غزل حافظ، “زان یار دلنواز” از سه منظر
      کلام، ریاضی، و موسیقی
      نادر مجد

       


      آرمان ۱۰

      در این مقاله، رابطه ی شعر و موسیقی در یکی از غزل های حافظ مورد تحلیل قرار خواهد گرفت. سعی بر آن است تا با استفاده از ابزار علم عروض و رابطه آن با نمودار ریاضی و شکل موسیقایی، غزل مورد نظر را موشکافی کرده و زیبایی آنرا در محتوی، فرم، و ساختار نشان دهیم. تمرکز همانا بر شکل و ساختار از نگاه استتیک (جمال شناسانه) میباشد که تاکید بر تفاوت میان شعر مُنزَحِف و غیر مُنزَحِف دارد. تلاش برآن خواهد بود از مقولاتی چون هستی شناسی و شناخت شناسی در چارچوب هرمونتیک استفاده شود.

      ادامه مطلب

 


    • مرثیه ای در رثای
      استاد «نصرت الله ضیائی»
      منوچهر کوهن

       


      آرمان ۱۰

      چگونه می توانم پا بر زمینی بگذارم
      که می دانم تو در دل آن خفته ای،
      اَیا، ای یگانهء دوران، استاد عزیزم، پیر مرادم،
      هنوز هم تا همیشه زمان، همان جا نشسته ای،
      در ایوان، در میان ابر و مِه، که تمام فضا را فرا گرفته است.

      ادامه مطلب

 


    • نظری دیگر به زندگی و آثار جاودانۀ مرضیه، خوانندۀ نامدار معاصر
      مرتضی حسینی دهکردی

       


      آرمان ۱۰

      سالها در این آرزو بودم که مقاله مستندی در باب زندگی “مرضیه”، خواننده نامدار معاصر و ترانه های سحرآمیز او بنویسم و آثارش را مورد بررسی و نقد و تجزیه و تحلیل قرار دهم، اما هر بار که قلم روی کاغذ بردم، متوجه شدم که انجام اینکار به طور مطلوب، بسی دشوار است

      ادامه مطلب

 


    • تازه های باهمستان: گفتگو با افشین خائف، رهبر ارکستر در سوئد
      سازندۀ اوراتوریوی ایرانی بر اساس شعر آرش کمانگیر

       


      آرمان ۱۰

      افشين خائف، رهبر اركستر و آهنگساز ساکن سوئد در زمستان ۲۰۱۷ یک اوراتوریوی ایرانی بر اساس شعر آرش کمانگیر و با ترکیبی از یک گروه کر ایرانی، یک گروه کر سوئدی و یک ارکستر سوئدی را به روی صحنه آورد. این رویداد فرهنگی موفق در سالن بروالدهالن، خانه ارکستر سمفونیک رادیوی سوئد، با شرکت هشتصد نفر، یک بازنمایی موسیقایی از اسطورۀ باستانی کهن مرز و بوم ایران زمین بود. از او برای انجام گفتگو با آرمان سپاسگزاریم.

      ادامه مطلب

 


    • سلبریتی باش و هرچه خواهی بگو!
      نقدی بر مقالۀ
      “هم سخنی ردیف موسیقی سنتی ایران با استبداد سیاسی”
      نوشتۀ محسن نامجو
      بهراد توکلی


      آرمان ۱۰

      چندی پیش کتاب چهارمقاله اثر محسن نامجو که توسط نشر ناکجا در پاریس منتشر شده به دستم رسید و نظر به اعوجاج تعریف ها و نتیجه گیری هایی که در جای جای کتاب خصوصا در مقاله ی موسوم به “هم سخنی ردیف موسیقی سنتی ایران با استبداد سیاسی” به وفور قابل مشاهده است، بر آن شدم تا به بررسی این مقاله از هنرمند ارجمند موسیقی، جناب محسن نامجو بپردازم.
      ادامه مطلب

 


    • صادق هدایت – و کمی از سایه یا شبح‌اَش؟
      شایان افشار


      آرمان ۱۰

      شاید بیش از دو دَهه نباشد که گاه در نوشته هایِ برخی از نویسندگانی از نسلِ پس از انقلاب (هزارو سیصدو پنجاه و هفت)، به پیروی و تقلید از سخنِ میشل فوکو و بِسهمی رولان بارت با این اشارت روبرو می‌شویم که [دیگر] “مولف” (author/auteur) وجود خارجی ندارد؛ به بیانی دیگر: “نویسنده” (writer/ écrivain) در کلام مقوله ای است متافیزیکی که در زبان اتفاق می افتد (اگرچه بارت مابینِ “مولف” و “نویسنده” هم تمایزی قائل می شود که به کنار از این یادداشت است).

      ادامه مطلب

 


    • آشنایی با هنرمند:
      لیدا سعیدیان
      ترجمه هایی از غزلیات شمس
      به زبان انگلیسی

       


      آرمان ۱۰

      لیدا سعیدیان مدرس هنرهای زیبا و موسیقیدان در ایالت ویرجینیا از سال ۱۹۹۵ تا کنون به مطالعه و تحقیق در مورد زندگی مولانا و شمس تبریزی پرداخته، گزیده ای از مقالات شمس تبریزی و نیز حدود ۴۰۰ رباعی و تعدادی از غزلیات مولانا را به انگلیسی ترجمه کرده است.

      ادامه مطلب

 


    • دربارۀ ترانۀ
      غزل غزلها
      دختران ماوتهاوزن
      بهراد توکلی

       


      آرمان ۱۰

      ترانه ی غزل غزل ها (دختران ماوتهاوزن) یکی از ترانه های آلبوم “ترانه های میهن تلخ و ماتهاوزن” اثر دو شاعر یونانی یانووس ریتسوس و یاکووس کامپانل لیس است. ترانۀ مشهور “دختران ماتهاوزن” روی شعر لیس ساخته شده است.

      ادامه مطلب

 


    • نخستین جای پی انگلیس در ایران
      بهرام گرامی

       


      آرمان ۱۰

      پرتغالی‌ها در دریانوردی پیشرو بودند و از طریق دور زدن آفریقا به خلیج فارس رسیدند و بر این گذرگاه مهمّ آبی تسلّط کامل پیدا کردند. شاه عبّاس برای پس‌گرفتن خلیج فارس و تنگۀ هرمز از پرتغالی‌ها، از انگلستان کمک خواست و انگلیسی‌ها که از یک‌سو هم راه عبور از مدیترانه و بیابان سوریه و هم راه دریایی به شمال روسیه و از آنجا تا دریای خزر را دشوار و پُرخطر می‌دیدند و از سوی دیگر سودای ایجاد کمپانی هند شرقی و استعمار هند را در سر داشتند با دور زدن آفریقا از راه دریایی به کمک ایران آمدند و دست پرتغالی‌ها را از خلیج فارس کوتاه کردند و خود در این پایگاه آبی ماندگار شدند،

      ادامه مطلب

 


    • بازنویسی خلاق داستان های
      مثنوی معنوی به نثر و شرح داستانهای آن به زبان امروزی
      این شماره: داستان پادشاه و کنیزک

       


      آرمان ۱۰

      آن گونه که مولوی شناسان نامدار ما گفته اند، مثنوی شامل چندین لایه از معنی است. سطح ظاهری آن همین صورت داستان ها و قصه هایی است که می توانند برای کثیری از مردم قابل فهم باشند. اما زیر این سطح، لایه هایی دیگر از معنا وجود دارند که هر کس متناسب به فهم و درک و بویژه با «بصیرت» خود آن ها را می فهمد و بهره می گیرد.

      ادامه مطلب

 


    • شرحی بر سه فیلسوف پایه گذار سکولاریزم:
      جان لاک
      باروخ اسپینوزا
      ایمانوئل کانت
      پژوهش و نوشتۀ شیریندخت دقیقیان

       


      آرمان ۱۰

      این جستار به نقش تاریخی سه فیلسوف غرب در پایه ریزی تفکیک نهاد دین از نهاد حکومت در دوران روشنگری می پردازد. جان لاک، باروخ اسپینوزا و امانوئل کانت که هر یک به روش خود خداباور و حتی دیندار بودند، با استدلال هایی مربوط به صلح اجتماعی، مردم سالاری و تفاهم اجتماعی پایه های جدایی دین از حکومت را ریختند. هدف این پژوهش، شناخت تبار مفاهیم این تفکیک، همان گونه است که ابتدا شکل گرفته و گسترش یافته اند.

      ادامه مطلب

 


    • به یادبود زنده یادان جمشید مشایخی و پرویز بهرام

       


      آرمان ۱۰

      جمشید مشایخی بازیگر پیشکسوت سینما، تئاتر و تلویزیون شامگاه سه‌شنبه ۲ آوریل ۲۰۱۹ در سن ۸۵ سالگی در تهران درگذشت. او در روزهای گذشته در بیمارستان عرفان بستری بود. این بازیگر در بیش از ۹۰ فیلم سینمایی و ۵۰ سریال ایفاگر نقش‌های متفاوت بود.
      پرویز بهرام، دوبلور سرشناس ایرانی و وکیل دادگستری، دوشنبه ۶ خرداد، پس از چند سال بیماری درگذشت. پرویز بهرام، زاده ۴ مرداد ۱۳۱۲ از اواخر دهه ۲۰ خورشیدی وارد کار دوبله شد و چند سالی هم به عنوان بازیگر، صحنه تئاتر را تجربه کرده بود.

      ادامه مطلب

 


    • دفتر شعر نادر مجد
      سبز آب

       


      آرمان ۱۰

      خراب شود
      آبادتان،
      كه ويران مى كنيد
      اين سان
      خراب عشق را…
      ادامه مطلب

 


    • برگ شعر
      ماندانا زندیان
      شیدا محمدی
      جهانگیر صداقت فر

       


      آرمان ۱۰

      و آن‌چه می‌مانَد
      جای پای هیولای جنگ‌‏‎ ‎است بر گلوی‎ ‎فقر وُ
      ‏ هراسِ خاک
      از چشم‌های بی‌سوی کابوسی ‏
      که پناه می‌برد جهان
      ‏ از امواج سایه‌اش ‏
      ‏ به رؤیای «انسان»

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران

       


      آرمان ۹

      همت والای محققان، هنرمندان، نویسندگان و شاعرانی که از نقاط مختلف آمریکا و دنیا در این دفتر مشارکت کرده اند، شایان قدردانی است.

      ادامه مطلب

 


    • دستاوردهای دوران ساز داریوش آشوری
      دکتر ساموئل دیّان


      آرمان ۹

      دانشمندان، پژوهشگران، متفکران و هنرمندان، برکت های هر جامعه ای هستند و جای افتخار است که در میان ایرانیان، همواره از دوران باستان تا امروز، چهره های درخشانی برخاسته و چرخ های فرهنگ ایرانی را حتی در دشواری ها و سنگلاخ های تاریخ، به پیش رانده اند. از جمله این چهره های درخشان در دوران ما داریوش آشوری است.

      ادامه مطلب

 


    • پاریس: رونمایی کتابی دربارۀ داریوش آشوری: “آشوری روشنفکر دگراندیش”ایرانی به زبان فرانسه
      به همراه متن سخنرانی داریوش آشوری در این مراسم و گفتاری از نویسندگان این کتاب محسن متقی و رضا رکوعی

       


      آرمان ۹

      در هشتاد سالگی داریوش آشوری و به پاس خدمات او به فرهنگ و ادب فارسی، ما کتابی را زیر عنوان «آشوری روشنفکر دگراندیش» منتشر کردیم. این کتاب دو هدف را دنبال می‌کند:
      نخست در دسترس قرار دادن زندگی‌نامه فکری یکی از اندیشه‌ورزان ایران معاصر برای فرانسه‌زبانان و حلقه‌های پژوهشی غرب. کوشش ما فهم نوشته‌های او در سیاق تاریخی ایران معاصر و تلاش جهت نشان دادن اصالت و نوآوری‌های او است. هدف ما ارج‌گذاری، قدردانی و پاسداشت کوشش‌های او در پیراستن زبان فارسی، پیشنهاد برای واژگان غربی و به سامان رساندن «واژگان علوم انسانی» است.

      ادامه مطلب

 


    • نقد و بررسی کتاب پدیدارشناسی سانسور در ایران
      شـناخت مؤلفـه‌های سـانسـور در رســانه‌های همگانـی در گفت‌وگو با پرفسـور گوئل کهن

      دکتر سیدمحمود سادات بیدگلی


      آرمان ۹

      کتـاب پـدیـدارشـناسی سانـسور (شـناخت مؤلفـه‌های سـانسـور در رســانه‌های همگانـی در گفت‌وگو با پرفسـور گوئل کهن) را نشر نگاه معاصر در ۲۳۰ صفحه در سال ۱۳۹۶ و با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه منتشر کرده است. کوشش‌گر این کتاب شاهرخ تندروصالح است و کتاب به شیوه پرسش و پاسخ، اما متفاوت از روش معمول تنظیم‌شده است. مصاحبه‌شونده این کتاب دکتر گوئل کهن استاد سابق دانشگاه تهران و استاد بازنشسته دانشگاه امپریال کالج در لندن است.

      ادامه مطلب

 


    • رویداد فرهنگی در کتابخانه مطالعات ایرانی لندن:
      رونمایی کتاب روایت مروارید به قلم ایلانا ابراهیمی

       


      آرمان ۹

      دهم مارچ ۲۰۱۹ کتاب روایت مروارید به قلم ایلانا ابراهیمی در کتابخانۀ مطالعات ایرانی لندن با حضور جمع کثیری از فرهنگ دوستان برگزار شد. همزمان در همین مراسم، رمان جدید عباس معروفی، نام تمام مردگان یحیاست نیز رونمایی شد. در این شماره از آرمان به معرفی روایت مروارید و نویسندۀ آن ایلانا ابراهیمی می پردازیم.

      ادامه مطلب

 


    • فرضیه جدید باستان شناس ایرانی، اسماعیل یغمایی
      پیرامون خاستگاه هخامنشیان
      برپایه کاوش های کاخ بردک سیاه
      گزارش از مریم اطیابی

       


      آرمان ۹

      اسماعیل یغمایی برای نخستین بار در سال ۵۵ این محوطه‌ تاریخی را در دل نخلستان‌های دشتستان کشف کرد که اسرار مگویی از دوران هخامنشیان را افشا کرد. بر اساس این یافته‌ها هخامنشیان بومی‌های ایران بودند نه اینکه از دریای اورال به ایران مهاجرت کردند.
      ادامه مطلب

 


    • راز ماندگاري ترانه «آمد امّا در نگاهش آن نوازش‌ها نبود»
      مرتضی حسینی دهکردی

       


      آرمان ۹

      در سال ۲۰۱۳ میلادی ، زنده یاد استاد احسان یار شاطر ، بنیان گزار دانشنامه ایرانیکا طی نامه ای از این جانب که سرگذشت بزرگان موسیقی ایران را برای آن دانشنامه تهیه می کردم ، خواستند تا غزل معروف ” آمد اما در نگاهش آن نوازش ها نبود ” اثر معروف ابوالحسن ورزی را برای ایشان ارسال دارم .

      ادامه مطلب

 


    • داستان کوتاه: شب اول قبر
      فرناز کمالیان

       


      آرمان ۹

      به ندرت صحبت می کنه و اصولا مرد کم حرفیه، مادر بزرگم هم همینطور بود. لام تا کام حرف نمیزد. مادرم همیشه میگفت “لال از دنیا نری صلوات بلند ختم کن.”
      به قول پدرم “تره به تخمش میره، حسنی به باباش.” پدرم آن شب فقط چهار کلام صحبت کرد.

      ادامه مطلب

 


    • تازه های باهَمِستان
      برگ ویژۀ آرمان برای معرفی فعالیت ها و سازمان های مردم- نهاد ایرانیان


      آرمان ۹

      آشنایی با انجمن فلسفی و مردم نهاد آگورا
      مصاحبه با هومن رضوی، از هییت مدیریۀ انجمن فلسفی آگورا
      و رها صالحی، داوطلب روابط عمومی انجمن

      ادامه مطلب

 


    • مصاحبه با موسیقیدان جوان و نوآور: بهفر بهادران
      امکان ها و موانع نوآوری در موسیقی کلاسیک ایران؛ حمایت بخش مردم نهاد؛ حزن انگیزی موسیقی ایرانی؛ عاطفه های منفی در ترانه ها از گذشته تا امروز

       


      آرمان ۹

      برآمد هنرمندان جوان نوآور و دارای دید گسترده نسبت به هنر در جهان امروز، بسی دلگرم کننده است. در این شماره مصاحبه ای داریم با بهفر بهادران از درخشش های جوان موسیقی ایرانی در آمریکا. بهفر بهادران، نوازنده سه تار و تار و فارغ التحصیل کارشناسی هنرهای تجسمی از انستیتیوی هنری مریلند در بالتیمور، ایالت مریلند است.

      ادامه مطلب

 


    • خاقان صاحب قران: طنز تلخ تاریخ ایران
      کشورداری فتحعلی شاه با خرافات و عوالم غیبی
      متن سخنرانی احمد کاظمی موسوی


      آرمان ۹

      سخن بر سر فتحعلی شاه قاجار است که ۳۷ سال در اوائل قرن نوزده بر ایران حکومت کرد و طنز تلخی از قدر قدرتی در عین درماندگی از خود به یادگار گذاشت. البته دورۀ حکومت او همزمان با اوج مدرنیتۀ اروپا بود، و این مدرنیته “فراسوی مرزها رفتن” را جزئی از هویت نویافتۀ فاعلیتِ subjectivity خود می‌دانست. فتحعلی شاه نه تنها قادر به درک آن نبود بلکه، به طوری که خواهیم دید، بر میزان ناخودباوری ایرانیان افزود.

      ادامه مطلب

 


    • توانمندسازی شهروندی
      Citizen Empowerment
      (شیریندخت دقیقیان

       


      آرمان ۹

      وقتی ازتوانمندسازی شهروندی سخن می گوییم، به این امر قائل شده ایم که شهروندان جامعۀ موردنظر، دچار میزانی از کمبود توان برای بازشناسی و احقاق حقوق شهروندی و مدنی خود هستند و یا در اثر نظام های توتالیتر یا انواع اقتدارگرا، به درجاتی توان زدایی شده اند.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگ مختصر مبانی مثنوی
      اثر مولانا جلال الدین محمد (مولوی)
      حرف «ح» – بخش دوم
      مهدی سیاح زاده

       


      آرمان ۹

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقه مندان به ادب فارسی، به ویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند.

      ادامه مطلب

 


    • تازه های کتاب و نشر

       


      آرمان ۹

      رمان قطارباز: احسان نوروزی
      «هیچ دوستی جز کوه‌ها: نوشته‌هایی از زندانِ مانوس»: بهروز بوچانی
      ماهنامه‌ی ادبی هنری «عصر جمعه» به تازگی در تورنتو

      ادامه مطلب

 


    • تازه های شعر


      آرمان ۹

      شعرهایی از: ماشاله آجودانی؛ ماندانا زندیان؛ سعید یوسف؛ هادی خرسندی؛ اسماعیل خویی؛ شاپور احمدی؛ جهانگیر صداقت فر

      ادامه مطلب

 


    • آرمان ۸شادمانیم که شمارۀ هفتم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


    • یادی دوباره از پروفسور احسان یارشاطر
      “در سینه های مردم دانا”
      دکتر ساموئل دیّان


      آرمان ۸

      یادداشت دکتر ساموئل دیان: زنده یاد پروفسور احسان یارشاطر مصداق بارز این گفتار شیوای مولوی بزرگوار است:
      بعد از وفات تربت ما در زمین مجوی در سینه های مردم دانا مزار ماست

      ادامه مطلب

 


    • یادی دوباره از پروفسور احسان یارشاطر
      “در سینه های مردم دانا”
      دکتر ساموئل دیّان


      آرمان ۸

      یادداشت دکتر ساموئل دیان: زنده یاد پروفسور احسان یارشاطر مصداق بارز این گفتار شیوای مولوی بزرگوار است:
      بعد از وفات تربت ما در زمین مجوی در سینه های مردم دانا مزار ماست

      ادامه مطلب

 


    • میراث زنده یاد پروفسور احسان یارشاطر
      حورا یاوری


      آرمان ۸
      احسان یارشاطر، فرزند هاشم یارشاطر و روحیه میثاقیه در ۱۲ فروردین ۱۲۹۹ش./۱ آوریل ۱۹۲۰ در همدان به دنیا آمد، روز ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ش./۱ سپتامبر ۲۰۱۸ در شهر فرزنو، کالیفرنیا در گذشت، و روز چهارشنبه ۲۱ شهریور/۱۲ سپتامبر با مشایعت عده کثیری از دوستان و علاقمندان به ایران و فرهنگ و زبان فارسی در کنار همسرش، لطیفه علویه یارشاطر، در نیویورک به خاک سپرده شد

      ادامه مطلب

 


    • رونمایی کتاب پیمانه و دانه
      شرح همه داستان‌های مثنوی معنوی به نثر روان امروزی
      اثر دکتر مهدی سیاح زاده


      آرمان ۸

      شورای دبیران آرمان، انتشار اثر جدید دکتر مهدی سیاح زاده با عنوان پیمانه و دانه را به جامعۀ فرهنگی ایرانیان و این همکار گرانقدر، صمیمانه تبریک می گوید. در شماره های آیندۀ آرمان، قطعه هایی از این کتاب منتشر خواهد شد. خبر مراسم رونمایی این کتاب را از بولتن خبری معاونت فرهنگی دانشگاه تهران نقل می نماییم.

      ادامه مطلب

 


    • در حاشیه نمایشگاه های نقاشی شایان افشار
      عشق پردازی رنگ ها
      شایان افشار


      آرمان ۸

      از درون تاریکی این قابهای سفید است که قلم‌ مویم خیره و حیران نگاه میکند، نگاه می‌کنم. در این گفتگو و کشمکش همیشه دیرگذرِ سه گانه، تنها این قاب‌های بی‌تفاوت سفیدند که هویتی به خود می‌گیرند.

      ادامه مطلب

 


    • در باغ سهراب
      گل و گیاه در شعر سهراب سپهری
      بهرام گرامی


      آرمان ۸

      باغ ما در طرف سایۀ دانایی بود.
      باغ ما جای گره خوردن احساس و گیاه،
      باغ ما نقطۀ برخورد نگاه و قفس و آینه بود.
      باغ ما شاید قوسی از دایرۀ سبز سعادت بود.

      ادامه مطلب

 


    • دو اثر جاودانه در ادبیات آهنگین ایران
      “طاووس” و “مرا عاشقی شیدا”
      مرتضی حسینی دهکردی
      آرمان ۸قرنها بود که به علت تحریم و تحقیر موسیقی از سوی متعصبان ریاکار، اشتغال به این هنر والا، حرفه ای زشت و پلید و سیاه تلقی می شد. در نتیجه موسیقی ایرانی رو به توقف و سراشیبی و انحطاط نهاد و کم کم زندگی نیمه پنهانی و یا پنهانی یافت و هنرمندان همواره با تحقیر جامعه روبرو بودند.ادامه مطلب

 


    • آيا موسيقي دستگاه پاسخگوي نيازهاي ايراني امروز است؟
      تعامل هنرمند و محتواي موسيقایي در دو فرهنگ ايراني و اروپایي
      بهراد توكلي


      آرمان ۸

      ”آيا موسيقي دستگاهي به شكل رايج و كنوني آن پاسخگوي نياز هاي ايراني امروز هست؟‌” اين شايد مهمترين سوالي باشد كه دهه هاست ذهن هاي بسياري را به خود معطوف كرده است.
      براي پاسخ به اين سوال ابتدا بايد دانست ايراني امروز كيست و چه تعريفي دارد و سپس به سراغ موسيقي دستگاه رفت. پاسخ به اين سوال مستلزم مطالعات و طرح موارد جامعه شناسانه فراواني است كه از حوصله اين نوشتار و نيز تخصص آكادميك نگارنده بيرون است.

      ادامه مطلب

 


    • یادداشت کوتاهی بر تصور رایج از ساز تنبک
      سیروس اژدری


      آرمان ۸

      باوجود نیم قرن انتشار مطالب خواندنی و شنیدنی در مورد تنبک نوازی، هنوز تعداد زیادی از مردم به ویژه ایرانیان درمورد ساز تنبک اندیشمندانه و وسیع نمی اندیشند و انتظارهای سطحی و معمولی از آن دارند. به عنوان مثال برخی تا اسم تنبک می آید و صدای آن طنین می اندازد، سریع، بدون اینکه فکر کنند به فکر رقصیدن می افتند.

      ادامه مطلب

 


    • تازه های باهَمِستان
      فصلنامه میراث ایران
      کارگاه داستان نویسی کولی ها به سرپرستی منیرو روانی پور

      آرمان ۸

      آرمان از سازمان های مردم نهاد ایرانیان در ایران، آمریکا، اروپا و سایر نقاط دنیا دعوت می کند که خلاصه ای از شرح فعالیت های خود را جهت انتشار در برگ باهَمِستان ارسال دارند.

      ادامه مطلب

 


    • داستان منتخب از کارگاه کولی ها: ایبِل
      مریم رئیس دانا
      آرمان ۸روي شن‌هاي سفید ساحل، کف‌موج‌های بزرگ نرم نرمک لیز می‌خوردن زیر کف پاهام. کف ‌موج‌ها هر بار که این کارو می‌کنن منو از جای خودم تکون می‌دن و می‌فهمم الآنه که روی شن‌ها راه برم. بقیه می‌گن خیالاته. اما خودم می‌فهمم چه‌طور تا مچ پاهام تو شن‌ها فرو رفته و وقتی موج‌ها برمی‌گردن به سمت دریا، چه‌قدر شن‌سواری کرده‌ام و چه‌قدر به سمت دریا رفته‌ام. این حرفا رو فقط به سینتیا می‌گم چون فقط اونه که منو باور می‌کنه.ادامه مطلب

 


    • داستان منتخب از کارگاه کولی ها
      ایتالیا
      هما جاسمی


      آرمان ۸

      یکشنبه عصر هنوز هوا روشن بود که از بیرون صدای حرف زدن چند نفر به زبان محلی آمد. مامان عینکش را برداشت: «میشنوی؟» کاموا از روی دامنش افتاد و قل خورد جلویِ سبیل‌های ثریا که زیر میز چرت می زد. مامان منتظر جواب من نشد و دوید به طرف ایوان: «چه خَوِره؟» یکی از دهاتی‌ها همراه یک مامور داشت پایین پله، کنار بوته یاسی که به نرده‌ها پیچیده بود با سید حرف می‌زد و شال زرد ابریشمی هدایت دستش بود.
      ادامه مطلب

 


    • هدی لامار هنرپیشه زیبایی که فن آوری ارتباطات کنونی را پایه گذاشت!
      هدی لامار
      Danny Kringiel
      برگردان از آلمانی: ب. مهر

       

      آرمان ۸

      دختر بانکدار یهودی، هنرپیشه زیبای هالیوود و سمبل سکس
      در یک ماموریت سری تکنولوژی نظامی
      نادر بودند شخصیت هایی که خشم پاپ و هیتلر را بر علیه خویش به یک اندازه برانگیخته باشند. به همین دلیل است که زندگی و دستاورد عمر”هدی لامار” نباید نادیده گرفته شود.

      ادامه مطلب

 



    • عمران راتب، زاده ی بام بلند بامیان
      مهین میلانی
      نقد رمان «تهران کوه کمرشکن» نوشته مهین میلانی
      عمران راتب

      آرمان ۸

      در اوایل پاییز ۲۰۱۸ محافل فرهنگی و مطبوعات پیشرو و مدرن کابل در سوگ عمران راتب نشستند: جوان بیست و هشت سالۀ افغانی که به فارسی شیوا مقالاتی پرمحتوا پیرامون فلسفۀ غرب و نظریۀ ادبی می نوشت و آخرین نوشته اش درمورد پوپولیسم در نشریۀ ایرانی فلسفه، خرمگس، در کنار پژوهشگران و فیلسوفان ایرانی به چاپ رسید. او ناگهان دراثر مسمومیت درگذشت.

      ادامه مطلب

 


    • “روشنفکر” به روایت سخن و کنش امیل زولا
      در دفاع از آلفرد دریفوس
      پژوهش و نوشته شیرین دخت دقیقیان

      آرمان ۸

      مفهوم intellectuel در زبان فرانسه یا آنچه در فارسی با معادل”روشنفکر” دلالت می شود، به دنبال سخن و کنش امیل زولا در ماجرای دریفوس وارد قاموس اجتماعی و سیاسی شد. پیشتر ولتر در “رساله ای پیرامون مدارا” Traité sur la toléranceفرد intellectuel را متفکری دانسته بود که در جدل سیاسی یا همگانی شرکت و سمتگیری می- کند و از ارزش هایی دفاع کرده یا راه حل هایی برای مسائل پیشنهاد می نماید. وقتی امیل زولا در گسترۀ همگانی به دفاع از وفاداری افسر یهودی ارتش، آلفرد دریفوس، برخاست و مبارزۀ دلیرانه ای را با آنتی سمیتیزم در فرانسه آغازکرد، روزنامه نگاران فرانسوی را ناگهان به یاد تعریف ولتر از روشنفکر انداخت. چنین بود که مقولۀ intellectuel که مصداق بارز خود را در وجود زولا یافته بود، بر سر زبان ها افتاد.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگ مختصر مبانی مثنوی
      اثر مولانا جلال الدین محمد (مولوی)
      حرف «ح» – بخش اول
      آرمان ۸
      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقه مندان به ادب فارسی، به ویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند.
      ادامه مطلب

 


    • شعرهای تازه
      آرمان ۸

      شعرهایی از: نادر مجد ؛ سید علی صالحی؛ بیتا امیری؛ علیرضا آبیز؛ شیدا محمدی؛ جهانگیر صداقت فر؛ پرتو نوری علاادامه مطلب

 


    • معرفی چند کتاب

      آرمان ۸

      رمان کولی کنار آتش – منیرو روانی پور
      شاهنشاهی ساسانی – پروفسور تورج دریایی
      فرهنگ شناسی سبک ها – روسیو مونتورو، نینا نورگارد، بئاتریکس بوسه
      مترجمان: احمد رضایی جمکرانی، مسعود فرهمندفر

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران


      آرمان ۷

      شادمانیم که شمارۀ هفتم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


    • در گرامیداشت زنده یاد پروفسور احسان یار شاطر
      دکتر ساموئل دیاننویسنده: دکتر ساموئل دیان
      آرمان ۷درگذشت دانشمند و بنیانگزار با همت دانشنامۀ ایرانیکا، زنده یاد پروفسور احسان یارشاطر، همۀ ایرانیان و بی تردید، محافل ایران شناسی جهان را در اندوه فروبرد. آن زنده یاد از جمله شخصیت هایی بود که اگر ملتی بخت بلند داشته باشد، ممکن است هر صد سال یک بار قد برافرازند و تحولی بزرگ در فرهنگ و اندیشه پدید آورند.ادامه مطلب

 


    • یادنامه ای به مناسبت اولین سالگرد درگذشت محقق ارزنده
      زنده یاد نصرت الله ضیایی

      فرح مجلسی ضیایینویسنده: فرح مجلسی ضیایی
      آرمان ۷

      دکتر نصرت الله ضیایی در روز پنجم تیرماه ۱۳۹۶ مصادف با بیست و ششم ماه جون ۲۰۱۷ زندگی پربار و پر ثمر خویش را وداع گفت، در حالی که وجودش و روحش سرشار از عشق به وطن، خانواده و دوستان و یاران وفادارش بود و همه را در سوک ابدی خویش فرو برد. امسال اولین سالروز وفاتش را در جلسه گردهم آیی هفتگی که به قول خودش «جلسه اصحاب سه شنبه» می نامید با جمعی از آن ها برگزار کردیم که با سخنرانی هر یک از دوستان درباره ایشان یادش را گرامی داشتیم.

      ادامه مطلب

 


    • زندگی و تحلیل آثار پروین دولت آبادی
      از پایه‌گذاران ادبیات کودکان و از شعرای برجسته ایران

      مرتضی حسینی دهکردینویسنده: مرتضی حسینی دهکردی
      آرمان ۷

      «پروین دولت آبادی» از جان های شیفته و شعرای مبتکر و خلّاقی بود که آفرینش های ادبی او در تعالی و تکامل شعر پارسی تأثیر بسیار باقی نهاد.

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران


      آرمان ۷

      شادمانیم که شمارۀ هفتم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


    • گشتی در فضای شعر فریدون مشیری

      اردشیر لطفعلیان نویسنده: اردشیر لطفعلیان
      آرمان ۷

      هرگاه خواسته باشیم در میان سخنسرایان معاصر از چند تنی که سبک شاخص، شیوایی کلام و حساسیتهای اصیل انسانی به شعرشان رواجی گسترده در میان مردم یافته یاد کنیم، یکی از نخستین نامهایی که به ذهن متبادر می شود نام فریدون مشیری است.

      ادامه مطلب

 


    • از ستارخان تا داش آکل و بوف کور

      طاهره باره ئی نویسنده: طاهره باره ئی
      آرمان ۷

      با بررسی داستان داش آکل و تعقیب آن تا متن بوف کور به این نتیجه می رسیم که در دیدگاه صادق هدایت، مکر و غَدَر و جهالت به خودی خود دارای وزن و توانی برای پیروزی بر خیر و نیکی نیست. به زمین افکندن خیر از سوی شر، هر بار زائیده غفلتی هر چند بس خُرد از سوی جناح نیکی بوده است. داش آکل، جوانمرد و نیک نام و امین همگان، با لغزشی اندک توسط کاکارستم به زیر افکنده میشود و احساس گناه و پشیمانی این لغزش تا نسل بعد ادامه یافته به اوج رسیده و مهُر متهم بر پیشانیش می کوبد.

      ادامه مطلب

 


    • سیری در وادی سخنوران عشق
      بخش نخست: فخرالدین عراقی

      شهرام الیاس زادهنویسنده: شهرام الیاس زاده
      آرمان ۷

      این مجموعه با هدف آشنایی کلی با برخی از بزرگان ادب و حکمت که کمتر در مرکز توجه امروزی هستند، به خوانندگان آرمان تقدیم می شود.

      ادامه مطلب

 


    • فصلی از داستان بلند Angel Ladies

      خسرو دوامینویسنده: خسرو دوامی
      آرمان ۷

      نشاني، هماني بود كه پيرمرد داده بود. سي و هفت مايل كه در جاده‌ي صد ونود رانديم، سمت راستمان خياباني شني نمایان شد كه دو كاكتوس بلند در دو طرف آن دیده می شد. به طرف كوه رانديم. سه پيچ از خيابان شني را كه گذرانديم به كوچه اي باريك پيچيديم و چند قدم جلوتر، از دروازه ي چوبي نيمه بازي گذشتیم كه مجسمه‌ي دو عقاب را در دو طرف آن نصب كرده بودند. هر دو خاكستري؛ يكي كز كرده و پَربسته و آن يكي با بال هاي گشوده و سري رو به آسمان.

      ادامه مطلب

 


    • پدیدۀ چپ دستی و چپ دست ها

      بهرام گرامی ویراستار مشاور در دانشنامه ایرانیکانویسنده: بهرام گرامی
      ویراستار مشاور در دانشنامه ایرانیکا

      آرمان ۷

      بدن انسان آن قدرها که فکر می‌کنیم متقارن نیست. عدم تقارن داخلی که واضح است، قلب در سمت چپ و کبد در سمت راست قرار دارد و تقریباً در هر ده هزار نفر این وضعیّت برعکس است. در ظاهر و از خارج نیز عدم تقارن وجود دارد که چندان محسوس نیست. به چهرۀ دوستانتان خیره شوید، شکل این نیمۀ صورت با آن نیمه کمی فرق دارد.

      ادامه مطلب

 


    • تازه های باهَمِستان
      برگ ویژۀ آرمان برای معرفی
      فعالیت ها و سازمان های مردم- نهاد ایرانیان


      آرمان ۷

      آشنایی با کتابخانه مطالعات ایرانی لندن
      گفتگو با اعضای هیئت مدیره، دکتر ماشالله آجودانی و دکتر گوئل کهن
      کنسرت تابستانی ارکستر مردم نهاد چکاوک به سرپرستی نادر مجد
      پیامی از دکتر ریموند رخشانی به مناسبت آغاز برنامه های شنیداری و اینترنتی پیرامون سرشت علم مدرن برای همگان
      گرامیداشت فعالیت های قلمی آقای منصور مقیمی

      ادامه مطلب

 


    • ریشه های تاریخی غرب ستیزی در ایران

      محمد ارسی نویسنده: محمد ارسی
      آرمان ۷

      تئوری های ضد غربی و ایدئولوژی های غرب ستیزانه که زمانی گفتمان چیره در محافل سیاسی و روشنفکری ایران و خاورمیانه محسوب می شدند، دیگر اعتبار و خریداری ندارند و به هیچ یک از معضلات توده مردم و ملل منطقه پاسخ درخور و صحیحی نمی دهند.
      مکتبها و ایدئولوژی هایی که غرب را غرق در فساد و ستمگری، و شرق، خاصه ممالک مسلمان نشین را قربانی وکانون معنویت ِدر جهان تصوّرمی کردند، نه تنها از پس حلّ هیچ مسئله ی مهمی برنیامده اند، بل در سطوح ِمختلف ِملی و بین المللی، به مصائب و نابسامانی های بسیاری دامن زده و خود به مشکل عظیمی مبدل گشته اند.

      ادامه مطلب

 


    • دو مقاله درباره زنده یاد داریوش شایگان

      رامین جهانبگلونویسنده: رامین جهانبگلو
      آرمان ۷

      به نظر من وقتی که فیلسوفان می میرند، یک فصلی از کتاب فلسفه زندگی بسته می شود و اکنون با غیاب داریوش شایگان، باز از بخشی از آن کتاب در بعد ایرانی اش و در بعد شرقی اش، چیزی کاسته شده و فصلی از آن بسته شده است.

      ادامه مطلب

 


    • نامه ای پیرامون مدارا
      متن زیربنایی و تاریخی جدایی نهاد حکومت از نهاد دین

      جان لاک- مقدمه، ترجمه و حواشی: شیریندخت دقیقیاننویسنده: جان لاک- مقدمه، ترجمه و حواشی: شیریندخت دقیقیان
      آرمان ۷

      مقدمۀ مترجم: در تاریخ اندیشۀ مدرن، متن هایی هستند دارای ارزش جهانی که بدون هیچ تردیدی می توان گفت خواندن آن ها توسط مردم در هر پایه و سن و موقعیتی ضروری بوده، نوعی آموزش مدنی می باشد. زیرا کمبود سواد فرهنگی و تمدنی حتی می تواند گریبانگیر پیشرفته ترین جوامع شود و آنها را از ارزش هایی چون تعادل، صلح، آزادی و مدارا دور بدارد.
      در کنار متون مدرن و ضروری برای آموزش مدنی، چون اعلامیۀ حقوق بشر، بیانیه جهانی حقوق بشر؛ قانون اساسی و اعلامیۀ استقلال آمریکا، فدرالیست پیپرز و متونی که در بیداری ملل گوناگون سهم داشته اند، باید از “نامه ای پیرامون مدارا” به قلم جان لاک نام برد، که از زمینه سازان جدایی دین از حکومت و پایان سرکوب و کشتار به نام دین، تفتیش عقاید و جنگ های خونین مذهبی در اروپا بوده است.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگ مختصر مبانی مثنوی
      اثر مولانا جلال الدین محمد (مولوی)
      حروف «چ» و «ح»

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۷

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقه مندان به ادب فارسی، به ویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند.

      ادامه مطلب

 


    • به یادبود چهره های فرهنگی که از میان ما رفتند. یادشان گرامی باد

      شورای دبیران آرمان شورای دبیران آرمان
      آرمان ۷

      به گرامیداشت زنده یادان:
      بانو ناهید مجلسی-پهلوان
      بانو عزیزه ضرغام افشار-سیاح زاده
      دکتر رضا قنادان
      عزت الله انتظامی

      ادامه مطلب

 


    • معرفی کتاب: احسان یارشاطر در گفتگو با ماندانا زندیان


      آرمان ۷

      زندگی نامه زنده یاد دکتر احسان یار شاطر (بنیانگذار و استاد ممتاز مرکز مطالعات ایران‌شناسی دانشگاه کلمبیای نیویورک و بنیانگذار و سرویراستار دانشنامه ی ایرانیکا) با همکاری و کوشش دکتر ماندانا زندیان (شاعر، روزنامه‌نگار و پزشک ایرانی‌ ساکن آمریکا) در ۴۳۲ صفحه٬ توسط انتشارات شرکت کتاب در لس آنجلس منتشر شده است.

      ادامه مطلب

 


    • معرفی کتاب: مشروطه ایرانی اثر دکتر ماشاءالله آجودانی


      آرمان ۷

      کتاب مشروطه ایرانی اثر دکتر ماشاءالله آجودانی یکی از نوآورانه ترین آثار در یک دهه اخیر در حوزه تاریخ معاصر محسوب می‌شود. ماشا الله آجودانی محقق تاریخ و کارشناس زبان شناسی و متخصص در شاخه‌های ادبيات مشروطه می باشد. کتاب ۵۶۰ صفحه دارد که با پیشگفتار نسبتا جامعی آغاز می شود.

      ادامه مطلب

 


    • معرفی کتاب: جای خالی معنا (مدرنیسم و پسامدرنیسم)
      نویسنده: رضا قنادان


      آرمان ۷

      در این کتاب زنده یاد رضا قنادان به مُدرنیسم (نوگرایی) به معنای مجموعه‌ی بسیار متنوع و گسترده‌ای می نگرد از انقطاع ها و گسست های زیبا شناختی از سنت رئالیسم (واقع گرایی ) اروپا که به طور مشخص از اواسط قرن نوزدهم به این طرف، صورت گرفته است.

      ادامه مطلب

 


    • معرفی کتاب: هتل مارکوپولو
      مجموعه داستان کوتاه
      نوشته خسرو دوامی


      آرمان ۷

      خسرو دوامي برنده نشان بهترین مجموعه داستان کوتاه در ایران (سال ۲۰۰۴) از داستان نویسان ژانر مهاجرت و ساکن کالیفرنیا است که تاكنون سه مجموعه داستان از او به انتشار رسیده است: پرسه، پنجره و هتل ماركوپولو، و داستان بلند Angel Ladies. داستان بلند ياس ايراني و مجموعه داستان آمبولاني را هم آماده چاپ دارد.

      ادامه مطلب

 


    • شعرهای تازه


      آرمان ۷

      شعرهای تازه از: اسماعیل خویی؛ مانا آقایی؛ شفیعی کدکنی؛ جهانگیر صداقت فر؛ بنفشه سوده

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران


      آرمان ۶

      شادمانیم که شمارۀ ششم “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همه فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


    • برنامه موسیقی “گلها:” رنسانسی در تاریخ موسیقی ایران
      زندگی و نقش داوود پیرنیا در تحولات فرهنگی و هنری ایران
      مرتضی حسینی دهکردینویسنده: مرتضی حسینی دهکردی
      آرمان ۶مانند کوه بلندی که هر چه از آن دور می شویم، عظمت و بلندای آن بهتر دیده می شود، هر سال که از روزگار اجرای موسیقی “گلها” می گذرد، ارزش و اعتبار و جاودانگی آن نمایان تر می شود. موسیقی گلها به راستی رنسانسی در تاریخ هنر ایران به شمار می آید.ادامه مطلب

 


    • موسیقی غربی و شعر مدرن ایران
      گفتگو با کوروش یزدانی
      آهنگساز، نوازنده گیتار و خواننده

      کوروش یزدانینویسنده: کوروش یزدانی
      آرمان ۶

      من به شعر مدرن ایران بسیار علاقه مند هستم، خیلی بیشتر از شعر کلاسیک ایران و از این جهت تصمیم گرفتم ام که موسیقی آوازی بنویسم بر روی این اشعار. آشکار هست که البته من شعری را انتخاب می کنم که آنرا دوست داشته باشم، آنرا درک کر ده باشم و با آن ارتباط بر قرار کرده باشم.

      ادامه مطلب

 


    • دربزرگداشت خدمات فرهنگی ملیحه تیره گل
      معرفی ارمغانی برای تاریخ و فرهنگ ایران و جهان:
      گنجینه روایتی از ادبیات فارسی در تبعید/مهاجرت، نوشته ملیحه تیرهگل

      پرتو نوری علانویسنده: پرتو نوری علا
      آرمان ۶

      ملیحه تیره گل، متخصص ادبیات فارسی و شخصیتی انسان دوست و فرهنگی است که به تازگی با انتشار کتاب ۱۴ جلدی “روایتی از ادبیات فارسی در تبعید/مهاجرت” مورد ستایش منتقدان ادبی از جمله پرتو نوری علا، بیژن بیجاری و نسیم خاکسار قرار گرفته است. برای ملیحه تیره گل، این بانوی گرانقدر ادب و فرهنگ ایران زمین که در شرق آمریکا سکونت دارد، موفقیت و سلامتی هر چه بیشتر آرزو داریم و از پرتو نوری علا، شاعر و نویسندۀ ارجمند برای این نقد و معرفی، سپاسگزاریم (دبیر اجرایی آرمان).

      ادامه مطلب

 


    • شعر ناب چیست؟

      رضا قناداننویسنده: رضا قنادان
      آرمان ۶

      آنچه در پی می آید با خواندن پیشگفتاری تشویق به نوشتن آن شدم كه منوچهر آتشی، یكی از شاعران سرآمد روزگار ما، برای كتابی از خود به نام «وصف گل سوری» به قلم آورده است. این پیشگفتار به همت دوست دیرینه ام بهرام محمودی در دسترسم قرار گرفت. بحث كوتاهی كه با ایشان و دوست دیگرم مسعود موسوی پیرامون شعر ناب صورت پذیرفت، انگیزۀ آن شد كه به كند و كاوی در راستای این موضوع بپردازم. از این رو جا دارد كه نوشته را با قدردانی از این دو آغاز كنم.

      ادامه مطلب

 


    • ساختارشکنی نزد سینماگران نسل جوان ایران

      پگاه نگاهینویسنده: پگاه نگاهی
      آرمان ۶

      کارگردان یک اثر همواره درپی روزنه برای آزادی از چارچوب بستۀ زمان و مکان دوربین است. بی تردید می توان گفت سینمای ایران تاکنون مسیر این نوآوری را با موفقیت، تجربه کرده است و خارج از مرزهایش، زبان سینمایی جدیدی را به سینمای جهان افزوده است.
      هدف این نوشتار، مرور اجمالی برآثار سینمایی نسلی است که در دهۀ پنجاه به دنیا آمده و هر چند آشنایی با سینمای پیش از انقلاب را دارد، اما تجربۀ هنری خود را پس از آن دوره و در گسستگی با آن آغاز کرده است.

      ادامه مطلب

 


    • از یادداشت های زنده یاد دکتر قاسم غنی
      در مقایسهء حافظ با خیام و سعدی – شباهت جایگاه حافظ با آناتول فرانس

      زنده یاد دکتر قاسم غنینویسنده: زنده یاد دکتر قاسم غنی
      آرمان ۶

      زنده یاد دکتر قاسم غنی، شخصیت ملی گرا، پزشک، دیپلمات و از نخستین حافظ شناسان دوران معاصر ایران بود که با علامه محمد قزوینی در تصحیح دیوان حافظ مشارکت کرد.
      قاسم غنی در ۱۳۱۰ ه.ق. برابر با ۲۱ مارس ۱۸۹۳ در سبزوار به دنیا آمد و در بیروت و فرانسه تحصیل کرد. در ۱۳۱۴ استاد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران شد. زبان‌های فرانسه، انگلیسی و عربی را می‌دانست و با محمد قزوینی در تصحیح دیوان حافظ و با محمد علی فروغی در تصحیح رباعیات خیام همکاری کرد. او در سال ۱۹۴۵ از اعضای هیئت نمایندگی ایران در کنفرانس سان‌فرانسیسکو بود که طی آن سازمان ملل متحد پایه گذاشته شد. دکتر غنی در اوایل سلطنت محمدرضاشاه پهلوی مدتی وزیر بهداری، سپس سفیر ایران در مصر در زمان ازدواج محمد رضا شاه پهلوی با ملکه فوزیه و سفیر ایران در ترکیه و سازمان ملل متحد (عضویت در هیئت نمایندگی ایران برای تشکیل سازمان ملل متحد و کمیسیون حقوق بشر) شد. دکتر غنی، دکتر محمد مصدق را در مسیر ملی کردن صنعت نفت تأیید می‌کرد.

      ادامه مطلب

 


    • بخش هایی از رمان “قو”
      اثر بانو مهر
      رمانی به سه زبان آلمانی، انگلیسی و فارسی

      بانو مهرنویسنده: بانو مهر
      آرمان ۶

      خانۀ دو طبقه و بزرگ تورج خان با دیوارها و کف مزین به فرش‌های ابریشمی در شهری کوچک و قدیمی بنام هوفهایم Hofheim»» در دامنۀ جنوبی کوهستان تانوس« Taunus» قرار داشت. شهری آرام با خانه‌هایی مرتب و ردیف شده در خیابان‌هایی باریک و تمیز. شهری آن‌قدر بی‌صدا که به‌راحتی می‌شد انعکاس قدم آدم‌ها را روی سنگفرش پیاده‌روها، از توی اتاق شنید و یا حتی بال زدن پرنده‌ای. شهری پوشیده از ابرهای ضخیم و سقف آسمانی کوتاه. آن‌قدر کوتاه که فکر می‌کردی اگر دست دراز کنی، می‌توانی به‌آسانی آن را لمس کنی. و امان از باران که یکریز می‌بارید.

      ادامه مطلب

 


    • داستان کوتاه:
      حَسرتِ بازنویسیِ آن رؤیا

      بیژن بیجارینویسنده: بیژن بیجاری
      آرمان ۶

      سبز در سبز… همه¬ی این رؤیا سبز ست ــ منتها سبزهایی که با سایه/ روشن¬هایی متفاوت، خودِ سبزها، تبدیل می¬شوند به هزاران سبزِ تاریک؛ روشن؛ کمی تاریک¬تر؛ یا کمی بیشتر روشن¬تر؛ سبزِ سیر؛ سبزِ اندکی سیرتر؛ سبزی که اندک اندکی تاریک¬ترست… و، این¬طوری¬ها، هزاران سبز، سبزشده در چشمِ این رؤیای رنگیِ سبز: آسمان، زمین، حَشره، انسان، حیوان، اشیا… و خلاصه همه¬ی مَنظر، سبزیده¬¬ای سراسر سبز¬ ست. و، آن سنجاقکِ بزرگ هم هست که، استخوان¬های تنِ گیاه¬وارِسبزش، از صورت، دست و پاهای دراز و لاغرش، گرفته تا منقارِ بلندِ عَلَفی¬اش، همه ساقه¬هایی سبز و شیشه¬ای و شفاف¬اند، و در رَگ¬های این سنجاقک، رگه¬هایی از نُورِ نُقره¬ای هم جریان دارد و زنده و هم¬درلحظه می¬تَپد نَبضِ آن نور… و می¬دَوَد ــ انگار که دویدنِ نُوری سبزتر در رَگی که سبز ست و انگار که خونی سبزتر دارد می¬دَوَد در رَگ.ند و می‌رود تا نام و آثار ارجمندش برای همیشه در آسمان فرهنگ ایران ماندگار شود.

      ادامه مطلب

 


    • به مناسبت هزاره دولتمرد و متفکر سیاسی بزرگ
      خواجه نظام الملک طوسی

      محمد ارسینویسنده: محمد ارسی
      آرمان ۶

      ابوعلی حسن، ملقّب به نظام الملک فرزند علی بن اسحاق ِطوسی بهار سال ۱۰۱۸ میلادی در روستایی در نزدیکی شهر طوس به دنیا آمد. از آنجايی که به مدت سی سال مقام وزارت دو پادشاه بزرگ سلجوقی یعنی آلپ ارسلان و ملکشاه را به عهده داشت، او را “تاج الحضرتین” نیز می خواندند. القاب دیگر او قوام الدین، رکن الدوله و رضیْ امیرالمومنین بود، و شخص ملکشاه، “پدر” خطابش می کرد. او از چنان اعتماد و احترامی نزد سلاطین سلجوقی برخورداربود که ادارۀ امورکشور پهناور سلجوقی از آمودریا تا انتاکیه را در کف با کفایت آن وزیر ِمدیر و مدبّر و دانا و دانشمند قرار داده بودند!

      ادامه مطلب

 


    • عطّار، شاعر و اندیشمندی که پس از گذشت هشت قرن
      در روزگار ما همچنان مطرح است

      اردشیر لطفعلیاننویسنده: اردشیر لطفعلیان
      آرمان ۶

      عطّار، شاعر و عارف بلندپایه که زندگی اش در نیمۀ دوم قرن ششم و دو دهۀ آغازین قرن هفتم هجری گذشته، از چهره های درخشان و بزرگان ادب ایران است. سخنش روان و گيراست. او اندیشه های شاعرانه و مقاصد عرفاني خود را با كلامی ساده و خالي از هرگونه صنعت و آرايشی بیان می کند که خود بهترین راه گزاردن پیام و انتقال فکر به خواننده است. برخی از ظاهر بینان به این ساده گویی و پرهیز از پیچاندن کلام در کار عطّار خرده می گیرند و در مقایسه، استواری سخن سنایی و وسعت دانش او را به رخ می کشند، ولي همین گفتار ساده كه از دلی سوخته و جانی شیفته خبر می دهد به شعر و کلام عطّار جاذبه ای نیرومند و دیر پا بخشیده و سبب شده که نفوذ اندیشۀ او بی وقفه تا روزگار ما امتداد یابد و در درازای قرون بر نسلهای متوالی تأثیر بگذارد.

      ادامه مطلب

 


    • نگاهی به یک غزل عطار
      منظری زیبا شناسانه

      نادر مجدنویسنده: نادر مجد
      آرمان ۶

      در این مقاله سعی بر آن است تا با کالبد شکافی غزلی از عطار نیشابوری به جنبه های زیبایی شناسی شعر این شاعر بزرگ بپردازم. شاید ارائه ی یک نمونه از آثار عطار برای نشان دادن اهمیت شاعریت اوکافی نباشد، اما امید است این جستار کوتاه بتواند سرآغازی باشد برای جلب نظر و تشویق صاحب نظران در پرداختن بیشتر به این مهم. ضمنا، به عمد از پرداختن به شرح حال زندگی این بزرگ مرد فرهنگ و تاریخ ادب ایران پرهیز خواهد شد، چرا که بسیاری از بزرگان ادبی از جمله دکترمحمدرضا شفیعی کدکنی و دیگران به این امر توجه کافی کرده اند.

      ادامه مطلب

 


    • فلسفه مارتین بوبر و اسطوره شاه ییما (جمشید) در اوستا
      در جستجوی خاستگاه شر در طبیعت انسان

      شیریندخت دقیقیاننویسنده: شیریندخت دقیقیان
      آرمان ۶

      بوبر در انگاره های خیر و شر، خداگونه شدن انسان را در تقابل با دروغ خودخداپنداری مطرح کرده، دو سمتگیری متضاد را همچون خاستگاه های خیر و شر انسانی دربرابر هم می گذارد: خداگونه شدن، چونان خاستگاه خیر و خودخداپنداری همچون خاستگاه شر.
      خداگونه شدن در فلسفۀ بوبر، مفهومی کلیدی است که خودِحقیقی انسان بر اساس آن سنجیده می شود. خاستگاهِ این دیدگاه بوبر در آموزه های حسیدیزم /قبالایی است و بر اساس تفسیر سفر پیدایش ۲۶:۱: “باشد که انسان را به صورت و شباهت خود بیافرینیم”. بنا به این دیدگاه، غایتِ انسان، شبیه شدن به خدا از راه در پیش گرفتن رفتارها و صفات مشابه او است که از روی خصوصیات دنیای آفرینش شناخته می شوند.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگ مختصر مبانی مثنوی
      اثر مولانا جلال الدین محمد (مولوی)
      حرف «ج»

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۶

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقه مندان به ادب فارسی، به ویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند.

      ادامه مطلب

 


    • شعر تازه ای از
      ماندانا زندیان

      ماندانا زندیاننویسنده: ماندانا زندیان
      آرمان ۶

      دست می‌کشم بر امواج سروهایی
      که سر می‌زنند از فصل‌های زرد وُ
      سبز را

      ادامه مطلب

 


    • کتاب «بچه کاشی»، خاطرات داوود آلیانس
      چاپ موسسه ساتراپ لندن

      گوئل کهننویسنده: گوئل کهن
      آرمان ۶

      پروفسور گوئل کهن، استاد و محققی که نامی معتبر در زمینه های تحقیقی علوم شیمی، مدیریت، و تاریخ نگاری مدرن ایران است و ترجمۀ این خاطرات به همت ایشان انجام شده، در مقدمه می نویسد:
      “صراحت و صداقت آلیانس در بیان هنرنمایی‌ها و پستی و بلندی‌های زندگی پر ماجرایش باعث شده تا این کتاب را بی‌اغراق، نمادی از چالشگری و موفقیت در «فضای آزاد» قلمداد کنیم؛ زیرا به روشنی نمایانگر این اصل است که چگونه توانمندی‌ها و لیاقت‌های نهفته انسان می‌تواند در محیط مناسب شکوفا شده و امکان ظهور یابد.”

      ادامه مطلب

 


    • بررسی کتاب:
      نگاهی به آثار عطار با تصحیح محمدرضا شفیعی کدکنی

      ابوالحسن مختابادنویسنده: ابوالحسن مختاباد
      آرمان ۶

      روش دکتر شفیعی کدکنی در تصحیح مجموعه آثار عطار این بوده که قبل از هر کار دیگری به تهیه برگه هایی از به قول خود “مجموعه زبانی” آثار مسلم عطار، یعنی منطق الطیر، اسرار نامه، الاهی نامه، مصیبت نامه، دیوان قصاید، و غزلیات و مختار نامه و تذکره الاولیاء، پرداخته است.
      در فراهم کردن این برگه ها تمام ویژگی های زبان و بوطیقای عطار مورد توجه قرار گرفته است. برای نمونه حتی به حروف اضافه ای چون بر، در و … در کلماتی چون سرآمدن/ برسر آمدن/ توجه شده است.

      ادامه مطلب

 


    • شعر: دیگر نیست…

      جهانگیر صداقت فرنویسنده: جهانگیر صداقت فر
      آرمان ۶

      در حوالیِ این محل
      کوچه‌یی بود
      که دیگر نیست…

      ادامه مطلب

 


    • هوشنگ ابتهاج (هـ- الف- سایه)
      شاعر بزرگ و بنیاد‌گذار برنامه‌های موسیقی گل های تازه و گلچین هفته

      مرتضی حسینی دهکردینویسنده: مرتضی حسینی دهکردی
      آرمان ۵

      در صد سال گذشته، شعرای نامداری در ایران پیدا شدند كه در سایه‌ی كوشش و نبوغ و استعداد آن‌ها، شعر پارسی به طور بنیادین متحول شد كه از برجسته‌ترین این گویندگان می‌توان از: امیرهوشنگ ابتهاج (هـ الف سایه) نام برد كه به باور بسیاری از منتقدین و اساتید ادب ایران، آفرینش‌های او با سخن برترین گویندگان پارسی زبان برابری می‌كند و می‌رود تا نام و آثار ارجمندش برای همیشه در آسمان فرهنگ ایران ماندگار شود.

      ادامه مطلب

 


    • نوروز – Nowruz
      تلاشی پیگیر با نتیجه‌ای مطلوب

      بهرام گرامینویسنده: بهرام گرامی
      آرمان ۵

      ناهمگونی در نوشتن نام نوروز با الفبای لاتین برای ما ایرانیان موضوعی کم اهمیّت و حتّی غیر قابل اعتناست، ولی باید دانست که نوشتن نوروز به دلخواه و سلیقۀ شخصی به شیوه‌های متفاوت، غیرایرانی‌ها را دچار این توهّمات بی‌پایه نموده که سال نو ایرانی نام و نشان درستی ندارد و اصل و ریشه و معنی آن برای ایرانیان روشن نیست یا آنکه گروه‌های مختلف ایرانی، سال نو متفاوتی را جشن می‌گیرند.

      ادامه مطلب

 


    • سخن شورای دبیران


      آرمان ۵

      …گفتگوی دو عاشق در سایه سار شعر سایه همچنان هست، زیرا خورشید عشق هر جاکه بتابد، سایه، هم همان جاست… سایه با زمانه است، با روح ملی است، با عاشقان است، با نغمه های سرخوش است، با روح آزادی و عدالت است… و خواهدبود جاودانه.

      ادامه مطلب

 


    • خاطره ها

      منیرو روانی پور نویسنده: منیرو روانی پور

      آرمان ۵

      غروبا، از مدرسه که می آمدیم، کیف و کفش را می انداختیم تو خونه و می زدیم به میدانگاهی، تو میدون جفره، میشتی خیری با یه دیگ رویی که از توش بخار بلند می شد، می نشست رو ماسه ها و ما، ده شاهی به دست، دورش جمع می شدیم. کاسه ای ده شاهی نخود می خریدیم و همون جا هورت می کشیدیم… نخودها تند و تیز و خوش مزه بودن و من همیشه دلم می خواست یه روزی روزگاری، دو قرون داشته باشم و همه اش را نخود بخرم …

      ادامه مطلب

 


    • رندي و نظربازي

      داريوشِ آشورينویسنده: داريوشِ آشوري
      آرمان ۵

      رندي در ادبياتِ عرفانيِ فارسي يک مفهومِ نمادين و پرابهام‌ است. در شعرِ حافظ نيز يکی از محوري‌ترين و پُربسامدترين مفهوم‌‌هاست و همچنين، در ميدانِ بازي‌هايِ زبانيِ او، يکی از دشوارفهم‌ترين‌ها. من در کتابِ عرفان و رندي در شعرِ حافظ نخست کوشيده ام ردّ‌ِ تاريخيِ پيدايشِ اين واژه و معنايِ اصليِ آن را در زبانِ فارسي پيدا کنم، و سپس با دنبال کردنِ دگرديسيِ معناييِ آن در فضايِ ادبيّاتِ عرفاني، جايگاهِ معناييِ آن را در پيکربنديِ مفهوم‌ها در شعرِ حافظ بيابم، به‌ويژه در روياروييِ دو مفهومِ زهد و رندي.

      ادامه مطلب

 


    • حق گویی در برابر زورگویان و خودکامگان

      اردشیر لطفعلیاننویسنده: اردشیر لطفعلیان
      آرمان ۵

      از میان داستان های دلکش مثنوی مولوی یکی هم داستان شطرنج بازی شاهی با دلقک خویش است:
      شاه با دلقک همی شطرنج باخت
      مات کردش زود و خشم شه بتافت
      رسم گویا چنین بوده است که برندۀ بازی هنگام مات کردن حریف دوبار بار لفظ “شاه” را به تکرار بر زبان می رانده است و چنانکه مولوی روایت می کند دلقک نیز پس از پیروزی چنین کرد:

      ادامه مطلب

 


    • پانصد سال ایران:
      از ممالک محروسه تا جمهوری اسلامی

      احمد کریمی حکاکنویسنده: احمد کریمی حکاک
      آرمان ۵

      از دکتر عباس امانت، استاد تاریخ در دانشگاه «ییل» (Yale) در آمریکا، اخیراً کتابی به زبان انگلیسی منتشر شده با عنوان ایران: تاریخ جدید (Iran:A Modern History) شامل حوادث یک دوران پانصد سالۀ کشور ایران با حجمی در حدود هزار صفحه و همراه با شماری تصاویر و عکسهای سیاه و سفید و مجموعه ای عکسهای رنگی و نیز تعدادی نقشه که مستقیماً یا غیرمستقیم با مطالب و موضوعات متن کتاب مرتبط است و در مکانهای مناسبی در کتاب جا گرفته است.

      ادامه مطلب

 


    • داستانی از تاریخ بیهقی

      پروفسور فضل الله رضانویسنده: پروفسور فضل الله رضا
      آرمان ۵

      در تاریخ بیهقی مانند شاهنامه و دیگر یادگارهای بزرگ ادبی پارسی، به داستان هایی برمی خوریم كه در حاشیۀ حوادث تاریخی، گویای روش زندگانی مردم و امور اجتماعی در عصر معینی است.
      لطافت فرهنگی این داستان ها برای ما پارسی زبانان بسیار دل انگیز است. مثلاً در مجلد هشتم تاریخ بیهقی، نگاشتۀ هزار سال پیش، می خوانیم:
      «امیر را تب گرفت، تب سوزان، و سرسامی افتاد، چنان كه بار نتوانست داد، و محجوب گشت از… مردمان، مگر از اطباء و تنی چند…»

      ادامه مطلب

 


    • سالومه

      دوریت گولیشنویسنده: دوریت گولیش- برگردان: بانو مهر
      آرمان ۵

      آیا مردی الهام بخش روایت “سالومه” در انجیل شده است؟
      بسیاری از پژوهشگران دینی- تاریخی بر این باورند که روایت «سالومه» در انجیل “متی و مرقس” دو اِوانجلیست اولیه، از دوران مکتب بلاغت روم قدیم الهام گرفته شده است. این واقعه که به عبارتی زیربنای تراژدی «یحیای تعمید دهنده» است با نکوهش کاتو از کنسول روم «لوسیوس کوینتس فلامینوس» که منجر به سرنگونی و اخراج «فلامینوس» از مجلس سنای روم می گردد، در تاریخ روم باستان از «تیتوس لیویوس» به این گونه نگاشته شده است:

      ادامه مطلب

 


    • حافظ و هیچ انگارباوری

      نادر مجدنویسنده: نادر مجد
      آرمان ۵

      در میان شعرای کلاسیک ایران، حافظ بیش از دیگران به مباحث مطرح شده در فرهنگ و فلسفه غرب نزدیک است. در این میان، مقوله ی “هیچ باورانگاری” مقامی خاص دارد. در این مقاله، سعی خواهم کرد به سر فصل های مهم افکار و اندیشه ی این شاعر بزرگ در رابطه با هیچ باورانگاری اشاراتی داشته باشم.
      نخست باید اذعان کرد حافظ شاعری است با ابعادی وسیع در اندیشه که نمی توان او را به این یا آن تفکر محدود کرد. مهم تر از آن، او شاعری است یگانه که در کلیه ی زمینه های انسانی قلم فرسایی کرده و در همه موارد با زبانی شاعرانه و منحصر به فرد سربلند بیرون آمده است.

      ادامه مطلب

 


    • گز خونسار یا شهد پارسی
      گزانگبین فرآوردۀ حیوانی است، نه گیاهی

      بهرام گرامینویسنده: بهرام گرامی
      آرمان ۵

      گز اصفهان یکی از متداول ترین شیرینی‌های سنّتی ایران است. با آنکه گز را تقریباً همه دوست دارند و از خوردنش لذّت می‌برند، اکثریّت قریب به اتفاق از این واقعیت بی‌خبرند که مادّۀ اصلی این شیرینی به نام “گز خونسار“ یا “گزانگبین“ توسط حشرۀ بسیار کوچکی از خانوادۀ Psyllidae در آخرین مرحلۀ پورگی یا لاروی بر روی درختچۀ پُرخاری به نام گَوَن گزی تولید می‌شود. این درختچه فقط در منطقۀ خونسار در استان اصفهان به طور خودرو می‌روید و این رابطه بین گیاه و حشره فقط در این نقطه از جهان مشاهده شده است.

      ادامه مطلب

 


    • مروری بر روابط دیرین ایران و دنیای یهود
      و شکل گیری اسرائیل ستیزی در ایران

      نویسنده: محمد ارسی
      آرمان ۵

      مردم سرزمین ایران سده ها پيش از شاهنشاهی هخامنشیان با یهودیان در ارتباط بودند و از احوال هم کم و بیش اطلاع داشتند، به عنوان نمونه آشنايی اولیّه با دولت ومدنیت ِایلامی یا عیلامی را که به مدت بیست و هفت سده درمناطق مرکزی و جنوب سرزمين ایران دوام آورده بود، وامدار تورات هستیم که: “بیش از۲۰ بار نام ایلام را آورده است؛ البته به صورت سامی ِعیلام. برای نمونه درسفر پیدایش با این که از ایلام درمقام نخستین پسر ِسام یادشده، به گمان، بیشتر قلمرو جغرافیايی منظور بوده است، چون ایلامیها در همسایگی شرقی بین النهرین مدتها زیرفرمان قومهای سامی بودند.

      ادامه مطلب

 


    • یهودیان، مسلمانان و مسیحیان: گفتمان علمی در قرون وسطی
      ۵۰۰- ۱۵۰۰ م.

      شیریندخت دقیقیان نویسنده: شیریندخت دقیقیان
      آرمان ۵

      حکایت رَستن بشریت از تاریک اندیشی و صغارت و رُستن بذر انسان گرایی، حکایتی پرهیجان و خونین است که بازیگران آن پیش از آنکه دلاوران انقلاب های دوران مدرن در آمریکا و فرانسه و یا نوآوران رنسانس باشند، انسان هایی دانشمند، اندیشورز، نوجو و با جسارت بودند که در سخت ترین دوران های پیگرد و آدم سوزان تفتیش عقاید در قرون وسطی، شبکه ای از مناسبات فکری و علمی و فلسفی را سامان دادند. آن هم در دنیایی که حرکت در آن نه با قطار و هواپیما و سرعت نور جهان دیجیتالی، بلکه با کاروان های شتر در جاده های جنگ های خونین و راهزنی ها بود.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگ مختصر مبانی مثنوی

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۵

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقه مندان به ادب فارسی، به ویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند.
      ادامه مطلب

 


    • معرفی و بررسی کتاب: پیر پرنیان اندیش

      میلاد عظیمی و عاطفه طیهنویسنده: میلاد عظیمی و عاطفه طیه
      آرمان ۵

      مجموعه‌ی «پیر پرنیان‌اندیش» کاری از میلاد عظیمی و عاطفه طیه است. پدیدآورندگان این اثر درباره‌اش چنین می‌گویند: این کتاب ماحصل چندصد ساعت مصاحبت آزادوار و بی‌آداب و ترتیب با سایه است؛ از خرداد ۱۳۸۵ تا بهار ۱۳۹۱ که آخرین نمونه‌های کتاب را تلفنی با سایه بررسی می‌کردیم.

      ادامه مطلب

 


    • شعر جدید شفیعی کدکنی به مناسبت نودمین سالگرد تولد سایه

      شفیعی کدکنیشفیعی کدکنی
      آرمان ۵

      پرتو شعله عصیان زمانی سایه
      هرچه خوانند تو را برتر از آنی سایه
      نیست امروز کسی عارف و زندیق بهم
      تو درین ره همه‌جا ورد زبانی سایه

      ادامه مطلب

 


    • داستان “ارغوان” سایه

      جمشید شیرانینویسنده: جمشید شیرانی
      آرمان ۵

      چندی پیش شعر زیبای «ارغوانم» سروده‌ی شاعر بزرگ «سایه» را خواندم که خاطره‌ای دیرین را در ذهن من بیدار کرد. فکر کردم خواندن این خاطره می تواند برای شما و خوانندگان شما خالی از لطف نباشد.
      شعر «ارغوانم» را سایه به تازگی در شهر کلن آلمان خطاب به درخت ارغوانش نوشته که آن را با بسیاری دیگر از عزیزانش در وطن به جا گذاشته است.

      ادامه مطلب

 


    • “یوسف گم گشته باز آید به کنعان، غم مخور”

      جهانگیر صداقت فرجهانگیر صداقت فر
      آرمان ۵

      کاهیدن در اجبارِ ناگریز
      و اضمحلال
      در تنگِ منگنه گونه‌یی از هیهات و دلهره.

      آرمانِ ما هم از آغاز تعالیِ انسان بود،
      و رسالتمان ترغیب عزیمت از دوزخای ابتذال.

      ادامه مطلب

 


    • نوروز بمانید که ایّام شمایید

      پیرایه یغمایی پیرایه یغمایی
      آرمان ۵

      نوروز بمانید که ایّام شمایید
      آغاز شمایید و سرانجام شمایید

      آن صبح نخستین بهاری که ز شادی
      می آورد از چلچله پیغام، شمایید

      ادامه مطلب

 


    • یادی از زنده یاد دکتر نصرت الله ضیایی

      ساموئل دیان نویسنده: ساموئل دیان
      آرمان ۴

      هنوز پرواز نابهنگام و غم انگیز آن عزیز را پذیرفتن نتوانم. هرگز متصورم نبود که فقدان و جدایی از دوست گرانمایه و بزرگوارم دکتر نصرت الله ضیایی تا بدین سان سخت و چنین ناگوار و جانکاه باشد.

      ادامه مطلب

 


    • یادداشت شورای دبیران »

      دبیران آرمان نویسنده: دبیران آرمان
      آرمان ۴

      شادمانیم که شمارۀ دیگری از “آرمان” را به دوستداران فرهنگ و هنر، ادبیات، تاریخ، فلسفه و عرفان ایران تقدیم می داریم. شناخت و اعتلای فرهنگ، اندیشه و هنر ایران زمین با رویکردی امروزین، زنده، چندفرهنگی و با احترام به دیگربودگی که با نسل های گوناگون، گروه های جوانتر ایرانیان و همۀ فارسی زبانان ارتباط بگیرد، هدف آرمان است.

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگِ مختصر ِمبانیِ مثنوی، اثر فناناپذیر مولانا جلال الدین محمد (مولوی)- بخش ۳ 

      مهدی سیاح زاده نویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۴

      فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقمندان به ادب فارسی، بویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه اند و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند. واژه ها و اصطلاحات به صورت موضوعی و الفبایی تنظیم شده اند تا پیداکردن آن ها به سهولت انجام پذیرد. این واژه نامه ادعایی افزون تر از آن چه گفته شد ندارد و برای پی بردن به مفاهیم عمیق مثنوی و تفسیر و توضیح محققانه آن می توان به رسالات و آثار تحقیقی مفصل تری که در این مورد به نگارش در آمده اند، مراجعه کرد.

      ادامه مطلب

 


    • مصاحبه با پروفسور رامین جهانبگلو
      پیرامون کتاب جدید این فیلسوف:
      “افول تمدن”

      رامین جهانبگلو رامین جهانبگلو
      آرمان ۴

      پروفسور جهانبگلو با سپاس که این مصاحبه را پذیرفتید. خوانندگان آرمان در شماره های پیشین، شماره های اول و دوم، بخت آن را داشتند که با دیدگاه های خاص شما پیرامون تمدن ایران آشنا شوند. امیدواریم که آن سلسله مقاله ها ادامه یابد. در این شماره از آنجا که به تازگی کتاب شما به زبان انگلیسی به نام The Decline of Civilization یا “افول تمدن” منتشرشده، فرصت را مناسب می انگاریم تا در این باره با شما گفتگویی داشته باشیم.

      ادامه مطلب

 


    • گیاهان انجیل

      بهرام گرامی نویسنده: بهرام گرامی
      آرمان ۴

      کتاب مقدّس (Holy Bible) دارای دو بخش متمایز به نام عهد عتیق (Old Testament) و عهد جدید (New Testament) است. در میان عامّۀ ایرانیان، اوّلی معروف به تورات یا کتاب آسمانی دین یهود و دوّمی معروف به انجیل یا کتاب مقدّس دین مسیح است.

      ادامه مطلب

 


    • گفت‌وگو با ماندانا زندیان به بهانۀ انتشار مجموعه شعر «ما خورشید سایه‌های خویشیم»

      مصاحبه از سپیده جدیریمصاحبه از سپیده جدیری
      آرمان ۴

      ماندانا زندیان، شاعر، روزنامه‌نگار و پزشک، زاده‌ی سال ۱۳۵۱ در شهر اصفهان و دانش‌آموخته‌ی رشته‌ی پزشکی در ایران است. امثال او بسیار معدودند و باعث دلگرمیِ فعالانِ داخل ایران، زیرا با وجود سال‌ها زندگی‌ در خارج از ایران، هم‌اکنون بعد از هفت سال که از جنبش سبز می‌گذرد او هنوز هم با آن همدلی دارد و چه در شعرها و چه در گفت‌وگوها و فعالیت‌هایش این همدلی را نشان می‌دهد.

      ادامه مطلب

 


    • سرگذشت آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی

      مرتضی حسینی دهکردینویسنده: مرتضی حسینی دهکردی
      آرمان ۴

      تا اوایل سلطنت رضاشاه پهلوی، آرامگاهی برای حکیم ابوالقاسم فردوسی وجود نداشت و کمترکسی از محل دفن این سخنور بزرگ آگاه بود. این درحالی بود که اثر جاودانۀ فردوسی، شاهنامه، برترین سند ملیت ایرانیان، شناسنامۀ واقعی فرهنگ و تمدن گذشتۀ ما و مؤثرترین عامل همبستگی و پیوستگی بین اقوامی است که در این سرزمین به سرمی- برند.

      ادامه مطلب

 


    • داستانی از تاريخ بيهقی

      فضل الله رضانویسنده: فضل الله رضا
      آرمان ۴

      داستان هارون الرشيد و دو زاهد: عبدالعزيز و ابن سماك
      هارون الرشيد يك سال به مكه رفته بود. به وي اطلاع دادند كه دو تن از زاهدان بزرگ در آن ديارند كه پيش هيچ سلطان نرفته اند. هارون به وزيرش فضل ربيع مي گويد: «مي خواهم سخن ايشان بشنوم و بدانم حال و سيرت و درون و برون ايشان. مراد من آنست كه متنكر (بيخبر) نزديك ايشان بشويم تا هر دو را چگونه يابيم.»

      ادامه مطلب

 


    • آموزه‌هایی از مریم میرزاخانی برای توسعۀ انسانی

      نیره توحیدینویسنده: نیره توحیدی
      آرمان ۴

      مرگ زودرس و غیرمنتظره پروفسور مریم میرزاخانی اغلب ایرانیان را در داخل و خارج کشور با اندوه وحیرت روبروکرد، غمی سنگین که همراه است با احساس افتخار وغرور ملی. چرا که مریم با زندگی کوتاه اما پر بارش ستاره‌ای شده بود در آسمان علم و دانش بشری؛ ستاره‌ای که خوش درخشید و نام ایران را در اذهان جهانیان، فراسوی تنش های سیاسی و کلیشه‌های منفی خشونت بار و خصومت زا، قرین احترام و افتخار کرد.

      ادامه مطلب

 


    • عباس كیارستمی، شاعر دیرآمده: سنجش و ستایش

      احمد کریمی حکاکنویسنده: احمد کریمی حکاک
      آرمان ۴

      این مقاله شكل گسترش یافته و بازنویسی شدۀ سخنرانی من است در مجلس بزرگداشت عباس كیارستمی که در تاریخ یازدهم ژوئن ۲۰۱۷ در دانشگاه یو سی ال ای ایراد شده است. با سپاس از برنامۀ مطالعات ایرانی و رشته سخنرانی های دو زبانۀ آن برنامه.

      ادامه مطلب

 


    • Persian Mysticism and Kabbalah
      By Shirin D Daghighian

       

      Payble to Zelle for inside the U.S. $65

      mypublicationsdirect@gmail.com
      Payble to Paypal for outside the U.S. $75: mypublicationsdirect@gmail.com
      Shipping & Handling Included
      In your purchasing memo please mention
      Your full name
      Your shipping address
      Number of copies and signature preference

      Arman

      Editor in chief

      Shirin D Daghighian

      Collection items each $65

      Payble to Zelle for inside the U.S. $65

      mypublicationsdirect@gmail.com
      Payble to Paypal for outside the U.S. $75: mypublicationsdirect@gmail.com
      Shipping & Handling Included
      In your purchasing memo please mention
      Your full name
      Your shipping address
      Number of copies and signature preference

      ادامه مطلب

      تقدیم به او …. که مدیون اویم… در گرامیداشت دکتر نصرت الله ضیایی

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۴

      «برخی بزرگ به دنیا می آیند، برخی دست آوردهای بزرگی دارند، و برخی نیز بزرگی بر آنان تحمیل می شود.»
      دکتر نصرت الله ضیایی بی تردید «دست آوردهای بزرگی» داشت.

      ادامه مطلب

 


    • پدیدارشناسی سانسور»

      معرفی کتابمصاحبه با پروفسور گوئل کهن
      آرمان ۴

      انتشارات نگاه معاصر در تهران، به تازگی کتاب پدیدارشناسی سانسور، مجموعه مصاحبه های شاهرخ تندرو صالح با پروفسور گوئل کهن، دانشمند و محقق ساکن لندن را منتشرکرد.

      ادامه مطلب

 


    • ساری پریده از سنگ

      شیدا محمدیشیدا محمدی
      آرمان ۴

      مادرت بی شمار وحشی بود
      و در هر خانه سری داشت
      پیراهن اش اما تنها بود
      تنها از دفتر شعر معشوقه اش…

      ادامه مطلب

 


    • تورم Inflammation کشنده پنهانی مردم آمریکا

      دکتر شارونا دیّاننویسنده: دکتر شارونا دیّان
      آرمان ۱

      با وجود آنکه از مدت ها قبل نقش تورم در بروز بیماری های دیگر مانند آلرژیAllergie ، آسمAsthma، آرترایتیسArthrits، وCrohn’s Disease شناخته شده بود ولی امروز …

      ادامه مطلب

 


    • ماتَ العاَ لَم، ماتَ العاَ لَم: مرگ دانشمند، مرگ جهانی است…

      دکتر ناصر انقطاعنویسنده: دکتر ناصر انقطاع
      به یاد زنده یاد دکتر ضیایی
      آرمان ۴

      دستکم سالی ۵۰ میلیون نفر به جمعیت کرۀ زمین افزوده می شود. یعنی هر بیست سال یک میلیارد نفر. این، میزان افزایش جمعیت انسان ها بر روی کرۀ زمین است؛ کره ای که نه می تواند بیش از این زمین مسکونی و نه بیش از این ذخیرۀ آب آشامیدنی داشته باشد. تازه، این باوجود مهار جمعیت است که جلوی بالارفتن جمعیت را گرفته است. وگرنه درصد افزایش جمعیت با پیشرفت دانش پزشکی و دارویی ممکن است هر سال بیشتر شود.

      ادامه مطلب

 


    • انسان کامل یا کمال انسان؟
      تقابل دو نحله‌ی عرفان فناجو و انسان‌خدایی

      دکتر ناصر انقطاعنویسنده: شیریندخت دقیقیان

      آرمان ۴

      در این مجموعه مقالات، استدلال شده که نگاه نحله های فلسفی و عرفانی به چیستی انسان و مناسبت او با خدا، به راه های متفاوت رفته، به رویکردهای تمدنی و فرهنگی گونه گون به فرد و اجتماع انجامیده اند. در این مسیر، علیرغم واژگان و سخنان عرفانی به ظاهر یکسان، با درنظر گرفتن بسیاری تداخل ها، همچنان دو نحلۀ عمده را می توان متمایز نمود: نحلۀ فناجویی با تز مرکزی انسان کامل؛ و نحلۀ انسان خدایی با تز مرکزی کمال انسان.

      ادامه مطلب

 


    • به مناسبت هفتادمین سالگرد تجزیۀ هند و تأسیس پاکستان
      بهای کلان ِ امّت سازی در شبه قارۀ هند…

      محمد ارسینویسنده: محمد ارسی
      آرمان ۴

      این مقاله اولین نوشته از مجموعه مقاله هايی در بررسی وقايع تاریخی مهمی است که بعد از جنگ جهانی دوم در خاورمیانه و آسیای غربی رخ داد و در شکل گیری وضع امروزی منطقه و دنیا نقشی تعیین کننده ایفا کرد…

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگِ مختصر ِمبانیِ مثنوی اثر فناناپذیر مولانا جلال الدین محمد (مولوی) بخش ۲

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۳

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقمندان به ادب فارسی، بویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه اند  و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند. واژه ها و اصطلاحات به صورت موضوعی و الفبایی تنظیم شده اند تا پیداکردن آن ها به سهولت انجام پذیرد. این واژه نامه ادعایی افزون تر از آن چه گفته شد ندارد و برای پی بردن به مفاهیم عمیق مثنوی و تفسیر و توضیح محققانه آن می توان به رسالات و آثار تحقیقی مفصل تری که در این مورد به نگارش در آمده اند، مراجعه کرد.

      ادامه مطلب

 


    • در دریای «واژه ها»

      دکتر ناصر انقطاعنویسنده: دکتر ناصر انقطاع

      آرمان ۱ 

      یکی از چهار زبان «کلاسیک» جهان، زبان پارسی است. زبان «کلاسیک» به زبانی گفته می شود که دارای دو صفت برجسته باشد که دیگر زبان های جهان دارای این صفت نباشند…

      ادامه مطلب

 


    • فرهنگِ مختصر ِمبانیِ مثنوی اثر فناناپذیر مولانا جلال الدین محمد (مولوی) بخش ۱

      مهدی سیاح زادهنویسنده: مهدی سیاح زاده
      آرمان ۲

      «فرهنگ مختصر مبانی مثنوی» مجموعه ای است «برگزیده» از واژه ها و اصطلاحاتی که در مثنوی مشهور مولانا جلال الدین محمدمولوی به کار رفته اند. هدف از فراهم آوردن این مجموعه مختصر آن بوده که علاقمندان به ادب فارسی، بویژه مثنوی مولانا که در ابتدای راه اند و مشتاق دست یابی به فهم و درک آن هستند، بتوانند با مراجعه به این مأخذ نیازهای اولیه خود را برآورده سازند. واژه ها و اصطلاحات به صورت موضوعی و الفبایی تنظیم شده اند تا پیداکردن آن ها به سهولت انجام پذیرد. این واژه نامه ادعایی افزون تر از آن چه گفته شد ندارد و برای پی بردن به مفاهیم عمیق مثنوی و تفسیر و توضیح محققانه آن می توان به رسالات و آثار تحقیقی مفصل تری که در این مورد به نگارش در آمده اند، مراجعه کرد.

      ادامه مطلب

 


    • پندارها…

      جهانگیر صداقت فرجهانگیر صداقت فر

      آرمان ۴

      این قافله انگار که سالار ندارد / چاووش وشی چابک و عیّار ندارد …

       

      ادامه مطلب

 


    • وا پسین پیامِ پیر

      جهانگیر صداقت فر جهانگیر صداقت فر

      آرمان ۱

      بگذار تا سپیده همچنان
      به پشتِ پرده‌ی مِه‌ ناپدید بماند …

      ادامه مطلب

 


    • آیین جم

      ایرن ملیکوفنویسنده: ایرن ملیکوف

      آرمان ۱

      یکی از مهمترین و شاید مهم ترین آیین های جاری در میان علویان «آیین جم » است.
      این آیین که با تشریفات خاصی انجام می گیرد، درتحکیم مبانی فرهنگی و اعتقادی علویان (با جمعیتی حدود ۱۵ میلیون نفر در ترکیه) و همدلی و هم بستگی آنان نقش بزرگی دارد…

      ادامه مطلب

 


    • تاثیر ادبیات سومری در ادیان تک خدایی

      ایرن ملیکوفنویسنده: پروفسور «معزّز علمیه چغ»

      آرمان ۱

      نیروی آفرینندگی و نابود کنندگی خداوند، ترس از خداوند، مناجات ها و اذکار و اوراد و دعاها و سوزاندن بخورها و عطرها برای خوشنودی خداوند، خوش خلقی و حسن سیرت، دادگری و درست کرداری، احترام کردن به بزرگترها و کوچک ترها، عدالت اجتماعی و پاکیزگی. گفتنی است که این عنصر پاکیزگی در بین سومریان بسیار مهم بوده است …

      ادامه مطلب

 


    • به دنبال آفتاب: استقبال گروهی از شاعران از یکی از غزل های ناب سعدی

      مرتضی دهکردینویسنده: مرتضی دهکردی

      آرمان ۱

      مرتضی حسینی دهکردی در سال ۱۳۰۸ در شهرکرد متولد شد و در سال ۱۳۳۲ از دانشکده کشاورزی کرج فارغ التحصیل گردید. وی از نوجوانی به شعر و ادبیات فارسی و موسیقی ایرانی علاقمند بود و تا کنون ۴ جلد کتاب موسیقی به نام «هزار آوا» از وی انتشار یافته است. در این کتب به سرگذشت آهنگ ها و ترانه های ماندگار و شرح احوال اساتید موسیقی و ترانه سرایی ایران پرداخته است…

      ادامه مطلب

 


    • حروفی گری در آسیای صغیر (ترکیه و کشورهای بالکان)

      ایرن ملیکوفنویسنده: ایرن ملیکوف

      آرمان ۱

      قداست بخشیدن به «حروف» به یک سلسله تفسیر ها و تأویل های متکی به تورات بر می گردد. بنیانگذار و اشاعه دهنده ی حروفی گری، شخصی به نام «فضل الله نعیم تبریزی استرآبادی» است که در سال ١٣٣٩ (م) در استرآباد به دنیا آمد. آنچنان که در بعضی منابع آمده، پدرش به نام «ابومحمد تبریزی» شغل کفاشی داشته است…

      ادامه مطلب

 


    • یادداشتی در باب تعریفی‌ از فرهنگ ایرانی‌

      رامین جهانبگلونویسنده: رامین جهانبگلو

      آرمان ۱

      تی‌. اس‌. الیوت در مقاله مشهور خود: یادداشت‌هایی‌ در باب تعریفی‌ از فرهنگ، پرسش اساسی را از «شرایط حیاتی‌ رشد و ارائهء یک فرهنگ» مطرح می‌‌کند. پرسش او، پرسش امروزی ما ایرانیان و پرسشی است در باب فرهنگ ایرانی. ما امروز نیاز داریم بپرسیم با چه سنجه‌هایی‌ می‌‌توانیم تمدن خود را با دیگران بسنجیم و از طریق آن‌ به پس‌رفت یا شرایط پیشرفت آن‌ بیاندیشیم؟ …

      ادامه مطلب

 


    • سربازی دانشور و جهان بین

      پروفسور رضانویسنده: پروفسور رضا

      آرمان ۱

      شادروان فریدون جم سرباز حرفه ای بود که با عشق و شور فراوان تحصیلات نظامی خود را در کشورهای فرانسه و ایران و انگلیس و آمریکا پیگیری کرد و آنگاه با گذراندن مدارج رسمی به بالاترین درجه نظامی ایران رسید. پس از آن از کار بر کنار شد و مدت شش سال سفیر ایران در اسپانی بود.
      فریدون جم آخرین دولتمرد خاندان معروف جم است که تا چند صد سال پدر اندر پدر کارهای دیوانی داشتند. محمود جم پدر فریدون در زمان رضاشاه پهلوی، چندی نخست وزیر ایران بود. فریدون به خواست پدر و مقتضای زمان با شمس پهلوی دختر رضاشاه وصلت کرد ولی هر دو جوان از این وصلت ناخشنود بودند و در مدت حیات رضاشاه به احترام او با هم زیستند و شش ماه پس از مرگ رضاشاه به زناشویی مصلحتی خود دوستانه پایان دادند…

      ادامه مطلب

 


    • تصویر « شاه و حاکمیت» در آیینه شعر نظامی

      نصرت الله ضیایینویسنده: نصرت الله ضیایی

      آرمان ۱

      از سرایندگان بزرگ و نامی که می توان از او به عنوان یکی از چند شاعر بلند پایه ایران نام برد، نظامی گنجه ای است. شهرت بی مانند نظامی محصول سروده های موسوم به «پنج گنج» اوست که مثنوی هایی هستند داستانی و بزمی و رزمی در وزن های متفاوت که با هنرمندی بی چون و چرای گوینده در قالب اسلوب استواری از زبان فارسی، به نظم درآمده اند…

      ادامه مطلب

       

در گستره فرهنگ و هنر ایران